Gửi bình luận
Một điều nữa là hai quy hoạch của Thủ đô đang thực hiện rất quan trọng, gồm: Quy hoạch Thủ đô đến 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến 2030, tầm nhìn đến 2050. Thủ đô ta nghìn năm văn hiến, nếu quy hoạch không khéo là mất hết văn hiến.
Tôi nhớ khi mới về làm Bí thư Hà Nội, Bộ trưởng Ngoại giao Singapore sang Việt Nam có gặp tôi. Khi gặp, ông ấy nói, đã sang Việt Nam nhiều lần, thấy thành phố rất phát triển, nhưng mỗi lần sang, những gì xa xưa của Hà Nội cứ mất dần đi. Từ những câu nói đó của bạn khiến mình phải suy nghĩ, phải làm những gì căn cơ hơn.
Với hai quy hoạch, tôi nói anh em muốn làm thế nào thì làm, nhưng dứt khoát phải bảo đảm xây dựng Hà Nội với đặc trưng “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại” như Bộ Chính trị đã yêu cầu, trong đó phải giữ cho được những giá trị văn hoá, văn hiến, anh hùng, hoà bình, hữu nghị làm nên cốt cách, tinh thần Thăng Long – Hà Nội; đồng thời phải giữ được làng xã của nông thôn Hà Nội, làng xã của đồng bằng sông Hồng - tiêu biểu của nền văn minh lúa nước .
Nông thôn Hà Nội có nhiều thứ gắn với lịch sử, văn hoá. Bao nhiêu làng nghề, lễ hội, đình chùa, miếu mạo gắn với các giá trị phi vật thể nằm ở đây hết. Hôm trước tôi xem một phóng sự trên truyền hình về 3 – 4 hộ gia đình ở Phú Xuyên khôi phục nghề đóng cối xay lúa. Khách nước ngoài đến xem. Rất hay. Việc nhỏ thôi, nhưng giữ được văn hoá truyền thống, nên rất đáng trân trọng, cần khuyến khích. Nông thôn Hà Nội hay lắm, còn nhiều nét văn hoá cần phải gìn giữ. Nên phải tính ngay từ quy hoạch, không là mất hết.
Hà Nội xác định phát triển bền vững, trong đó có phát huy nguồn lực từ tiềm năng văn hóa. Ảnh: PV
Cùng với đó, những việc tồn đọng lâu nay mình phải bắt tay vào làm. Như vừa rồi đưa ra HĐND thành phố tái chất vấn về xử lý dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai trên địa bàn. Lúc đầu có 400 dự án thôi, nhưng chúng tôi chỉ đạo sát sao, yêu cầu rà soát kỹ, con số lên tới hơn 700 dự án, chủ yếu từ thời trước khi Hà Nội hợp nhất.
Vừa rồi thành phố đã huỷ bỏ được hơn 100 dự án. Những dự án khác sẽ đánh giá lại từng cái một. Dự án giải phóng mặt bằng rồi, đầu tư xây dựng rồi thì phải tìm cách tháo gỡ. Chúng tôi cũng tham mưu đưa vào Nghị quyết 15 về việc có cơ chế đặc thù để giải quyết những dự án tồn đọng của Thủ đô…
Thủ đô phải phát triển đồng đều
Bí thư có thể nói thêm về ý nghĩa kết nối vùng của dự án đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội?
Lâu nay, trên một số diễn đàn của T.Ư, Chính phủ, Quốc hội đã chỉ ra tính kết nối vùng của đất nước ta còn yếu. Dự án đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô sẽ khắc phục điều này. Hà Nội làm Vành đai 4 với tinh thần “Hà Nội vì cả nước”, không chỉ cho riêng Hà Nội, mà còn cho cả Vùng.
Đối với Bắc Ninh, Hưng Yên nơi dự án đi qua thì lợi thế, tiềm năng phát triển đã rõ. Lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc (nơi dự án không trực tiếp đi qua) trao đổi với tôi là tỉnh chỉ cần làm thêm mấy cây số kết nối vào đường song hành Vành đai 4 là có 1 nghìn ha đất làm đô thị và khu công nghiệp. Tỉnh Bắc Giang cũng vậy, chỉ cần làm cầu đường kết nối vào thôi là có điều kiện mở mang, phát triển...
Từ trước đây tôi đã thấy rất rõ rằng, Hà Nội nhất định phải làm đường Vành đai 4. Tại cuộc làm việc của Thủ tướng Chính phủ với Hà Nội (tháng 3/2021- PV), tôi có phát biểu, nếu muốn Thủ đô phát triển thì phải ủng hộ thành phố làm Vành đai 4 càng sớm càng tốt. Sau đó tôi được phân công về làm Bí thư Thành uỷ Hà Nội. Đúng lúc dịch cao điểm, nhưng tôi giao anh em tập trung chuẩn bị hồ sơ, thủ tục. Mất 1 năm, từ tháng 4/2021 để chuẩn bị thủ tục, xin ý kiến các cấp các ngành và đến tháng 6/2022 thì được thông qua. Đây cũng là kỷ lục về thời gian.
Phối cảnh đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội. Ảnh: PV
Với dự án Vành đai 4, ngoài ý nghĩa kết nối liên vùng, chúng tôi còn hướng tới sự phát triển đồng đều cho Thủ đô, thông qua hạ tầng giao thông vực dậy các huyện ở phía Tây. Hà Nội có 30 quận, huyện, thị xã sau khi sáp nhập Hà Tây, huyện Mê Linh (Vĩnh Phúc) và 4 xã của huyện Lương Sơn (Hoà Bình) từ năm 2008, nhưng đến nay, đi vào các vùng phía Tây của Hà Nội, một số huyện thuộc Hà Tây cũ chưa phát triển tương xứng.
Thu nhập bình quân đầu người đến 2020 của Hà Nội là 5.325 đô la (khoảng 140 triệu đồng), nhưng vào một số huyện như Mỹ Đức, Phú Xuyên, Ứng Hoà, thu nhập trung bình mới đạt 53 – 54 triệu. Đây là vùng trũng của phát triển. Không những thu nhập thấp, mà đây lại là vùng xả lũ, rốn lũ, dân thiếu nước sản xuất. Nước sạch cho sinh hoạt cũng mới chỉ đạt 25 – 26%. Thực tế này làm tôi rất xót xa, trăn trở.
Phát triển đồng đều ở Thủ đô rất quan trọng. Mở đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô sẽ tạo không gian mới, tạo cơ hội để phát triển cho các huyện này, sau đó đến các địa phương thuộc Vùng Thủ đô . Ngày xưa địa điểm du lịch tâm linh trong vùng thì chùa Hương là số 1, kiểu gì cũng phải đi, nhưng ngày nay, nhiều người sẽ chọn đi Tam Chúc, Bái Đính, Tràng An.
Tôi vào kiểm tra thì thấy, cơ chế quản lý ở đây rất cũ. Ban Quản lý chùa Hương vẫn là của nhà nước, thu không đủ chi. Thời tôi làm Bí thư Tỉnh uỷ Ninh Bình, Ban Quản lý khu Tam Cốc cũng thế, tôi cho đấu thầu để thay đổi. Đến nay mỗi năm khu này nộp ngân sách vài chục tỷ.
Quan trọng là chất lượng dịch vụ được nâng lên, môi trường sạch đẹp, công nhân viên tự giác, ý thức du khách tăng lên. Trong khi đó, ở chùa Hương vẫn thu không đủ chi, phải cần nhiều giải pháp, trước mắt là giải pháp hạ tầng để tạo cơ hội phát triển đồng đều. Cùng với đó là đổi mới mô hình, cơ chế quản lý đồng bộ.
Một điều nữa là đội ngũ cán bộ phải đổi mới. Tư tưởng và quyết tâm làm có khi còn đang ở mức giữ mình. Thoả mãn với vị trí của mình là nguy hiểm; không khát vọng phát triển, vươn lên là nguy hiểm. Vừa rồi thành phố đã thay đổi một số vị trí cán bộ chủ chốt của một số huyện. Theo báo cáo, bước đầu đã tốt hơn...
Nên cùng với cơ hội mà Vành đai 4 tạo ra, thành phố cũng như các địa phương cũng phải tích cực đổi mới, sáng tạo để vừa khắc phục hạn chế, khó khăn, vừa tận dụng cơ hội này để mở mang, phát triển. Thành phố mong muốn, sẽ cố gắng tạo điều kiện để các huyện còn khó khăn vươn lên; nhưng đấy mới là điều kiện cần, điều kiện đủ là các huyện cũng phải cố gắng, phát huy nội lực, tinh thần tự lực tự cường, khát vọng phát triển... mới có thể vươn lên, mới giúp thành phố phát triển đồng đều được.
Thực hiện quy hoạch 2 thành phố trực thuộc Thủ đô
Theo đánh giá, kết quả năm 2022 của thành phố là khá toàn diện và rất đáng tự hào. Xin Bí thư Thành uỷ cho biết, thành phố đã chuẩn bị gì cho kế hoạch năm 2023 để tiếp đà phát triển của năm qua?
Năm 2022, mặc dù rất khó khăn bởi tác động tình hình quốc tế và trong nước, nhưng thành phố đạt được kết quả toàn diện. Các chỉ số đều cho thấy bức tranh kinh tế - xã hội Thủ đô có nhiều khởi sắc. Hà Nội đã hoàn thành 22/22 chỉ tiêu phát triển đã đề ra, trong đó có 5 chỉ tiêu vượt kế hoạch. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) tăng 8,89% (vượt kế hoạch đề ra là 7-7,5% và cao hơn mức tăng trưởng chung của cả nước - 8,02%). Quy mô kinh tế của Hà Nội đạt 1,2 triệu tỷ đồng (tương đương 50 tỷ USD). Lần đầu tiên Hà Nội thu ngân sách vượt 300 nghìn tỷ đồng, đạt hơn 332.000 tỷ đồng, vượt dự toán T.Ư giao; trong đó năm 2022 là năm thứ hai liên tiếp Hà Nội có số thu nội địa dẫn đầu cả nước, đạt 303 nghìn tỷ đồng; nghĩa là thu từ thuế, phí, là khoản thu có tính bền vững, rất quan trọng. Thu nhập bình quân đầu người đạt 141,8 triệu đồng. Lượng khách quốc tế và tổng thu từ khách du lịch cùng tăng hơn 4-5 lần so với năm trước…
 Thành phố Bắc sông Hồng gồm các huyện Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn lấy sân bay Nội Bài làm trung tâm. Ảnh: PV |
Năm 2023 dự báo sẽ rất khó khăn, nhất là trước nguy cơ lạm phát cao, suy thoái kinh tế, diễn biến dịch bệnh, tình hình chính trị thế giới... Quan điểm chỉ đạo của Thành ủy là các cấp ủy, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội từ thành phố đến cơ sở phải phát huy những kết quả đạt được và kinh nghiệm đã có, tập trung chỉ đạo quyết liệt, sâu sát hơn nữa; tăng cường kiểm tra, giám sát, đổi mới phương thức lãnh đạo có trọng tâm, trọng điểm, đề cao trách nhiệm, sự gương mẫu của người đứng đầu các cấp; Chúng ta phải tiếp tục huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và sự tham gia, ủng hộ của nhân dân trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị, nhất là những nhiệm vụ lớn, nhiệm vụ mới, nhiệm vụ khó.
Thành ủy đã chỉ đạo các cấp, ngành và địa phương phải tiếp tục cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh; đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế, phát triển công nghiệp dựa trên đổi mới công nghệ, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển công nghiệp văn hóa theo Nghị quyết của Thành ủy gắn với phát triển thương mại - dịch vụ, đẩy mạnh xuất khẩu, quảng bá và phát triển du lịch. Đối với ngành Nông nghiệp, chúng ta sẽ tiếp tục tái cơ cấu và phát triển theo chiều sâu; khuyến khích ứng dụng công nghệ cao...
Thành phố phấn đấu hoàn thành 22/22 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, trong đó cố gắng GRDP tăng 7% trở lên; kiểm soát chỉ số giá tiêu dùng tăng dưới 4,5%... Chúng ta đồng thời phải tập trung thực hiện những nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa tạo sức bật mới cho sự phát triển của Thủ đô trước mắt và lâu dài. Đó là hoàn thành, trình Thủ tướng Chính phủ Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; hoàn thành dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).
Trong đó, chúng ta sẽ quy hoạch 2 thành phố trực thuộc Thủ đô là: Thành phố Bắc sông Hồng gồm các huyện Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn và thành phố phía Tây gồm khu vực Hòa Lạc - Xuân Mai . Đây phải là những cực tăng trưởng mới của thành phố, giúp kéo giãn mật độ dân cư khu vực nội đô và vực dậy kinh tế các huyện còn rất khó khăn, thậm chí là "vùng trũng" ở xung quanh lên.
Thành phố cũng sẽ tập trung quy hoạch và đầu tư đưa một số huyện thành quận, trước mắt trong năm 2023 phấn đấu đưa 2 huyện Đông Anh, Gia Lâm lên quận. Chúng ta đồng thời sẽ đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật, các công trình trọng điểm; cố gắng sớm đưa vào vận hành thương mại đoạn trên cao Tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội; Đặc biệt phải hoàn thành các thủ tục đầu tư, giải phóng mặt bằng và khởi công Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô...; quy hoạch, ban hành quy định để triển khai cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ; rà soát, xử lý các dự án chậm tiến độ có sử dụng đất...
