Trong thời đại công nghệ số bùng nổ, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một trong những lĩnh vực mũi nhọn, tạo ra những thay đổi đột phá trong mọi ngành nghề...
AI hoạt động dựa trên cơ chế mô phỏng suy nghĩ, nhận thức của con người và đưa vào bộ não của các thiết bị, hệ thống; từ đó hệ thống sẽ có được trí thông minh như con người, biết dựa vào từng tình huống để có những cách xử lý khác nhau. AI đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, như y tế, tài chính, sản xuất, giao thông vận tải và hàng loạt các ứng dụng khác. Một trong những ứng dụng tiêu biểu của AI là trong lĩnh vực nhận dạng giọng nói và khuôn mặt.
Công nghệ này giúp chúng ta có thể truy cập nhanh chóng và dễ dàng vào các thiết bị điện tử thông minh, từ việc mở khóa điện thoại bằng nhận dạng khuôn mặt đến việc truy cập tài khoản ngân hàng bằng giọng nói. Ngoài ra, AI còn được ứng dụng trong việc phân tích và xử lý dữ liệu lớn (Big Data). Các công ty lớn như Google, Facebook, Amazon, Microsoft... đều sử dụng AI để phân tích dữ liệu và cung cấp các giải pháp thông minh cho người dùng. Chính những ứng dụng này đã giúp tăng hiệu quả và tiết kiệm thời gian cho nhiều hoạt động.
Một lĩnh vực khác có tính ứng dụng cao của AI là trong các hệ thống tự động hóa, như xe tự lái hay robot công nghiệp. Những công nghệ này được phát triển và áp dụng trong các nhà máy sản xuất, giúp tăng năng suất và giảm chi phí lao động.
Theo TS Ngô Bá Hưng - Trường Đại học Thành Đông, nhu cầu về nhân lực AI tại Việt Nam trong 5 - 10 năm tới chắc chắn sẽ tăng trưởng mạnh mẽ. Thị trường AI Việt Nam hiện đang duy trì tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 2 chữ số (trung bình 15,8%). Với sự quan tâm đầu tư của Chính phủ, dự báo đến năm 2030, AI sẽ đóng góp 80 - 150 tỷ USD vào GDP của Việt Nam.
Tuy nhiên, hiện tại nguồn nhân lực AI chỉ đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu, nguồn cung về kỹ sư AI luôn luôn thiếu, khan hiếm, trái ngược hẳn với các ngành khác. Để đáp ứng được nhu cầu nhân lực, Việt Nam đang rất cần đẩy mạnh hơn nữa việc đào tạo, hợp tác quốc tế và thu hút nhân tài để đáp ứng cho nhu cầu thực tế này.
AI hiện đang trở thành một ngành siêu hot, cơ hội việc làm rất lớn và nguồn nhân lực đang bị thiếu hụt nghiêm trọng. Nắm bắt được tình hình này, song song với công tác đào tạo, Nhà nước đã tích cực tạo mọi điều kiện thuận lợi để thu hút nguồn nhân lực AI.
Mức lương của ứng viên ngành AI cũng hấp dẫn bậc nhất hiện nay. Theo khảo sát của một số đơn vị uy tín, mức lương trung bình của kỹ sư AI (AI Engineer) tại Việt Nam là 75,9 triệu đồng/tháng, cao hơn mức lương trung bình của kỹ sư phần mềm là 50,4 triệu đồng/tháng.
Khi định hướng theo ngành AI, học sinh có thể tìm hiểu ở các cơ sở: Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Kinh tế Quốc dân, Trường Đại học Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội), Trường Đại học Thành Đông…
Theo TS Ngô Bá Hưng, Trường Đại học Thành Đông, bên cạnh chương trình đào tạo bài bản, nhà trường còn nổi bật với mô hình học dựa trên dự án (project-based learning), nơi sinh viên làm việc nhóm để giải quyết bài toán thực tế như phân tích dữ liệu khách hàng hay xây dựng chatbot.
Cùng với đó, trường luôn đảm bảo chất lượng giảng dạy, môi trường học tập năng động, cơ sở vật chất hiện đại, cùng với sự đồng hành của các giảng viên giàu kinh nghiệm, chính là những yếu tố giúp sinh viên phát triển toàn diện.
“Để theo đuổi ngành AI, sinh viên cần có đam mê công nghệ, có tư duy logic và kỹ năng giải quyết vấn đề tốt. Nền tảng toán học, đặc biệt đại số tuyến tính, xác suất thống kê và giải tích rất quan trọng. Thành thạo ít nhất một ngôn ngữ lập trình như Python, hoặc R cũng rất cần thiết.
Bên cạnh đó, các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và óc sáng tạo cũng sẽ giúp bạn thích nghi với môi trường AI không ngừng đổi mới. Cuối cùng, kiên trì và quyết tâm là yếu tố then chốt để vượt qua thử thách, biến đam mê thành những giải pháp công nghệ đột phá, góp phần thay đổi thế giới”, TS Ngô Bá Hưng, Trường Đại học Thành Đông đưa ra lời khuyên.
PGS.TS Lê Văn Hùng - Hiệu trưởng Trường Đại học Thành Đông, nhìn nhận, AI đang tiến hóa nhanh, sẽ còn nhiều thay đổi. Trong khi đó, Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn như thiếu giảng viên trình độ cao, cơ sở vật chất hạn chế và sự cạnh tranh quốc tế khiến nhân tài AI dễ “chảy máu chất xám”.
Để cải thiện điều này, Nhà nước cần đầu tư vào đào tạo giảng viên, xây dựng các trung tâm nghiên cứu AI, đồng thời, có những chính sách học bổng, ưu đãi thuế cho doanh nghiệp hợp tác đào tạo, và hỗ trợ khởi nghiệp AI để giữ chân nhân tài.
“Hiện nay, để đáp ứng nhu cầu của nguồn nhân lực mới, Trường Đại học Thành Đông đang đẩy mạnh hoạt động của các phòng Lab nghiên cứu chuyên sâu về AI theo hướng xuất sắc; tổ chức hội thảo chuyên đề, hoặc chương trình thực tập dài hạn, giúp sinh viên tiếp cận công nghệ mới và nhu cầu thị trường ngay từ khi còn học”, PGS.TS Lê Văn Hùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Thành Đông chia sẻ.
Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030 (được ban hành theo Quyết định số 127/QĐ-TTg ngày 26/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ) có mục tiêu đưa AI trở thành công nghệ mũi nhọn. Từng bước đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về AI trong khu vực và trên thế giới.