Để triển khai thí điểm phổ cập GDMN cho trẻ mẫu giáo, theo PGS.TS Nguyễn Bá Minh, bên cạnh kết quả đạt được, còn không ít khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ để phát triển trong giai đoạn mới. Đó là chất lượng phổ cập GDMN trẻ 5 tuổi ở nhiều nơi chưa được duy trì bền vững do tỷ lệ trẻ em 3 - 4 tuổi đi học còn thấp. Tại các vùng khó khăn, trẻ em được tiếp cận GDMN muộn so với độ tuổi. Các điều kiện bảo đảm chất lượng toàn diện cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào học lớp Một ở một số nơi chưa đáp ứng so với yêu cầu, mục tiêu đặt ra.
Nhiều chuyên gia cùng chung nhận định, để đạt được đích phổ cập GDMN cho trẻ mẫu giáo cần sớm khắc phục tình trạng thiếu phòng học, thiết bị, đặc biệt là thiếu đội ngũ giáo viên. Bên cạnh đó, một số địa phương chỉ tập trung huy động trẻ em mẫu giáo 5 tuổi, trong khi trẻ từ 3 - 4 tuổi và trẻ nhà trẻ được huy động đến cơ sở GDMN còn ở mức thấp; nhiều trẻ đến 5 tuổi mới được tiếp cận với GDMN. Cùng đó, cần phải xóa khoảng cách đáng kể về GDMN giữa các vùng miền…
Từ thực tế địa phương, bà Lê Thị Kim Oanh, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Đắk Lắk, cho rằng: Trẻ em độ tuổi mẫu giáo (3 - 5 tuổi) ra lớp là phù hợp nhu cầu học tập, giao tiếp và phát triển. Trẻ chỉ phát triển toàn diện khi được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục theo khoa học. Ở trường, trẻ mới được tiếp xúc, trải nghiệm với bạn bè đồng trang lứa. Với môi trường này, kỹ năng về ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ, tình cảm, tâm lý sẽ được phát huy đầy đủ. Thế nên việc để trẻ ở nhà, môi trường phát triển bị hạn chế, cha mẹ phải ở nhà trông hoặc gửi cho ông bà khi điều kiện sức khỏe, nhận thức thiếu hụt là thiệt thòi lớn cho trẻ.
Là địa phương vừa có vùng biển, núi cao và đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, bà Nguyễn Thị Hải Yến, Phó Trưởng phòng GDMN, Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An, chia sẻ: “Nếu ở địa bàn khu vực kinh tế - xã hội phát triển mong muốn một thì vùng cao, vùng dân tộc thiểu số chúng tôi mong muốn 10. Chỉ khi trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi được tiếp cận GDMN mới tạo điều kiện để mục tiêu phổ cập GDMN trẻ 5 tuổi được duy trì liên tục, chất lượng bền vững; cung cấp nền tảng và khơi dậy tiềm năng sẵn có cho trẻ vào lớp Một, đặc biệt cần thiết cho trẻ em vùng khó khăn, núi cao, hải đảo”.
Kết quả khảo sát cho thấy, đa số địa phương đồng tình, muốn sớm được thực hiện việc phổ cập GDMN cho trẻ 3 - 4 tuổi, trong khi, một số tỉnh, thành phố khác còn băn khoăn về nguồn lực và điều kiện cơ sở vật chất, cơ chế xã hội hóa thu hút đầu tư, nguồn tuyển giáo viên và cơ chế tuyển dụng. Chính sách cho giáo viên mầm non hiện tại chưa đủ thu hút học sinh, sinh viên đến với GDMN. Những vùng khó khăn, dân tộc thiểu số, thiếu chính sách đặc thù cho cả trẻ em, đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý và cơ sở GDMN. - PGS.TS Nguyễn Bá Minh