Tiếng Việt 3 - Cánh Diều có phần cứng (các bài tập đọc, viết) và phần mềm (các bài tập nói và nghe, góc sáng tạo, ôn tập) phù hợp với các đối tượng và thực tế dạy học ở các địa bàn khác nhau. Đây là điểm mới của Cánh Diều vì đến nay chưa có bộ SGK nào có.
Trong quá trình dạy học, tùy thuộc vào khả năng tiếp nhận của người học, thực tế địa phương mà giáo viên chủ động lựa chọn dạy một phần hay toàn bộ các tiết thuộc phần mềm hoặc sử dụng thời gian của các tiết này để giúp những học sinh gặp khó khăn trong học tập hoàn thành các yêu cầu bắt buộc (phần cứng).
Sách Tiếng Việt 3 - Cánh Diều không tổ chức tiết Luyện từ và câu riêng như ở SGK trước đây, không dạy các nội dung Luyện từ và câu theo kiểu lí thuyết, hàn lâm mà lồng ghép nội dung luyện từ và câu trong phần luyện tập sau mỗi bài đọc, sử dụng ngữ liệu bài đọc theo hướng tích hợp để học sinh dễ dàng nhận ra hiệu quả sử dụng trong thực tế cũng như học cách vận dụng chúng.
Toàn bộ nội dung rèn luyện các kĩ năng viết và nói - nghe cũng được các tác giả thiết kế lại cho phù hợp với yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Ngữ liệu trong SGK Tiểng Việt 3 Cánh diều được lựa chọn kĩ càng. Các bài đọc được sử dụng từ những tác phẩm hay, phù hợp với lứa tuổi, với chủ điểm học tập. Ngoài việc kế thừa từ SGK của các chương trình cũ còn đưa vào các tác phẩm, tác giả mới, tạo nên sự hấp dẫn và thích thú cho người đọc như: Trên hồ Ba Bể (Hoàng Trung Thông); Cửa sổ (Phan Thị Thanh Nhàn); Tiếng chim buổi sáng (Định Hải); Hương làng (Băng Sơn)...
Sách quan tâm giáo dục về hội nhập và tôn trọng sự khác biệt. Điều này có thể nhận thấy qua các bài văn, bài thơ về đề tài hòa bình, hữu nghị, về văn hóa của một số dân tộc, trước hết là các dân tộc Đông Nam Á mà Việt Nam là một thành viên: Một mái nhà chung (Định Hải); Em nghĩ về Trái Đất (Nguyễn Lãm Thắng); Gặp gỡ ở Lúc-xăm-bua (Quỳnh Phương); Bác sĩ Y-éc-xanh (Cao Linh Quân); Người hồi sinh di tích (Duy Hiển và An Nhi)…
Từ ngữ được sử dụng trong sách đảm bảo cho học sinh tất cả các vùng miền, các dân tộc sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam đều có thể hiểu và sử dụng một cách dễ dàng.
Cuối sách, còn có các bảng tra cứu từ ngữ và bảng tra cứu tên riêng nước ngoài giúp các em đọc hiểu. Nhiều văn bản trong Tiếng Việt 3 Cánh Diều là các văn bản đa phương thức, hiện đại và phù hợp với yêu cầu phát triển năng lực của học sinh thế hệ mới.
Với triết lí “Đem cuộc sống vào bài học, mang bài học vào cuộc sống”, Tiếng Việt 3 Cánh Diều đảm bảo góp phần thực hiện thành công Chương trình GDPT 2018 và sự nghiệp đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.