4 biểu hiện vào buổi sáng cảnh báo gan đang 'kêu cứu'

Xiao Li năm nay 35 tuổi, sự nghiệp thuận lợi, gia đình hạnh phúc, tuy nhiên gần đây anh thấy cơ thể mình có vấn đề. Mỗi sáng ngủ dậy, anh luôn cảm thấy mệt mỏi không rõ lý do, mặt vàng vọt, mắt khô, thậm chí có khi còn kèm theo cảm giác khó chịu mơ hồ ở vùng gan.

Tuy nhiên, do lịch làm việc bận rộn, Xiao Li luôn cho rằng những triệu chứng này là do căng thẳng, thức khuya nên không quá bận tâm. Gần đây, khi báo cáo khám sức khỏe ghi rõ "chức năng gan bất thường", anh mới nhận ra mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

Trên thực tế, những trường hợp như của Xiao Li không phải là hiếm. Chúng ta thường bận rộn với công việc và cuộc sống mà bỏ qua những tín hiệu đau khổ do cơ thể gửi đến, đặc biệt là gan.

Được xem như "nhà máy giải độc" của cơ thể, gan chịu trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ quan trọng như trao đổi chất, giải độc và dự trữ chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, do gan có ít sự phân bố thần kinh hơn và thường không có triệu chứng đau rõ ràng nên nhiều người khó phát hiện sự tồn tại của bệnh gan ở giai đoạn đầu. Khi các triệu chứng trở nên rõ ràng, bệnh thường đã chuyển sang giai đoạn nặng.

Các dấu hiệu của Xiao Li nếu tiếp tục bị bỏ qua, vấn đề về sức khỏe gan sẽ dần trở nên trầm trọng hơn. Đó cũng là lý do bệnh gan thường được gọi là "kẻ giết người thầm lặng".

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm trên thế giới có khoảng hai triệu người chết vì các bệnh liên quan đến gan. Đặc biệt ở Trung Quốc, tỷ lệ mắc các bệnh về gan như viêm gan và xơ gan vẫn còn cao và nhiều bệnh nhân mắc bệnh gan đã ở giai đoạn giữa và cuối khi được chẩn đoán.

So với các cơ quan khác, các triệu chứng ban đầu của bệnh gan càng âm ỉ hơn. Nhiều bệnh nhân bỏ lỡ cơ hội tốt nhất để điều trị sớm vì không chú ý đến một số triệu chứng thường gặp vào buổi sáng.

Bốn biểu hiện dưới đây nếu xuất hiện vào buổi sáng chính là tín hiệu cho thấy gan đang "kêu cứu":

Ảnh: Deposit Photos

1. Cảm thấy mệt mỏi khi dậy sớm

Sau một giấc ngủ đêm, bạn thường thức dậy trong trạng thái tràn đầy năng lượng. Nhưng nếu tỉnh dậy mà vẫn cảm thấy mệt mỏi, uể tắm thì có thể gan đã gặp vấn đề.

Ban đêm là thời điểm gan tự sửa chữa và chuyển hóa chất độc tố, nếu gan không hoạt động bình thường và chất độc không được đào thải lúc, cơ thể tự nhiên sẽ cảm thấy mệt mỏi.

Cảm giác mệt mỏi này không phải do ngủ ít hoặc quá mệt mỏi mà do gan không hoàn thành công việc ban đêm một cách bình thường. Đây có thể là tín hiệu đầu tiên được gửi đến từ gan.

2. Da vàng

Gan là cơ quan chính của cơ thể xử lý bilirubin (một sắc tố màu vàng, được sinh ra trong quá trình thoái giáng các tế bào hồng cầu, bài tiết trong dịch mật). Khi không thể chuyển hóa hiệu quả các chất này, bilirubin sẽ tích tụ trong máu, gây ra dấu hiệu vàng da. Trạng thái này có thể hiện rõ nhất vào buổi sáng.

3. Khô mắt

Sức khỏe của mắt và gan có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Khi bạn thức dậy vào buổi sáng, nếu bạn thường xuyên cảm thấy mắt khô và khó chịu, thậm chí mờ mắt, đây có thể là dấu hiệu của chức năng gan đang suy giảm.

Gan có nhiệm vụ lưu trữ và điều hòa máu trong cơ thể, vì thế khi không thể hoạt động bình thường, mắt sẽ ngay lập tức tỏ ra khó chịu. Nhiều người cho rằng khô mắt là do mắt họ hoạt động quá nhiều. Trên thực tế, các vấn đề về gan cũng có thể là thủ phạm.

4. Cảm giác khó chịu mơ hồ ở vùng bụng trên bên phải

Gan nằm ở vùng bụng trên bên phải sườn. Khi gan có vấn đề như xơ gan hoặc viêm nhiễm sẽ chèn ép các khu vực xung quanh, gây đau âm ỉ.

Đặc biệt khi bạn mới thức dậy vào buổi sáng và cơ chưa được thẳng hoàn toàn, cảm giác khó chịu này sẽ rõ ràng hơn. Mặc dù cơn đau này không nghiêm trọng như một căn bệnh cấp tính, nó cũng cần được chú ý.

Những hành vi này gây hại cho gan nhất

Một trong những hành vi gây hại cho gan nhất là thức khuya thường xuyên. Ban đêm là thời gian tốt nhất để gan tự sửa chữa và giải độc. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên thức khuya, gan không có đủ thời gian nghỉ ngơi và hoạt động trao đổi chất, chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng.

Nhiều người cho rằng uống rượu có thể làm không khí sôi động, nhưng niềm vui do uống rượu là nhất thời, còn tổn thương gan thì lâu dài. Đặc biệt với những người uống nhiều rượu mỗi ngày hoặc thường xuyên, gan sẽ ngày càng bị quá tải.

Ăn uống không điều độ cũng là hành vi gây tổn hại cho gan, đặc biệt là ăn quá nhiều hoặc thói quen ăn nhiều dầu, đường trong thời gian dài. Gan không chỉ là trung tâm trao đổi chất mà còn là nơi cơ thể tích trữ chất béo và đường. Khi bạn tiêu thụ quá nhiều chất béo và đường, gan sẽ chuyển hóa chúng thành chất béo và tích trữ chúng. Nếu điều này xảy ra về lâu dài, nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ sẽ tăng lên.

Bệnh gan nhiễm mỡ là biểu hiện sớm của bệnh gan, tuy không gây ra các vấn đề nghiêm trọng ngay lập tức nhưng nếu không được kiểm soát, bệnh gan nhiễm mỡ có thể tiến triển thành viêm gan hoặc xơ gan.