Theo CFR, mức độ đầu tư của Trung Quốc vào các nước châu Âu không gia nhập BRI vượt xa đầu tư của nước này tại Italy. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Trung Quốc tại Italy giảm từ 650 triệu USD vào năm 2019 xuống còn 33 triệu USD vào năm 2021.
Báo cáo dữ liệu khác cho thấy Trung Quốc đã đầu tư 24 tỉ USD vào Italy kể từ năm 2005 nhưng chỉ 1,83 tỉ USD trong số này được thực hiện sau khi Italy quyết định gia nhập BRI.
CFR nhận định, kinh nghiệm từ Italy chỉ ra rằng việc gia nhập BRI không làm cho địa vị của một nước trở nên đặc biệt với Trung Quốc, cũng không đảm bảo sẽ có thêm đầu tư hay giao thương với Trung Quốc.
Thỏa thuận lung lay: Italy sẽ rút lui?
Có lẽ chính phủ Italy đã bắt đầu cân nhắc lại xem có nên tiếp tục tham gia BRI nữa hay không khi mà sáng kiến này không còn là "thần dược kinh tế" trong mắt Rome.
Khi cựu thống đốc Ngân hàng Trung ương Châu Âu Mario Draghi trở thành Thủ tướng Italy năm 2021, ông đã đóng băng thỏa thuận kể trên. Hai năm đi theo lộ trình này và một chính phủ mới nắm quyền, Italy giờ đang nghĩ lại về mối quan hệ với Trung Quốc.
"Thông điệp của Italy rất rõ ràng. Chúng tôi muốn hợp tác với Trung Quốc, chúng tôi muốn hiện diện ở thị trường Trung Quốc, chúng tôi sẵn sàng đón nhận đầu tư của Trung Quốc, nhưng như tôi đã nói, quan trọng là phải có một sân chơi công bằng", ông Tajani nói.
Bộ trưởng Ngoại giao Italy Antonia Tajani. Ảnh: BBC
Trong năm qua, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni đã xác định rằng việc tham gia BRI là một sai lầm mà bà định sửa đổi. Meloni đề cập tới việc Italy không nhận thấy có đủ lợi ích sau khi gia nhập BRI.
Bà nhấn mạnh: "Italy là nước G7 duy nhất ký thỏa thuận tham gia vào Con đường Tơ lụa nhưng lại không phải là nước châu Âu hay phương Tây có mối quan hệ kinh tế và dòng chảy thương mại mạnh nhất với Trung Quốc".
Theo Reuters, Rome nhiều khả năng sẽ không gia hạn thỏa thuận tham gia Vành đai - Con đường khi thỏa thuận này hết hạn vào tháng 3/2024. Italy sẽ còn thời hạn tới tháng 12 để quyết định xem liệu có rút khỏi sáng kiến của Trung Quốc hay không, nếu không thỏa thuận sẽ được kéo dài thêm 5 năm.