Gửi bình luận
Hệ thống địa đạo khổng lồ ở dưới dải Gaza là thành quả gần 20 năm của Hamas. Dải Gaza là nơi bị theo dõi nhiều nhất trên thế giới. Toàn bộ diện tích dải Gaza chỉ bằng hai lần diện tích thủ đô Washington D.C. của Mỹ nhưng có đến gấp tám lần số camera theo dõi. Ngoài việc lắp camera theo dõi, phía Israel còn xây hàng rào, quân lính chốt chặn ở mọi nẻo đường ra vào dải Gaza. Các lãnh đạo Hamas hiểu ngay từ giữa thập niên 2000 rằng nếu muốn kháng chiến thắng lợi, họ chỉ còn cách trốn xuống đất.
Nhà nghiên cứu John Spencer nhận xét: “Tôi đã từng đi xuống địa đạo ở Triều Tiên, Iraq, Serbia, Lebanon và Palestine. Các đường hầm do Hamas đào luôn chỉ cao tầm hai mét và rộng một mét, tường làm từ những khối bê tông đúc sẵn. Binh lính chỉ có thể đi hàng một mà xuống hầm... Có những đường hầm của Hamas đi sâu xuống tới 70m tính từ mặt đất. Chúng tôi xuống hầm mà phải đem theo bình dưỡng khí. Tôi không thể hiểu nổi làm sao lính Hamas có thể đi xuống đường hầm đó mà chẳng đem theo gì”.
Một người lính kể cả được trang bị hiện đại nhất khi xuống dưới đường hầm thì cũng chẳng khác gì “kẻ mù”. Nhiều thiết bị ngắm bắn, nhìn trong đêm tối dựa vào tia tử ngoại, hồng ngoại để hoạt động. Nhưng dưới đường hầm thì không có kể cả một chút ánh sáng quang phổ nào để thiết bị nhìn đêm làm việc. Người lính cũng không thể dựa vào bộ đàm hay thiết bị GPS. Chưa hết, bất kỳ phát súng nổ trong không gian kín mít, đen kịt của đường hầm cũng sẽ khiến người lính bị mù và điếc tai tạm thời. Phát súng đầu tiên cũng có thể là phát súng cuối cùng.
Nói vậy nhưng không có nghĩa là quân đội Israel không có phương sách đối phó với địa đạo. Trong những tháng vừa qua, Israel đã ném GBU-28 để đánh sập công sự, địa đạo. Còn khi lính Israel phát hiện cửa hầm thì điều đầu tiên họ làm là cho robot điều khiển qua dây điện vào hầm để thám thính. Sau đó nếu điều kiện thuận lợi thì họ sẽ dùng xe bồn chở xi măng đóng chặt cửa hầm lại, hoặc đào đường ống chạy ra biển hay xuống cống ngầm để cho nước ngập địa đạo.
Trong trường hợp hãn hữu mà binh lính Israel buộc phải vào hầm, những người bước vào đầu tiên thường là thành viên của đơn vị đặc nhiệm “Yahalom” của công binh. Đây là những người đã được đào tạo và trang bị để chuyên về tiêu diệt kẻ địch và phá hủy công trình dưới lòng đất. Họ còn được trợ giúp bởi những chú chó thuộc đơn vị Oketz, lính trinh sát Sayeret Matkal, và lực lượng cảnh sát chống khủng bố Yamam. Sự hiệu quả của Yahalom trong chiến tranh địa đạo là không thể bàn cãi. Vẫn đề ở chỗ chỉ có một đơn vị Yahalom mà có đến hàng nghìn đường hầm.
Câu hỏi trình độ
Trong cả hai cuộc chiến ở Ukraine và dải Gaza, các bên tham chiến đều phải ra lệnh tổng động viên. Hiện nay chỉ Mỹ mới có thể mở một cuộc chiến tổng lực mà chỉ sử dụng mỗi binh lính chuyên nghiệp. “Giấc mơ” về những cuộc chiến ít thương tích còn lại từ thời Washington phát động chiến dịch chống khủng bố đã hoàn toàn bị xé bỏ. Điều này đã khiến quân đội các nước phải xem xét lại chương trình huấn luyện của mình.
Sử gia Andrew Bacevich nhận xét: “Cho dù không quân, hải quân có thiện chiến và trang bị hiện đại đến đâu đi chăng nữa, quyền quyết định chiến thắng trên chiến trường vẫn nằm trong tay bộ binh. Mà chiến thắng trên chiến trường hiện đại phụ thuộc và khả năng ứng biến và hợp đồng tác chiến”.
Nếu chỉ gói gọn trong vấn đề chiến tranh đường phố thì trình độ tác chiến của đa số những người lính nghĩa vụ ở phương Tây vẫn còn quá yếu và thiếu. Năm 2016, Học viện Quân sự West Point thực hiện một cuộc khảo sát về khả năng cận chiến trong đô thị của binh lính Mỹ. Một kết luận trong bản báo cáo của họ khiến nhiều người phải giật mình: 81% binh lính sẽ chết trong vòng vài giây kể từ lúc họ phá cửa bước vào một căn phòng có kẻ địch.
Nhà nghiên cứu John Spencer cho biết: “Chương trình huấn luyện tác chiến của quân đội các nước đồng minh NATO vẫn còn quá cứng nhắc. Các khoa huấn luyện thì thiếu thực tế, huấn luyện binh lính phá cửa kiểu gì mà sắp xếp tấm bia giả làm kẻ thù thì đúng chỗ đấy 10 lần giống 10. Có bao giờ kẻ thù đứng đúng một chỗ mà chịu đỡ đạn của anh đâu”.
Ngoài những đơn vị đặc công chống khủng bố có cơ hội được liên tục tập luyện cận chiến, đa phần lục quân các nước coi chiến tranh đô thị chỉ như khoa mục học để thi lấy bằng. Cứ giữ cái tâm lý này thì không thể tạo dựng một quân đội sẵn sàng đối đầu với các thử thách của chiến tranh đường phố. Đấy là một lý do mà vì sao các xe tăng Israel lại thường xuyên bị phục kích trên đường phố Gaza như vậy – đúng ra xe tăng bao giờ cũng có bộ binh đi bên cạnh để truy quét các ổ phục kích, nhưng quân đội Israel không dám cho lính nghĩa vụ thiếu kinh nghiệm đi cạnh xe tăng vì sợ thương vong.
Các nước đang tham chiến hiện sử dụng một số biện pháp khác nhau nhằm tăng tốc độ huấn luyện cho binh lính của họ, ví dụ như Kiev kêu gọi cựu binh Mỹ từng tham chiến tại Iraq vừa tình nguyện tác chiến, vừa huấn luyện cho binh lính Ukraine; hay Israel sử dụng công nghệ thực tế ảo để tái hiện những tình huống chiến trường từng diễn ra. Nhưng giải quyết tận gốc vấn đề huấn luyện tác chiến đô thị thì là vấn đề lâu dài.
