Sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ đúng cách

Kháng sinh là một nhóm thuốc được sử dụng để chữa những bệnh do vi khuẩn gây ra. Thuốc có tác dụng diệt trực tiếp vi khuẩn hoặc làm chậm lại sự phát triển của vi khuẩn để tạo điều kiện cho hệ miễn dịch của cơ thể người giải quyết tình trạng nhiễm khuẩn.

Thực trạng lạm dụng thuốc kháng sinh cho trẻ

Nhiều phụ huynh tin rằng kháng sinh chữa được bách bệnh, nên cứ bị bệnh là dùng kháng sinh. Ở trẻ nhỏ, bệnh về tai mũi họng như viêm họng, viêm tai giữa, ho, sổ mũi, cảm cúm… xuất hiện thường xuyên. Nhiều bố mẹ, khi thấy trẻ có dấu hiệu cảm cúm liền tự ý đi mua thuốc dựa trên “kinh nghiệm nuôi con” về cho trẻ uống.

Nguyên nhân một phần cũng là do thầy thuốc, nhiều trường hợp khi chưa xác định được loại vi khuẩn nào và nên dùng loại kháng sinh nào, nhưng theo yêu cầu của bệnh nhân, một số thầy thuốc cũng chỉ định sử dụng kháng sinh. Đó cũng là một cách lạm dụng kháng sinh.

Việc lạm dụng thuốc kháng sinh này có thể gây ra các hệ quả: Lãng phí; Gây khó khăn cho chẩn đoán, dễ gây ra phản ứng dị ứng, mẫn cảm thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Một số kháng sinh dùng liều cao có thể gây điếc và suy thận; Làm cho vi khuẩn nhờn thuốc, kháng thuốc.

Uống thuốc kháng sinh không đúng cách có thể làm cơ thể trẻ mất đi khả năng phòng chống bệnh tật mà bẩm sinh vốn có, tạo cơ hội cho vi khuẩn thích nghi và có thể trở thành các chủng kháng thuốc về sau.

3 lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc kháng sinh

Không tự ý chẩn đoán và mua kháng sinh để chữa bệnh: Tình trạng dễ thấy hiện nay là phụ huynh thường truyền tai nhau và dựa trên kinh nghiệm chăm sóc trẻ để đi mua thuốc. Những người bán thuốc không phải ai cũng là bác sĩ đúng chuyên môn để chắc chắn rằng thuốc kháng sinh đó có hợp với trẻ hay không, liều lượng chính xác như thế nào.

Việc sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nên có sự chỉ định và tư vấn của bác sĩ nhi khoa.

Tuân thủ đúng thời gian điều trị: Trên thực tế, chỉ cần 5 - 7 ngày cho một đợt điều trị kháng sinh. Tuy nhiên, đợt điều trị kháng sinh cũng có thể dài ngày hơn, theo chỉ định của bác sĩ. Nhiều phụ huynh khi thấy triệu chứng bệnh ở bé thuyên giảm, ngừng uống thuốc. Điều này có thể khiến việc điều trị gặp khó khăn thêm, vì vi khuẩn chưa bị diệt hẳn có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn.

Không được đưa thuốc kháng sinh của trẻ này cho trẻ khác uống: Triệu chứng bệnh ở mỗi bé có vẻ giống nhau, nhưng nguyên nhân gây bệnh có thể khác nhau, do đó trẻ bị bệnh cần phải đi khám bác sĩ để kê thuốc nhằm tránh trường hợp dùng sai thuốc, phản ứng phụ với thuốc, dị ứng với thuốc…

Đối với những bệnh thật sự cần dùng kháng sinh, phụ huynh nên cho con uống đầy đủ theo toa thuốc mà bác sĩ đã chỉ định đúng liều lượng và thời gian. Sau khi uống hết toa thuốc, phụ huynh cần đưa con đi tái khám đúng hẹn. Không nên khi uống thuốc được vài ngày, thấy bé khỏe hơn thì phụ huynh tự động ngưng thuốc hoặc đến hẹn không tái khám. Bởi vì mặc dù các biểu hiện như ho, sưng họng, sốt… triệu chứng của trẻ đã giảm nhưng các vi khuẩn vẫn còn, vì thế nên cho trẻ uống đủ liều và đủ thời gian đã được chỉ định để tiêu diệt hết vi khuẩn, tránh cho bệnh tái phát và tránh kháng thuốc.

Sau cùng, việc dùng kháng sinh chỉ là trị bệnh, trong khi chúng ta có thể phòng bệnh bằng nhiều cách như cho trẻ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, tăng hoạt động thể chất phù hợp với trẻ, và quan trọng là chích ngừa đầy đủ theo lịch tiêm chủng mở rộng của bộ Y tế. Nên cho trẻ chích ngừa thêm vaccine cúm hằng năm để giảm các triệu chứng cảm cúm như sốt, ho, sổ mũi… điều này cũng góp phần làm giảm việc lạm dụng kháng sinh.