Có thể kể tới các chất chống oxy hóa, chống viêm phổ biến như carotenoids (beta-carotene, lycopene, lutein,…) retinol, α-tocopherol, polyphenols (flavonoids, anthocyanin, axit phenolics, tannins)... Chúng có nhiều trong: quả bơ, táo, trà xanh, rau họ cải, quả mọng, khoai tây, nấm, cà chua, các loại đậu…
Nhưng điều quan trọng hình thành chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ là các thực phẩm trên mà còn cần nhiều yếu tố khác. Nổi bật như cân bằng giữa protein (cả protein động vật và thực vật) với rau củ, chất xơ. Chế độ ăn ít muối, kiểm soát đường, hạn chế dầu mỡ, ăn uống đúng giờ giấc, không bỏ bữa cũng không ăn khuya hay ăn quá nhiều, tránh xa rượu bia và thuốc lá…
Những người thừa cân có nguy cơ cao mắc nhiều vấn đề sức khỏe, như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh lý tim mạch… Thừa cân hoặc béo phì cũng có liên quan đến nguy cơ mắc nhiều loại ung thư.
Theo nghiên cứu từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, trọng lượng cơ thể dư thừa được cho là nguyên nhân gây ra khoảng 11% ca ung thư ở phụ nữ và khoảng 5% ca ung thư ở nam giới Hoa Kỳ, cũng như khoảng 7% tổng số ca tử vong do ung thư. Tổ chức này cũng cảnh báo rằng thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ mắc ít nhất 17 loại ung thư khác nhau.
Có nhiều cách mà thừa cân, béo phì tác động tới nguy cơ mắc ung thư. Trong đó, nổi bật nhất là chất béo dư thừa trong cơ thể làm tăng nguy cơ viêm và sự phát triển của tế bào cũng như mạch máu. Chất béo dư thừa còn ảnh hưởng đến khả năng sống lâu hơn bình thường của tế bào. Nó cũng làm rối loạn hormone, suy giảm hệ miễn dịch, tăng mức độ insulin và yếu tố tăng trưởng insulin-1 (IGF-1)...
Thức khuya, thiếu ngủ kéo dài là một trong những yếu tố hàng đầu dẫn tới nhiều căn bệnh ung thư. Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutch (Hoa Kỳ) cho biết, những người thức khuya có mức độ tự sửa chữa tổn thương DNA rất thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với những người ngủ vào ban đêm.
Nghĩa là thức khuya có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, cũng có thể làm rối loạn cơ chế tự điều hòa của cơ thể. Khi cơ chế tự điều hòa bị rối loạn, có thể làm cho cơ thể mất đi khả năng tự sửa chữa những rối loạn về mặt tế bào, là tiền đề hình thành những tổn thương tiền ung thư.
Chưa kể, những người không thức khuya, ngủ đủ giấc cũng thường có trạng thái tinh thần tốt hơn. Trong khi đó, đây cũng là yếu tố làm giảm nguy cơ mắc ung thư. Bởi lạc quan, tinh thần luôn tích cực được khoa học chứng minh là hệ miễn dịch tế bào trở nên mạnh hơn, phản ứng hiệu quả hơn khi gặp virus hoặc vi khuẩn. Ngược lại, khi sự lạc quan giảm, hệ miễn dịch của người đó giảm theo và dễ mắc cũng như tế bào ung thư lan ra nhanh hơn.
Không thể phủ nhận rằng, nhóm có nguy cơ mắc ung thư cao nhất là những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư. Nhất là đối với ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư dạ dày, ung thư phổi. Nếu không nằm trong nhóm này, tức là bạn có nguy cơ mắc ung thư thấp hơn họ nhưng còn tùy vào lối sống của chính mình.
Đặc biệt, dù có tiền sử gia đình mắc ung thư hay không, những người thăm khám sức khỏe định kỳ sẽ có nguy cơ mắc ung thư thấp hơn. Thói quen này giúp tăng khả năng tìm thấy những tổn thương của tế bào hay dấu hiệu bất thường của cơ thể càng cao. Nhất là tìm thấy tổn thương tiền ung thư, có thể giảm thiểu nguy cơ chuyển hóa thành ung thư. Đồng thời phát hiện sớm và điều trị hiệu quả hơn các bệnh ung thư.
Nguồn và ảnh: Aboluowang, Cancer321, webMD