Không chỉ có lời lẽ, hành vi phản cảm với học sinh, ở thời điểm cuối tháng 03/2023 tại Đắk Lắk, 4 giáo viên trường THPT Chu Văn An đã dùng hình ảnh, từ ngữ phản cảm, thiếu chuẩn mực trên mạng xã hội, vụ việc sau đó phải được cơ quan công an vào cuộc xử lý.
Nên chăng giáo dục lại đạo đức đối với người thầy ?
Từ một số hiện tượng phản ánh nêu trên cho thấy, tình trạng lạm dụng các hình thức kỷ luật, xử phạt đối với học sinh cần được chấn chỉnh. Khi học sinh mắc lỗi, hiện tượng một số giáo viên áp dụng các hình phạt như quỳ, úp mặt vào tường, cho nghỉ học, “bêu tên”, uống nước giẻ lau bảng, hoặc có hành vi đánh đập gây thương tích cho học sinh… là những điều đáng phê phán.
Những hình thức kỷ luật, xử phạt như vậy cần có biện pháp ngăn chặn hữu hiệu, không để xảy ra các hiện tượng biến tướng, làm "méo mó" hình ảnh nhà giáo, giảm đi sự tôn nghiêm, kính trọng của học sinh đối với người thầy.
Khi nhìn thấy những hình phạt như vậy, nhiều học sinh không khỏi hoang mang, lo lắng; học sinh bị phạt thì lo sợ, bỏ học, trầm cảm, năng lực học tập bị ảnh hưởng, sa sút. Một số em bất mãn về mách với phụ huynh, sau đó phụ huynh làm to chuyện như bắt giáo viên phải quỳ để xin lỗi; có những học sinh nhờ người quen vào trường đánh giáo viên để trả thù, hoặc có trường hợp chính học sinh phản kháng lại hình thức kỷ luật, xử phạt đó bằng những hành vi rất nguy hiểm.
Những hiện tượng nêu trên cho thấy, cần phải có những chuẩn mực trong việc áp dụng các hình thức kỷ luật, xử phạt khi học sinh vi phạm khuyết điểm. Xử lý quyết liệt đối với việc giáo viên tùy tiện áp dụng hình thức kỷ luật, xử phạt đối với học sinh gây ảnh hưởng tới danh dự, nhân phẩm, sức khỏe, tinh thần của học sinh.
Khi các hình thức kỷ luật, xử phạt phản giáo dục đối với học sinh bị phát hiện thì nhiều giáo viên bị kiểm điểm, xử lý nghiêm khắc, có trường hợp buộc phải chấm dứt hợp đồng lao động… Đây là điều rất đáng tiếc, bởi giáo viên áp dụng hình thức kỷ luật, xử phạt mang tính bạo lực, phản cảm là do nóng nảy, thiếu kiềm chế, chưa có kinh nghiệm xử lý tình huống trong việc quản lý và giáo dục học sinh.
Nhiều bạn đọc đã có ý kiến cho rằng, phải chăng việc xử lý đối với nhà trường và giáo viên vi phạm chưa đủ răn đe, hay ngành giáo dục mới chỉ quan tâm tới dạy học sinh mà chưa quan tâm việc chấn chỉnh ý thức nhà giáo đối với người thầy, nên tình trạng vi phạm vẫn còn diễn ra?
Theo Thông tư 32/TT/2020/BGDĐT, có hiệu lực từ ngày 1/11/2020 của Bộ GD&ĐT, nghiêm cấm việc giáo viên và nhà trường sử dụng các hình thức phê bình, kỷ luật, xử phạt mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm, ảnh hưởng xấu đến thể chất và tinh thần của học sinh…
Việc đưa ra các hình thức kỷ luật đối với học sinh vi phạm là tốt, nhằm mục đích nhắc nhở, giáo dục các em thức tỉnh đối với những việc làm vi phạm, khiến các em thay đổi và phát triển.
Tuy nhiên các hình thức kỷ luật cần đảm bảo tính giáo dục, phù hợp đặc điểm tâm lý, giới tính, thể chất của từng học sinh, đồng thời giúp các em nhận ra khuyết điểm, thay đổi nhận thức, để sửa chữa khuyết điểm, tự giác rèn luyện để tiến bộ.
Việc kỷ luật học sinh cũng cần phải đáp ứng các yêu cầu tôn trọng, bao dung, không định kiến, bảo đảm quyền được tham gia của học sinh đối với vấn đề liên quan.