Gửi bình luận
Tuy nhiên, theo Business Insider, tác chiến điện tử của Nga dù vượt trội so với Ukraine nhưng vẫn có hạn chế.
Việc phát ra các chùm tia gây nhiễu sẽ tiết lộ vị trí của thiết bị gây nhiễu. Ukraine dường như sẽ tận dụng điều này để xác định vị trí và phá hủy các thiết bị gây nhiễu của Nga. Ngoài ra, việc "bóp nghẹt" sóng bằng các chùm gây nhiễu mạnh cũng có thể làm gián đoạn liên lạc vô tuyến và tín hiệu định vị vệ tinh của chính Nga.
Ukraine khó lường
Các nhà phân tích quân sự cho rằng, khả năng tác chiến điện tử của Ukraine được chú trọng kể từ năm 2014 - khi xung đột xảy ra miền đông nước này.
Trang tin quân sự IHS Janes từng phân tích về một số hệ thống tác chiến điện tử đáng chú ý của Ukraine như Bukovel-AD, Nota, và Mandat-B1E R-330UM vào tháng 3/2022.
Bukovel-AD được thiết kế để đối phó với các UAV Orlan-10 của Nga. Do công ty tư nhân Proximus của Ukraine phát triển, Bukovel-AD được cho là có thể phát hiện các UAV hoạt động ở khoảng cách lên tới 100km, với tầm phát hiện hiệu quả của hệ thống này là trong phạm vi 50km.
Khi phát hiện UAV đối phương, Bukovel-AD sử dụng các biện pháp đối phó tần số vô tuyến (RF) để can thiệp vào liên kết dữ liệu giữa UAV và trạm điều khiển mặt đất của chúng. Nó có thể gây nhiễu tín hiệu điều khiển, đồng thời điều hướng GPS của Mỹ và hệ thống vệ tinh dẫn đường toàn cầu GLONASS của Nga (có chức năng tương tự GPS), với phạm vi triệt tiêu tín hiệu tối đa là 16km. Bukovel-AD đã được triển khai ở vùng Donbass trước khi xung đột nổ ra (tháng 2/2022) để đối phó UAV Orlan-10.
Việc phe ly khai ở Donbass thường xuyên sử dụng UAV là động lực để Ukraine phát triển hệ thống tác chiến điện tử Nota. Nó được thiết kế để phát hiện và gây nhiễu UAV ở phạm vi tối đa 20km. Hệ thống này còn có khả năng gây nhiễu liên lạc di động trong phạm vi 1km.
Ngoài vai trò đối phó UAV, Nota còn cung cấp khả năng tìm hướng để phát các tín hiệu tần số vô tuyến. Tại triển lãm Vũ khí & An ninh 2019, nhà sản xuất Tritel đã giới thiệu phiên bản di động của Nota, cho phép nhóm điều khiển nhanh chóng di chuyển hệ thống tới vị trí mới.
Trên chiến trường, cả Bukovel-AD và Nota đều được Ukraine sử dụng để ngăn chặn hoặc hạn chế hoạt động của UAV Lancet (Nga. Tuy nhiên, một số binh sĩ Ukraine thừa nhận, ngay cả khi sử dụng Nota, rất khó có thể bắn hạ UAV Lancet.
"Chúng khó bắn hạ vì hoạt động như một quả bom thông minh hơn là UAV. Nota sẽ cố gắng gây nhiễu các UAV được cho là gửi tọa độ tới UAV Lancet. Nhưng ngay cả khi làm vậy, vẫn rất khó để vô hiệu hóa các UAV này vì chúng tôi không biết cách thức hoạt động của chúng", New York Times dẫn lời Marabu, binh sĩ Ukraine điều khiển hệ thống Nota.
Tháng 5/2023, một video, xuất hiện trên một kênh Instagram chuyên đăng tư liệu về lực lượng Nga tham chiến tại Ukraine, quay cảnh tổ hợp tác chiến điện tử Bukovel-AD của Ukraine bị tập kích bởi UAV Lancet của Nga. Điều này phần nào cũng cho thấy mức độ hiệu quả của Bukovel-AD không phải lúc nào cũng là 100%.
Hệ thống tác chiến điện tử Bukovel-AD. Ảnh: Inform Napalm
Tổ hợp gây nhiễu liên lạc vô tuyến Mandat-B1E R-330UM là một hệ thống được cải tiến. Nó được thiết kế để thu thập dữ liệu về các nguồn phát ra khí thải và sau đó phát tín hiệu gây nhiễu có mục tiêu hoặc gây nhiễu có chọn lọc ở một khu vực.
Ngoài các hệ thống kể trên, Ukraine còn nhận được các hệ thống EW khác từ các đồng minh phương Tây, trong đó có các hệ thống dựa trên công nghệ SDR (thiết bị vô tuyến cấu trúc mềm). Kiev được cho là đã sử dụng hệ thống chống UAV sử dụng bộ thu phát SDR của Mỹ cung cấp để gây nhiễu tín hiệu định vị vệ tinh của hàng trăm UAV Nga.
Từ đầu xung đột, Mỹ và Anh liên tục cung cấp các thiết bị gây nhiễu cho Ukraine cùng với một lượng thông tin tình báo khổng lồ giúp Kiev định vị các thiết bị gây nhiễu của Nga.
Theo trang web của tổ chức phi lợi nhuận AFCEA (trụ sở tại Mỹ), quân đội Ukraine cũng tận dụng các hệ thống gây nhiễu mà Washington cung cấp để can thiệp vào các hệ thống liên lạc vô tuyến chiến thuật của Nga.
Ngoài ra, Kiev còn khai thác điểm yếu từ các hệ thống tác chiến điện tử lớn của Moscow (kích thước lớn và hệ thống truyền tải công suất cao). Nhờ sử dụng thiết bị hỗ trợ điện tử của Mỹ, quân đội Ukraine đã ngăn chặn và phát hiện tín hiệu từ các hệ thống tác chiến điện tử Leer-3 hay Krasukha-4, tạp chí công nghệ quốc phòng Global Defence Technology đưa tin. Ukraine cũng đã chỉ đạo các cuộc phản công bằng UAV, pháo và tên lửa nhằm vào các hệ thống EW được gắn trên xe tải của Nga.
Gần đây, Ukraine còn chuyển hướng sang các xuồng không người lái (USV) trên mặt nước như các vụ tấn công vào cầu Crimea trong tháng 7 và tháng 9, và xuồng dưới mặt nước (UUV). Các loại xuồng này được cho là nằm ngoài tầm phủ sóng của hệ thống EW của Nga.
Nhìn chung, dù bị đánh giá là yếu hơn so với Nga trong lĩnh vực tác chiến điện tử, nhưng quân đội Ukraine dần cải thiện hiệu quả năng lực EW nhờ sự hỗ trợ rất lớn từ Mỹ và phương Tây.
XEM THÊM CÁC KỲ
Kỳ đầu tiên
123
