Bị cáo Nguyễn Tiến Mạnh tự bào chữa.
Tại phiên tòa, luật sư bào chữa cho bị cáo Hoàng Diệu Mơ (Tổng Giám đốc Công ty An Bình) cho biết, doanh nghiệp của bị cáo Mơ đã lúng túng khi triển khai các “chuyến bay giải cứu”. Khi đó, trong tình hình dịch bệnh khó khăn, các chuyến bay mà Công ty An Bình và Hoàng Diệu Mơ tổ chức đã đưa công dân về nơi cách ly an toàn. Nguyên nhân dẫn đến việc bị cáo Mơ nói riêng và các bị cáo phạm tội “Đưa hối lộ nói chung” phải đứng trước phiên tòa một phần là không có quy định cụ thể, rõ ràng đối với cơ quan, cá nhân cấp phép chuyến bay nên dẫn đến cơ chế xin cho. Ngoài ra, khi cơ quan chức năng không cấp phép cũng không có chế tài điều chỉnh.
Luật sư của bị cáo Võ Thị Hồng (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ phòng vé hàng không Minh Ngọc) cho biết, với thực thế khó khăn của tình hình COVID-19 lúc bấy giờ, khi Chính phủ cho thực hiện chuyến bay combo thì doanh nghiệp như “trời hạn gặp cơn mưa rào”. Trong đó, bị cáo Hồng từng nộp 4 bộ hồ sơ lên Văn phòng Chính phủ nhưng không được phê duyệt, nộp 3 bộ hồ sơ ở tổ 5 Bộ nhưng cũng không được nhận. Vì vậy, Võ Thị Hồng đã đưa hối lộ 21 lần, tổng số hơn 10,9 tỉ đồng và Hoàng Diệu Mơ đưa hối lộ 41 lần với tổng số 34,6 tỉ đồng tương ứng với những lần được cấp phép chuyến bay.
Giám đốc Công ty Masterlife - Trần Thị Mai Xa bị truy tố 19 lần đưa hối lộ hơn 8 tỉ đồng cho 8 cá nhân có thẩm quyền để được cấp phép 18 chuyến bay. Trần tình trước hội đồng xét xử, bị cáo Mai Xa nói rằng đến tháng 6/2021, sát ngày bay dự kiến nhưng vẫn không được chấp thuận bay, bị cáo rất sốt ruột. ''Bị cáo rất lo lắng. Sau chuyến bay đầu tiên không thể tổ chức và bị cáo phải bán nhà, bị cáo rất run, như chim ngã sợ cành cong vì không còn nhà để bán nữa''. Nữ giám đốc doanh nghiệp đã gọi điện đến Phòng Bảo hộ công dân (Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao) thì được bảo có một chút vướng mắc bên Cục Quản lý xuất nhập cảnh và bảo bị cáo sang bên đó xem thế nào. Khi bị cáo Xa liên hệ với Cục Quản lý xuất nhập cảnh thì được bị cáo Vũ Sỹ Cường (cựu cán bộ công an) nói rằng: Sếp không biết công ty của em là ai cả. Thôi để giải quyết nhanh, em nên làm theo cơ chế cảm ơn đi, nếu không kịp thì khó lắm.
Nữ giám đốc doanh nghiệp cho biết, việc đưa tiền hối lộ trong lần đầu một cách vô thức, dẫn đến một loạt hành vi sau này của bị cáo cũng như các bị cáo ở doanh nghiệp khác. Bị cáo không có ý thức về vấn đề đó (đưa hối lộ - PV). Lần sau cứ thế phải đưa, đó cứ như một thông lệ.
Bị cáo Trần Thị Mai Xa, Giám đốc Công ty Masterlife tự bào chữa.
Và cuộc ngã giá... bất thành
Theo nội dung vụ án, Lê Hồng Sơn, Tổng Giám đốc và Nguyễn Thị Thanh Hằng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Bluesky trong quá trình xin cấp phép các chuyến bay và cách ly đã đưa hối lộ cho một số cá nhân có thẩm quyền. Khi vụ án được điều tra, lo sợ bị khởi tố, Sơn và Hằng đến nhà ông Nguyễn Anh Tuấn (khi đó là Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội) nhờ ông Tuấn tìm người giúp Hằng và Sơn không bị xử lý hình sự vì đã có hành vi đưa hối lộ.
Do có quen biết Hoàng Văn Hưng (khi đó là Trưởng Phòng 5, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an), ông Nguyễn Anh Tuấn đặt vấn đề và theo cáo trạng thì Hưng đã đồng ý giúp để Hằng và Sơn không bị xử lý hình sự. Hưng đã hướng dẫn Hằng và Sơn khai báo, đưa thông tin tiến độ điều tra vụ án cho các bị cáo để hướng dẫn khai báo. Mặc dù, ngày 16/9/2022, Hưng bị điều chuyển công tác sang giữ chức vụ Trưởng Phòng Chính trị, Hậu cần Cục An ninh điều tra Bộ Công an, không còn nhiệm vụ, quyền hạn điều tra vụ án, Hưng vẫn đưa ra lý do và cung cấp thông tin sai sự thật về vai trò của Hưng để ông Tuấn và Hằng tin tưởng và đưa tiền “chạy án”. Cáo trạng cho hay, theo gợi ý của Hưng, Hằng đã đưa cho ông Tuấn số tiền 2,65 triệu USD nhờ đưa cho Hưng để chạy án.
Tại tòa, ông Nguyễn Anh Tuấn nhắc lại toàn bộ quá trình liên hệ, “nhờ” Hưng giúp đỡ, quá trình bố trí cho Hằng và Hưng gặp nhau tại nhà riêng của mình cũng như việc đưa tiền ở đâu, thời gian nào. Tuy nhiên, Hoàng Văn Hưng vẫn một mực chối tội. Bất ngờ khi nghe Hưng chối tội, bị cáo Nguyễn Anh Tuấn cho rằng: Anh Hưng nói gì cho ổn, chứ thế nó trơ tráo quá. Mình cũng thế, anh Hưng cũng thế, cũng nhận hàng trăm chai rượu, biếu hàng trăm chai rượu, có người nào bỏ chai rượu vào cặp khóa số mang đi không?
Cũng theo bị cáo Nguyễn Anh Tuấn, ngay buổi làm việc đầu tiên ở cơ quan điều tra, bị cáo giữ uy tín, danh dự cho Hưng vì đang điều tra vụ án hối lộ lớn như thế, mà xảy ra hối lộ như này. Nhưng, khi được thông báo Hưng đã chuyển đi từ lâu rồi thì ''thật sự tôi thất vọng, đau khổ và khai báo hết với cơ quan điều tra”. Ông Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, Hoàng Văn Hưng chối bỏ trách nhiệm vì liên quan đến số tiền bồi thường dân sự. Trong vụ án này, hiện tại bị cáo Tuấn phải khắc phục số tiền rất lớn từ 40-50 tỉ đồng. Bị cáo đã được anh em, bạn bè cho vay mượn để giúp khắc phục đến ngày 18/7 là 1,8 triệu USD (hơn 40 tỉ đồng)…
Từ diễn biến tại các phiên xét xử, theo những lời trình bày của các bị cáo, có thể thấy, việc để doanh nghiệp được cấp phép các chuyến bay chỉ được giải quyết nhanh chóng bằng tiền hoặc "rất nhiều tiền", hay các bị cáo có rất nhiều tiền luôn nghĩ sẽ mua chuộc được hoạt động tố tụng để thoát tội. Tuy nhiên, lưới trời lồng lộng, các cuộc ngã giá đều bất thành, cả người đưa tiền và người nhận tiền đều phải trả giá trước pháp luật.