Gửi bình luận
Nhóm nghiên cứu đã điều tra thực địa tại một số tỉnh phía Bắc Việt Nam (Lào Cai, Điện Biên, Cao Bằng...) nhằm thu thập các dữ liệu cho những loài mới đánh giá và cần đánh giá bổ sung (phân loại, phân bố và hiện trạng bảo tồn, số lượng cá thể, ảnh... các loài lan bị đe dọa theo thứ hạng, tiêu chuẩn của IUCN. Đồng thời, lập danh lục các loài lan bị đe dọa (Rất nguy cấp - CR, Nguy cấp - EN và Sẽ nguy cấp - VU).
Sau 2 năm tiến hành, nhiệm vụ đã xây dựng được danh lục 200 loài lan bị đe dọa chọn lọc hiện nay ở Việt Nam. Trong đó có 75 loài ở phân hạng Rất nguy cấp (CR), 74 loài ở phân hạng Nguy cấp (EN) và 51 loài ở phân hạng Sẽ nguy cấp (VU).
Có 16 loài nằm trong Sách Đỏ Việt Nam. Còn lại đánh giá mới là 184 loài, nâng tổng số loài lan bị đe dọa ở Việt Nam lên 252 loài. Trong đó, có 114 loài là đặc hữu Việt Nam, 27 loài nằm trong Phụ lục IA và 173 loài nằm trong Phụ lục IIA theo Nghị định 84/2021 của Chính phủ.
Đây là những dẫn liệu mới có giá trị cao, làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch bảo tồn theo khu vực phân bố của chúng và đề xuất được một số giải pháp bảo vệ các loài lan nói trên.
Việc hợp tác khoa học đối với việc đánh giá các loài lan bị đe dọa ở Việt Nam là vấn đề rất hiệu quả, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Cần tiếp tục duy trì nghiên cứu đánh giá các loài bị đe dọa ở mức độ phân hạng chi tiết hơn theo khu vực phân bố, lưu trú và số lượng cá thể, quần thể của loài.
Từ danh sách này, các nhà khoa học sẽ lên phương án bảo tồn bằng các phương pháp như invitro (nuôi cấy mô tế bào thực vật) để nhân giống nhanh. TS Trần Huy Thái cho biết, một điểm rất thú vị ở hoa lan đó là cây chỉ ra hoa trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt như mùa khô, mùa lạnh, khi rụng hết lá…
Khi điều kiện sống bất lợi cây sẽ trổ hoa để duy trì nòi giống. Chính đặc điểm này đã được các nhà khoa học tận dụng để tạo môi trường, điều kiện sống thích hợp giúp cây lan ra hoa như mong muốn bằng một số biện pháp kỹ thuật như xử lý lạnh (nhiệt độ thấp) cho lan Hồ điệp, xử lý sốc khô cho lan Vũ nữ, Đai châu, tăng cường ánh sáng cho lan Hoàng thảo…
Hoa lan bản địa có rất nhiều đặc tính quý báu. Từ lâu việc tìm kiếm và sưu tầm những giống lan quý hiếm đã trở thành niềm say mê của người chơi hoa. Tuy nhiên, hiện nay do việc khai thác quá mức loài lan này trong tự nhiên đã làm các nguồn gen quý có nguy cơ mất dần và trở nên cạn kiệt.
