Nhưng mọi thứ lại không diễn ra theo mong đợi của Mỹ và Ukraine.
Phương Tây lo ngại việc Ukraine đổi chiến thuật
Khi Ukraine lần đầu cố gắng chọc thủng phòng tuyến của Nga vào đầu tháng 6/2023, lực lượng của nước này đã chịu thương vong nặng nề. Bị cản bước bởi các “vùng đệm” đầy rẫy mìn chống tăng và mìn chống bộ binh, các đoàn xe thiết giáp của họ phải hứng chịu hỏa lực dữ dội từ trực thăng Nga trang bị tên lửa chống tăng tầm xa mới và các loạt đạn pháo.
Trả lời phỏng vấn Washington Post vào cuối tháng 6/2023, ông Zaluzhny bày tỏ sự thất vọng sâu sắc trước việc các lực lượng Ukraine không thể chống lại lợi thế về pháo binh và không quân của Nga một cách hiệu quả. Một phần do được yêu cầu tiến hành cuộc tấn công lớn trên bộ mà không có sự hỗ trợ từ trên không. Thiếu các máy bay hiện đại và tiên tiến, Ukraine không thể ngăn cản được trực thăng và chiến đấu cơ hiện đại như tiêm kích Su-35 của Nga.
“Chúng tôi rất cần máy bay, dù là số lượng nhỏ. Nếu không có chúng, cuộc phản công của chúng tôi như thể sử dụng nỏ và cung tên vậy”, ông Zaluzhny nhấn mạnh.
Sau đó Ukraine đã từ bỏ chiến thuật của phương Tây và chuyển sang chiến thuật thận trọng hơn, thăm dò phòng tuyến của Nga bằng các nhóm bộ binh nhỏ, đồng thời cố gắng hạn chế thương vong ở mức tối thiểu khi chiến đấu trên hai mặt trận Bakhmut ở phía Đông và Zaporizhia ở phía Nam.
Sự thay đổi này đã giúp Kiev đạt được một số bước tiến khiêm tốn ở phía Nam, chọc thủng được tuyến phòng thủ đầu tiên của Nga và đang gây sức ép lên tuyến phòng thủ thứ 2. Nhưng tiến độ chậm hơn nhiều so với dự đoán của Mỹ.
“Luôn có sự khác biệt lớn giữa việc hoạch định kế hoạch tấn công trên bàn giấy và tình huống giao tranh thực tế. Trên thực địa, các binh sỹ và phương tiện phải tiến qua những bãi mìn lớn, đối mặt với nguy hiểm và chết chóc”.
Cách tiếp cận ít gây thương vong hơn này của Ukraine đã khiến Mỹ sốt ruột. Một số chiến lược gia của Mỹ nhận định với New York Times rằng các chỉ huy Ukraine đã “mắc sai lầm” khi phân bổ các đơn vị chiến đấu, dàn lực lượng quá mỏng dọc trên hầu khắp các mặt trận.
Nhưng ông Jack Keane, cựu Phó tham mưu trưởng quân đội Mỹ lại cho rằng cách tiếp cận mà Washington khuyến nghị Ukraine thực hiện là “sơ suất” về mặt quân sự. Ông lưu ý: “Ngày nay, không một chỉ huy nào trong quân đội lại thiết kế các hoạt động cơ giới hóa quy mô lớn chống lại một đối thủ nguy hiểm có các hệ thống phòng thủ toàn diện như vậy”.
Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba thậm chí còn phản bác mạnh mẽ hơn. “Tôi mong rằng tất cả những ai chỉ trích chúng tôi hãy đến Ukraine và tự giải phóng từng cm vuông lãnh thổ. Khi đó họ sẽ hiểu điều chúng tôi làm”.
Bốn tuần nữa sẽ là thời điểm rất quan trọng trong cuộc chiến khi mùa mưa bắt đầu ở Ukraine, mặt đất trở nên lầy lội khiến việc di chuyển binh sỹ và thiết bị trở nên khó khăn hơn. Chưa kể, khi cây cối rụng lá và các cánh rừng trơ trọi, việc ẩn nấp để tránh đạn pháo, tên lửa của đối phương ngày càng khó khăn hơn.
Tổng thống Zelensky hiểu rằng ông không thể để mất động lực vì điều này không chỉ khiến các đối tác thất vọng và hiểu sai mục tiêu của Ukraine, mà còn giúp quân đội Nga có thời gian để tái tập hợp lực lượng và củng cố các tuyến tiếp tế.
Theo Tướng Mark Milley xung đột sẽ không kết thúc nếu không có bất cứ bên nào chịu nhượng bộ.
“Đến thời điểm hiện tại, cả Nga và Ukraine vẫn chưa đạt được các mục tiêu chính trị thông qua biện pháp quân sự. Xung đột sẽ chỉ tiếp diễn cho đến khi một bên đạt được mục tiêu này, hoặc khi cả hai bên xác định đã đến lúc phải ngồi vào bàn đàm phán”.