7 cách để cha mẹ dạy con tư duy phản biện

22/04/2023, 01:00
Theo dõi Giáo dục Thủ đô trên

(GDTĐ) - Nếu không có khả năng về tư duy phản biện, trẻ em sẽ gặp khó khăn trong học tập, đặc biệt là khi chúng lớn hơn.

Bác sĩ chuyên khoa thần kinh nổi tiếng nước Mỹ Sarah Rahal vừa có bài viết thú vị về vấn đề tư duy phản biện. Theo bác sĩ, trẻ em hàng ngày cập nhật liên tục lượng thông tin và hình ảnh mới mẻ, đa chiều. Vì thế, cho dù trẻ đang học ở trường, lên mạng hay nói chuyện với bạn bè, chúng cần biết cách đánh giá những gì chúng nghe và nhìn thấy để hình thành quan điểm và niềm tin của riêng mình.

Theo bác sĩ Sarah Rahal, kỹ năng tư duy phản biện là nền tảng của giáo dục cũng như một kỹ năng sống quan trọng. Nếu không có khả năng về tư duy phản biện, trẻ em sẽ gặp khó khăn trong học tập, đặc biệt là khi chúng lớn hơn.

Bác sĩ Sarah Rahal nói: "Trên thực tế, bất kể con bạn định làm gì trong ngày, chúng sẽ cần biết cách suy nghĩ chín chắn, giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định."

Là cha mẹ, điều quan trọng là bạn phải đảm bảo rằng con bạn có thể tự suy nghĩ và phát triển tư duy phản biện lành mạnh trước khi chúng trưởng thành và có cuộc sống độc lập.

Phát triển tư duy phản biện sẽ giúp trẻ thành công cả trên con đường học hành và nghề nghiệp cũng như có lợi cho các mối quan hệ trong tương lai của con bạn. 

7 cách để cha mẹ dạy con tư duy PHẢN BIỆN - kỹ năng không thể thiếu trong thời đại hiện nay - 1

Kỹ năng tư duy phản biện có thể mang lại nhiều lợi ích cho con bạn. Ảnh minh hoạ

Dưới đây là những cách để bạn rèn cho con tư duy phản biện:

1. Trở thành một hình mẫu tốt

Đôi khi cách tốt nhất để dạy con bạn một kỹ năng sống quan trọng chỉ đơn giản là bố mẹ làm mẫu và con noi theo bởi trẻ em có xu hướng bắt chước các hành vi mà chúng thấy ở cha mẹ.

Hãy chắc chắn rằng bạn đang là người có tư duy phản biện trong cuộc sống của chính mình bằng cách tìm hiểu về những việc không đúng sự thật, những việc làm không tốt hoặc không công bằng, hai mặt của một vấn đề.

Tiến sĩ Pickerill nói: "Thật tuyệt khi trẻ em được nghe cha mẹ bày tỏ suy nghĩ thấu đáo về mọi vấn đề. Khi trẻ quan sát quá trình suy nghĩ của cha mẹ thì chúng sẽ bắt chước những gì chúng quan sát được".

2. Tạo cơ hội phát triển tư duy phản biện

Tìm ra nhiều phương thức hoạt động của sự vật, sự việc là cách hình thành tư duy phản biện. Giống như nhiều kỹ năng khác, trẻ sẽ dễ dàng tiếp nhận kỹ năng này thông qua vui chơi.

Bằng cách tạo môi trường vừa học vừa chơi, bạn sẽ giúp trẻ nhìn nhận một vấn đề theo nhiều cách. Những kinh nghiệm thực tiễn này cung cấp nền tảng không thể thiếu cho việc phát triển tư duy phản biện sau này.

Bạn có thể cho con chơi xếp hình, nấu ăn, những đồ chơi có tài nguyên đa dạng để trẻ chọn lựa. Ví dụ, khi chơi xếp hình, trẻ buộc phải nghĩ, làm thế nào để xếp các khối thành hình hay có bao nhiêu cách để xếp hình chúng muốn.

Thông qua việc chơi xếp hình, trẻ sẽ phải phân tích đa chiều và tự tay thực hiện những suy nghĩ của chúng, góp phần hình thành tư duy phản biện.

7 cách để cha mẹ dạy con tư duy PHẢN BIỆN - kỹ năng không thể thiếu trong thời đại hiện nay - 2

Tư duy phản biện cũng cho phép trẻ hiểu sâu hơn về thế giới bao gồm cả cách chúng nhìn nhận bản thân trong thế giới đó. Ảnh minh hoạ

3. Đặt nhiều câu hỏi trước khi đưa ra quyết định

Khi tìm mua một chiếc tivi hoặc thiết bị mới, cha mẹ nên đặt nhiều câu hỏi trước mặt con. Nếu đang chọn giữa hai chiếc tivi để thay cái cũ đã hỏng, hãy đặt câu hỏi về chất lượng, mức giá, kế hoạch thanh toán. Sau khi hỏi những câu hỏi và có vẻ hài lòng với những thông tin đã nhận được, bạn có thể đưa ra quyết định.

Làm vậy trước mặt con sẽ dạy trẻ cách tự thẩm tra thông tin được cung cấp và đưa đến quyết định dựa trên cân nhắc kỹ lưỡng.

4. Dạy con giải quyết vấn đề

Amy Morin, nhà trị liệu tâm lý, cho biết, một cách để dạy trẻ tư duy phản biện là dạy chúng cách giải quyết vấn đề. Chẳng hạn, yêu cầu con động não ít nhất năm cách khác nhau để giải quyết một vấn đề cụ thể.

Amy Morin nói: "Bạn có thể yêu cầu con di chuyển một đồ vật từ bên này sang bên kia của căn phòng mà không cần dùng tay. Lúc đầu, con có thể nghĩ rằng điều đó là không thể nhưng với một chút hỗ trợ từ bạn, con có thể thấy có hàng tá giải pháp, chẳng hạn như sử dụng chân hoặc đeo găng tay.

Theo thời gian, bạn có thể giúp con mình thấy rằng có nhiều cách để xem xét và giải quyết cùng một vấn đề".

7 cách để cha mẹ dạy con tư duy PHẢN BIỆN - kỹ năng không thể thiếu trong thời đại hiện nay - 3

Tư duy phản biện là một phần thiết yếu trong quá trình giải quyết vấn đề, ra quyết định và đặt mục tiêu. Ảnh minh hoạ

5. Không làm hộ trẻ

Khi con đang thực hiện công việc bất kỳ, bạn đừng vội giúp đỡ. Hãy dành 2 phút hoặc lâu hơn để quan sát cách con bạn đang làm việc, sau đó đưa ra gợi ý giúp chúng thực hiện công việc nếu đang đi sai hướng.

Phụ huynh nên hạn chế cùng con hoàn thành công việc vì chúng sẽ không có cơ hội tư duy mà dựa vào phương pháp của cha mẹ.

Đối với trẻ nhỏ, phụ huynh hãy kiên nhẫn quan sát trẻ làm việc vì chúng chưa đủ sức khoẻ và tư duy sâu sắc về vấn đề. Đối với trẻ lớn hơn, hãy đặt ra những câu hỏi phản biện và cung cấp đủ thông tin để chúng không bị nản lòng, nhưng không quá nhiều như thể bạn đang thay con giải quyết vấn đề.

6. Hỏi ý kiến trẻ

Nếu con bạn chọn đi một đôi giày hoặc chiếc áo phông này mà không phải cái khác, hãy hỏi con tại sao. Có phải vì thoải mái hơn không? Hay vì trẻ thích màu đó không?

Đặt câu hỏi như vậy sẽ khuyến khích trẻ xem xét lý do đưa ra quyết định. Điều này không khiến trẻ hoài nghi mà dạy trẻ cách xử lý thông tin. Trẻ sẽ có ý thức về suy nghĩ của chính mình, biết cân nhắc để đưa ra quyết định có lợi.

7. Nói chuyện với con về quảng cáo

Khi bọn trẻ xem TV, chúng ngồi hàng giờ xem quảng cáo đồ chơi trẻ em... Cha mẹ hãy ngồi xem cùng con. Khi đoạn quảng cáo xuất hiện, hãy hỏi con những gì chúng nghĩ.

Ví dụ, khi xem quảng cáo về một miếng bọt biển có thể làm sạch tất cả vết bẩn mà không tốn chút công sức, con bạn xem đó như phép màu. Cha mẹ hãy dạy chúng ý thức rằng đây chỉ là cách phóng đại để thu hút sự chú ý và quan tâm của khách hàng, khó có giá trị như quảng cáo.

Khi đó, bạn nên lấy máy tính ra, mở bảng đánh giá sản phẩm trên Google. Nếu nó không tốt, hãy giải thích với con lý do.

Ngoài ra, khi bạn dạy con mình xem xét thế giới xung quanh một cách nghiêm túc, bạn đang cung cấp cho chúng một lợi thế sẽ "phục vụ" cuộc sống của chúng trong nhiều năm tới. Một lợi thế sẽ có ích cho con trẻ không chỉ trong sự nghiệp đèn sách mà còn là nghề nghiệp và các mối quan hệ. Cuối cùng, con bạn sẽ không chỉ có thể tự suy nghĩ mà còn trở thành những người trưởng thành có năng lực hơn khi chúng bước ra cuộc sống.

Tư duy phản biện quan trọng không chỉ đối với trẻ em mà còn đối với người lớn. Đó là một trong những điều quan trọng nhất mà chúng ta phải dạy con cái, không chỉ qua lời nói mà còn qua hành động.

Bố mẹ hãy làm mẫu cách sử dụng kỹ năng sống quý giá này trong cuộc sống hàng ngày. Sử dụng tư duy phản biện cũng sẽ giúp bố mẹ nuôi dạy con cái hợp lý và đúng cách hơn.

Bài liên quan
Khám phá tư duy phản biện cùng “Thinker Rethink”
(GDTĐ) - “Thinker Rethink” được tổ chức bởi F.L.Y - Fire Leadership in Youth, với mong muốn mang đến cho các bạn trẻ cái nhìn tổng quan về tư duy phản biện.

(0) Bình luận
Nổi bật Giáo dục thủ đô
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
7 cách để cha mẹ dạy con tư duy phản biện