Khoảng trống mà các trường phổ thông đang bỏ ngỏ vì còn xa lạ đang được các lò luyện thi tiếp quản. Tr., một thí sinh ở Hà Nội đã ôn ở lò luyện, kể các lò luyện có hai hình thức luyện thi: đăng ký lớp luyện online và nộp học phí để được cấp tài khoản và được cung cấp 10 - 15 hay 20 đề thi theo đúng cấu trúc kỳ thi đánh giá năng lực.
Mỗi đề thi có kèm theo video chữa bài của giáo viên. Ngoài ra, học viên có thể tương tác, trao đổi với giáo viên trực tiếp hoặc được cung cấp thêm tài liệu luyện thi được số hóa. Hình thức nào cũng có mức tiền tương ứng, dao động từ 900.000 đến vài triệu đồng/đợt.
Để thu hút thí sinh, có lò luyện tung tin luyện "trúng tủ" và một câu chuyện được lan truyền về người của lò luyện "xả thân" đăng ký thi để biết cách ra đề thi, thậm chí copy được các câu hỏi trong đề thi ra nên sẽ luyện... sát sạt với đề thi thật. Chiêu quảng bá này được khá nhiều học sinh lớp 12, thậm chí cả lớp 11, quan tâm.
Ở phía Nam, những lò luyện trên mạng cũng xuất hiện khá nhiều, nhằm vào mục đích luyện để thi đánh giá năng lực do ĐH Quốc gia TP.HCM tổ chức.
T.H., một thí sinh đã dự thi, chia sẻ từng hoa mắt với đủ loại mời chào: luyện với tài liệu được cung cấp, với video bài giảng của giáo viên được cung cấp sau khi nộp học phí, hoặc học online qua zoom, thi thử online. Bị cuốn vào mê cung luyện thi nhưng Tr.H. và nhiều thí sinh vẫn chỉ đạt mức điểm lẹt đẹt vì bản thân các em không có được định hướng để chủ động việc ôn luyện phù hợp.
Cả hai đơn vị tổ chức thi đánh giá năng lực của hai ĐH quốc gia đều khẳng định không phát hành tài liệu, không tổ chức luyện thi. Những trường hợp quảng bá người của hai ĐH quốc gia viết tài liệu, luyện thi là mạo danh. Cũng không thể có chuyện thí sinh dự thi copy nguyên xi được đề thi mang ra ngoài.
Kiểm soát chặt là mục tiêu của đơn vị tổ chức thi nhưng thực tế cho thấy cần có những hướng dẫn cụ thể mang tính chính thống để kết nối, chia sẻ với các nhà trường phổ thông và học sinh về cách thức thi mới. Nếu không, thí sinh rất dễ bị nhiễu bởi thông tin từ nhóm có lợi ích bên ngoài.
Thi đánh giá năng lực, tư duy đang được một số chuyên gia cho rằng sẽ là tiêu chí quan trọng được nhiều cơ sở đào tạo sử dụng trong tuyển sinh.
ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết năm 2023 có 74 trường đại học tuyên bố sử dụng bài thi đánh giá năng lực của cơ sở này. Nhưng hiện mới có trên 90.000 lượt thí sinh dự thi, trên 29.000 lượt thí sinh đăng ký lần hai.
Kỳ thi đánh giá tư duy của ĐH Bách khoa Hà Nội có 32 cơ sở đào tạo sử dụng kết quả để tuyển sinh, với 19.000 lượt thí sinh đăng ký dự thi. Kỳ thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TP.HCM năm nay có 91 cơ sở giáo dục đăng ký sử dụng kết quả thi để xét tuyển với trên 101.000 thí sinh dự thi.
Tính tới thời hạn ngày 10-6, trên hệ thống xét tuyển của ĐH Quốc gia TP.HCM chỉ có trên 40.000 thí sinh đăng ký xét tuyển với hơn 190.000 nguyện vọng. Trong đó, đã có trên 30.000 thí sinh đăng ký xét tuyển vào các trường của ĐH Quốc gia này
So với con số trên 1 triệu thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT hằng năm và khoảng trên dưới 600.000 thí sinh đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học thì số thí sinh quan tâm, tham gia và sử dụng kết quả của kỳ thi đánh giá năng lực để xét tuyển chưa nhiều...
Điều đáng nói là kết quả thi của số đông thí sinh tham dự các kỳ thi đánh giá năng lực đều nằm dưới ngưỡng nhận hồ sơ của nhiều cơ sở xét tuyển phương thức này. "Cửa" đánh giá năng lực có trở thành cánh cửa lớn trong tương lai để nhiều thí sinh vào đại học hay không còn lệ thuộc nhiều vào việc học sinh phổ thông có bước qua được sự xa lạ với cách thức thi này hay không.
------------------
Trái với những trường tốp trên khiến cả học sinh và phụ huynh đau đầu là câu chuyện thí sinh nộp hồ sơ là đỗ, điều kiện tuyển sinh dễ dãi. Những câu chuyện dở khóc dở cười trong tuyển sinh "vét" đáy.
Kỳ tới: “Dễ như ăn kẹo”?