Cựu Tổng thống Bolivia Evo Morales cáo buộc Tổng thống Luis Arce lừa dối bằng việc dàn dựng một cuộc “tự đảo chính” để lấy lòng cử tri.
Tổng thống Bolivia Luis Arce. (Ảnh: Reuters)
Ban đầu, ông Morales là một trong những người lên án mạnh mẽ việc khoảng 200 binh lính tiến vào trụ sở chính phủ bằng xe bọc thép hôm 26/6 để đảo chính. Ông kêu gọi “tất cả những người liên quan đến cuộc bạo loạn này phải bị bắt và xét xử”.
Nhưng đến ngày 30/6, ông Morales cùng những người khác cho rằng chính Tổng thống Arce đã dàn dựng vụ việc nhằm tranh thủ thiện cảm của người dân Bolivia, vào thời điểm tỷ lệ ủng hộ ông đang ở mức cực kỳ thấp.
Phát biểu trong một chương trình truyền hình trong nước ngày 30/6, cựu Tổng thống Bolivia Morales nói rằng Tổng thống Arce “không tôn trọng sự thật, lừa dối chúng ta, nói dối, không chỉ với người dân Bolivia mà cả thế giới”.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, ông Morales kêu gọi phải tiến hành điều tra độc lập về hành động quân sự.
Ông Morales đưa ra những phát biểu trên sau những thông tin mà cựu tướng Juan José Zuñiga, người dẫn đầu cuộc đảo chính, đưa ra. Ông Morales nói rằng ông Zuñiga đã báo trước cho gia đình và các đồng nghiệp trước khi triển khai kế hoạch. Trong lúc bị tạm giam, Zuñiga nói rằng Tổng thống Arce “đã phản bội” ông.
“Tổng thống nói với tôi: Tình hình rất khó khăn. Cần phải chuẩn bị thứ gì đó để tăng tỷ lệ ủng hộ tôi”, Zúñiga kể lại lời Tổng thống Arce nói với ông. “Lúc nào đó sự thật sẽ sáng tỏ”, ông Zúñiga nói với báo chí khi đang bị còng tay và đưa vào nơi tạm giam ngày 29/6.
Các đối thủ chính trị nhanh chóng gọi đó là một cuộc “tự đảo chính”.
Phát biểu của ông Morales sau đó được nước láng giềng Argentina nhắc lại.
Chính phủ của Tổng thống Argentina Javier Milei tuyên bố âm mưu đảo chính là “lừa đảo”. Điều này có thể dẫn đến bước ngoặt lớn, sau khi các nhà lãnh đạo trong khu vực thể hiện tình đoàn kết và ủng hộ Tổng thống Arce.
Trong phát biểu trên truyền hình nhà nước ngày 30/6, Bộ trưởng văn phòng tổng thống Bolivia Maria Nela Prada phản bác ông Morales, cảnh báo ông “đừng trở thành con rối, một công cụ của chủ nghĩa đế quốc với ý định cướp bóc đất nước chúng ta”.
Ông Morales vẫn có nhiều ảnh hưởng ở Bolivia, nhất là với các nghiệp đoàn và nông dân trồng coca, trong khi nhiều người bất mãn với Tổng thống Arce khi đất nước lao đao vì khủng hoảng kinh tế.
Năm 2019, ông Morales từ chức tổng thống sau khi ông tranh cử nhiệm kỳ 3, điều bị coi là vi hiến. Sau đó, ông trốn chạy và sống lưu vong.
Ông Morales từng là bạn của ông Arce. Trong cuộc bầu cử năm 2020, ông Morales ủng hộ ông Arce trở thành ứng cử viên của Phong trào Chủ nghĩa xã hội (MAS) của ông.
Tuy nhiên, mối quan hệ của họ rạn nứt sau khi ông Morales trở về và thông báo kế hoạch tái tranh cử năm 2025. Mâu thuẫn giữa hai người ngày càng gay gắt khi các đồng minh của Morales ngăn chặn phần lớn đề xuất mà Tổng thống Arce trình lên Quốc hội.