Gửi bình luận
Một người đàn ông 50 tuổi tuân theo chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt nhưng lại khiến mức cholesterol của mình tăng cao đến mức báo động.
Ăn kiêng nghiêm ngặt, cholesterol vẫn tăng vọt
"Cholesterol cao" là cụm từ khiến nhiều người lo sợ, bởi lượng cholesterol trong máu cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như bệnh mạch vành và đột quỵ. Bác sĩ phẫu thuật Trần Vinh Kiên (Đài Loan, Trung Quốc) chia sẻ trên chương trình truyền hình Thầy thuốc giỏi về trường hợp một người đàn ông ngoài 50 tuổi đến khám vì cholesterol cao.
Ngoài việc dùng thuốc theo đơn, người này còn được vợ kiểm soát chế độ ăn uống nghiêm ngặt, chỉ ăn những món nhạt. Đáng tiếc là sau hai tháng tái khám, cholesterol của ông lại mất kiểm soát, tăng lên mức cao hơn. Bác sĩ Trần Vinh Kiên ngay lập tức chỉ ra một số loại thực phẩm tưởng chừng như thanh đạm nhưng lại khiến cholesterol, mỡ máu và đường huyết tăng cao.
Bác sĩ Trần Vinh Kiên cho biết, bệnh nhân nam ngoài 50 tuổi khi đến khám có chỉ số LDL cholesterol (hay còn gọi là "cholesterol xấu") lên tới 160. Theo y học, LDL cholesterol ở người bình thường nên dưới 100. Nếu vượt quá 130 thì cần dùng thuốc để kiểm soát, nếu không sẽ làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Do đó, bác sĩ Trần dặn bệnh nhân ngoài việc uống thuốc còn kết hợp chế độ ăn uống và tập luyện điều độ để kiểm soát bệnh.
Hai tháng sau tái khám, LDL cholesterol của bệnh nhân này lại tăng vọt lên 180. Bác sĩ vội vàng hỏi về thói quen ăn uống thì được biết bệnh nhân ăn nhạt suốt hai tháng qua. Vợ ông cũng hỗ trợ kiểm soát chế độ ăn, hàng ngày chỉ ăn cháo trắng, mì, bánh bao chay và trái cây.
Bác sĩ Trần Vinh Kiên chỉ ra rằng những thực phẩm này nghe có vẻ thanh đạm và tốt cho sức khỏe, nhưng thực chất lại toàn là carbohydrate và thực phẩm giàu đường. Việc nạp quá nhiều đường sẽ khiến mỡ máu tăng cao.
Vợ bệnh nhân còn yêu cầu chồng hạn chế ăn thịt và hải sản. Tuy nhiên, bác sĩ Trần Vinh Kiên giải thích rằng, để kiểm soát mỡ máu, đường huyết và cholesterol, bệnh nhân cần phải bổ sung một lượng protein vừa đủ. Vì vậy, không thể hoàn toàn kiêng thịt và hải sản. Ông nhấn mạnh: "Chỉ ăn nhạt không giúp bạn khỏe hơn mà còn tệ hơn". Sau khi được bác sĩ tư vấn về chế độ dinh dưỡng đúng cách, chỉ một tháng sau, cholesterol của bệnh nhân giảm xuống còn 120.
Những thông tin cần biết về cholesterol
Cholesterol thực chất được chia làm hai loại. Thứ nhất là HDL cholesterol, hay còn gọi là "cholesterol tốt", tác dụng đưa cholesterol dư thừa trong cơ thể đến gan để phân hủy, giảm thiểu các chất gây xơ cứng động mạch, giảm nguy cơ mắc các bệnh về mạch máu.
Thứ hai là LDL cholesterol, hay còn gọi là "cholesterol xấu", sẽ làm tăng tích tụ mỡ trong mạch máu, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe, dù là loại cholesterol nào thì tổng lượng cholesterol trong cơ thể cũng không nên ở mức cao.
Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe khuyến nghị 4 lưu ý về chế độ ăn uống để phòng ngừa cholesterol cao.:
Hạn chế ăn thực phẩm giàu chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa: Nguồn chính của chất béo bão hòa là mỡ động vật. Chất béo bão hòa khiến máu dễ bị đông hơn, dẫn đến xơ cứng động mạch, đột quỵ, bệnh tim và thúc đẩy gan sản sinh cholesterol, làm tăng mức cholesterol xấu trong máu. Chất béo chuyển hóa hình thành trong quá trình hydro hóa dầu thực vật, không chỉ làm tăng mức cholesterol xấu trong máu mà còn làm giảm mức cholesterol tốt, tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Thực phẩm nguy cơ cao bao gồm: Nguồn chất béo bão hòa động vật (mỡ, thịt mỡ, bơ, mỡ lợn, sữa nguyên kem và các sản phẩm từ sữa như kem, sữa đặc,...), nguồn chất béo bão hòa thực vật (dầu cọ, dầu dừa và các sản phẩm từ dừa như nước cốt dừa, dừa nạo,...), nguồn chất béo chuyển hóa (bơ thực vật, shortening và các thực phẩm chiên rán, nướng sử dụng các loại dầu này như bánh quy, khoai tây chiên, bánh ngọt, sốt salad, bánh ngọt nhân kem, sữa bột béo, khoai tây chiên...).
Lượng cholesterol nạp vào càng ít càng tốt: Không nên ăn quá nhiều các loại thực phẩm chứa nhiều cholesterol nhưng ít chất béo như trứng, mực, tôm, cua. Theo hướng dẫn của Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe, người trưởng thành mỗi ngày chỉ nên ăn từ 125g đến 200g là đủ.
Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ hòa tan: Ví dụ như rau, củ, quả, bột yến mạch, các loại đậu khô. Chất xơ hòa tan có thể kết hợp với các chất béo giống cholesterol (như dịch mật) và thải ra ngoài cơ thể, giúp giảm mức cholesterol trong máu.
Bổ sung lượng vừa đủ chất béo không bão hòa: Thay thế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa bằng chất béo không bão hòa đa và chất béo không bão hòa đơn có thể làm giảm mức cholesterol xấu trong cơ thể, giúp mạch máu lưu thông tốt.
Chất béo không bão hòa ở nhiệt độ phòng sẽ ở trạng thái lỏng, chủ yếu có nguồn gốc từ dầu thực vật. Một số loại hạt, quả hạch và trái cây cũng chứa chất béo không bão hòa. Nguồn thực phẩm bao gồm dầu thực vật (dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu lạc, dầu ngô), mè, hạt thông, quả óc chó, hạt điều và bơ.
