Cơ chế đầu tiên thông qua cơ chế viêm – là cách cơ thể tự chữa lành sau khi bị tổn thương hoặc ốm. Khi các luồng khí độc có chứa các hạt hoá học và các giọt chất lỏng thải ra từ ô tô, các nhà máy thuỷ điện, các đám cháy, các nhà máy được hít vào cơ thể, các hạt bụi độc siêu mịn có thể gây kích ứng khoang mũi và dẫn đến các phản ứng giống như dị ứng, ví dụ như ho và sổ mũi.
Các nhà khoa học tin rằng khi các hạt bụi này xâm nhập sâu hơn vào đường thở, đi vào phổi, cơ thể sẽ coi đó là một tình trạng nhiễm trùng và do đó, kích hoạt các phản ứng viêm. Các nhà khoa học còn nghi ngờ rằng sẽ có một vài loại hạt bụi độc có thể sẽ thoái ra khỏi phổi và đi vào máu. Tình trạng viêm tại phổi có thể lan tới các phần khác của cơ thể, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ và các dạng bệnh tim mạch khác.
Ở phụ nữ mang thai, ô nhiễm không khí có thể kích hoạt phản ứng viêm trên toàn cơ thể, bao gồm cả tử cung, từ đó làm tăng nguy cơ sinh non.
Các nghiên cứu về mức độ nguy hiểm của ô nhiễm không khí
Các nhà khoa học tin rằng có những bằng chứng mạnh mẽ gợi ý rằng ô nhiễm không khí mức độ cao có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ. Ngày càng có nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng khi con người chuyển đến những vùng có bầu không khí trong lành hơn hoặc khi mức độ ô nhiễm giảm đi, các chỉ số về sức khoẻ sẽ được cải thiện. Nghiên cứu về sức khoẻ của trẻ em USC đã nghiên cứu ảnh hưởng lâu dài của tình trạng ô nhiễm không khí lên sức khoẻ trẻ em trong suốt 25 năm và chỉ ra rằng, những trẻ em chuyển đến sống tại các khu vực có mức độ ô nhiễm thấp hơn có chức năng phổi cải thiện hơn. Và khi mức độ ô nhiễm không khí tại Nam California giảm xuống, thì tỷ lệ xuất hiện các triệu chứng viêm phế quản như ho, ngạt mũi và có đờm cũng giảm đi. Chức năng phổi lâu dài ở trẻ em cũng đã được cải thiện trong vòng 20 năm khi mức độ ô nhiễm ở Los Angeles giảm xuống.
Mặc dù các thử nghiêm lâm sàng có đối chứng về ô nhiêm không khí khá hiếm, nhưng không phải không có. Một thử nghiệm mưới đây được tiến hành bởi các nhà khoa học tại London như sau: họ yêu cầu mọi người đi bộ trong vòng 2h qua các con phố bị ô nhiễm nặng ở London như phố Oxford hoặc công viên Hyde. Sau đó, họ thấy rằng, những người tham gia đã bị mất đi rất nhiều lợi ích về sức khoẻ, bao gồm cả việc suy giảm chức năng phổi và tăng sức cản đường thở. Và các tình trạng này vẫn còn tiếp diễn một thời gian dài sau khi thử nghiệm kết thúc.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giảm ô nhiễm không khí trong nhà - Phần 1
Ths. Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Huffpost