Giải pháp trên đã mang lại hiệu quả tích cực và lan tỏa sâu rộng. Nhiều học sinh đã trở thành tuyên truyền viên ngay tại gia đình và cộng đồng xã hội. “Một số phụ huynh gọi điện, nhắn tin chia sẻ với tôi: ở nhà được con “giáo huấn” khi thấy bố hút thuốc lá. Kết quả là, bố cháu đã tình nguyện “cai nghiện” – cô Thu chia vui.
Cũng theo cô Thu, việc tuyên truyền cho học sinh được nhà trường áp dụng theo hai hình thức: Trực tiếp thông qua các buổi nói chuyện chuyên đề, sinh hoạt lớp hoặc lồng ghép trong giờ chào cờ. Còn tuyên truyền gián tiếp thông qua phát tờ rơi, dán các khẩu hiệu, pano, áp phích về tác hại của thuốc lá trong trường.
Trong các buổi tuyên truyền, nói chuyện chuyên đề về tác hại của thuốc lá, nhà trường thường mời cán bộ của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật về chia sẻ, phổ biến tác hại của thuốc lá, các bệnh có thể mắc do hút thuốc lá; trong đó có hút thuốc thụ động.
“Buổi nói chuyện không diễn ra một chiều mà có sự tương tác giữa cán bộ với học sinh và ngược lại. Theo đó, học sinh được trả lời các câu hỏi do tuyên truyền viên đưa ra hoặc có những tình huống, hoạt cảnh đơn giản. Từ đó, khuyến khích học sinh bày tỏ quan điểm, sự hiểu biết của mình về thuốc lá” – cô Thu chia sẻ.
Tuy nhiên, cô Thu mong muốn, các ngành chức năng phối hợp, hỗ trợ nhà trường để tổ chức thường xuyên các buổi nói chuyện chuyên đề, giúp cán bộ, giáo viên, học sinh được tiếp cận những thông tin, kiến thức bổ ích; từ đó tự điều chỉnh thói quen của bản thân, đồng thời tham gia tuyên truyền cho người thân không hút thuốc lá.
Phát tờ rơi tuyên truyền về phòng chống tác hại thuốc lá cho học sinh Trường tiểu học&THCS xã Liêm Thuận (Thanh Liêm, Hà Nam). Ảnh: Internet. |
WHO ghi nhận, Việt Nam đã đạt được một số tiến bộ trong việc giảm hút thuốc ở thanh thiếu niên trong những năm gần đây. TS Angela Pratt - Trưởng đại diện Văn phòng WHO tại Việt Nam viện dẫn, theo Điều tra sức khỏe học đường toàn cầu (GSHS) 2019, tình trạng sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên 13-17 tuổi ở Việt Nam đã giảm một nửa, từ 5,4% năm 2013 xuống 2,8% năm 2019. Điều này phản ánh kết quả của những nỗ lực kiểm soát thuốc lá của chính phủ và các đối tác trong vài năm qua.
Tuy nhiên, một vấn đề đang nổi lên là, có một tỷ lệ đáng kể thanh niên đã bắt đầu sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới, chẳng hạn như: thuốc lá điện tử, còn được gọi là “Vaping” và thuốc lá nung nóng (HTPs).
Các sản phẩm này sử dụng pin để làm nóng bình dung dịch có chứa nicotine (thuốc lá điện tử) hoặc nung nóng sợi lá thuốc lá (HTPs) để tạo ra khói tỏa có chứa nicotine và các chất độc hại khác.
TS Angela Pratt lưu ý, gần đây đã xuất hiện những sản phẩm lai, trong đó có chứa cả dung dịch nicotine và sợi lá thuốc lá. Theo GSHS 2019, tại Việt Nam, 2,6% thanh thiếu niên từ 13-17 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử, dù đó là các sản phẩm bất hợp pháp.
Để bảo vệ sức khỏe của giới trẻ Việt Nam, WHO khuyến nghị, chính sách cấm các sản phẩm mới này của Chính phủ Việt Nam hiện nay cần được duy trì và tiếp tục tăng cường.
Ngoài ra, để ngăn chặn việc quảng cáo, bán các sản phẩm bất hợp pháp và có hại này trên thị trường, TS Angela Pratt nhấn mạnh, các cơ quan thực thi pháp luật cần tăng cường giám sát và thực thi để xác định các điểm bán hàng, đặc biệt là các điểm trực tuyến.
Qua đó, nhằm thu giữ các sản phẩm bất hợp pháp và xử lý những người buôn bán, quảng cáo bất hợp pháp các sản phẩm này. Hiện tại, hầu hết việc mua bán và sử dụng chủ yếu ở các thành phố lớn, những khu vực này nên là trọng tâm ban đầu của các nỗ lực giám sát và thực thi pháp luật.