Bộ Xây dựng nói gì về việc nhà ở xã hội mỗi nơi một giá?

Theo quy định của Bộ Xây dựng suất đầu tư xây dựng nhà ở xã hội dưới 20 tầng từ 5,6 đến 8,8 triệu đồng/m2 và phân theo 8 vùng trên phạm vi cả nước, mức chênh lệch giữa vùng thấp nhất và cao nhất lên đến 10%.

Tuy nhiên, ghi nhận thực tế tại Hà Nội cho thấy, những nhà ở xã hội đang chuẩn bị mở bán, giá cao nhất hiện nay ở Thanh Trì 25 là triệu đồng/m2; ở Long Biên là 19,5 triệu đồng/m2; còn tại Đông Anh là 18,4 triệu đồng/m2...

Có thể thấy, chi phí bình quân để xây dựng 1m2 chung cư thấp hơn rất nhiều so với giá báncăn hộ chung cư trên thị trường hiện nay.

Không chỉ những dự án nhà ở xã hộiđang mở bán tại Hà Nội có xu hướng tăng giá, mà hầu hết nhà ở xã hội đã đưa vào sử dụng 5 – 7 năm, giá bán; giá rao bán đều rất cao. Thậm chí có dự án sử dụng hơn chục năm, giá bán vẫn cao gấp 3 lần so với lúc mở bán.

Như ở dự án nhà ở xã hội Đồng Mô Đại Kim (tên thương mại Đại Kim Building) ở phường Đại Kim (quận Hoàng Mai), giá bán ban đầu là gần 15 triệu đồng/m2. Dự án này bàn giao cho người dân về ở được hơn 7 năm. Hiện, một số căn được rao bán với giá 55 - 60 triệu đồng/m2.

Cũng trên địa bàn quận Hoàng Mai, cụm dự án nhà ở xã hội Rice City – Tây Nam Linh Đàm (phường Hoàng Liệt) bàn giao cho người dân về ở từ đầu năm 2016, hiện nhiều căn hộ đang rao bán với mức giá 60 - 65 triệu đồng/m2, tùy vị trí.

Hay tại dự án nhà ở xã hội đầu tiên của Hà Nội - CT1 Ngô Thì Nhậm (quận Hà Đông) đã được bàn giao cho người dân về ở từ năm 2011, cách đây hơn 11 năm với mức giá 8,8 triệu đồng/m2, nay nhiều căn hộ đang được rao bán với mức giá khá cao, dao động 50 - 60 triệu đồng/m2.

Đại diện một đơn vị đang phát triển nhà ở xã hội cho rằng, hiện tại, căn hộ thương mại phân khúc trung bình (25-30 triệu đồng/m2) gần như vắng bóng. Trong khi đó, nhà ở xã hội sau 5 năm đã được chuyển nhượng, vì vậy đây trở thành nguồn cung bù đắp sự thiếu hụt này với giá tăng tiệm cận các căn hộ thương mại do phụ thuộc vào nguồn cung thị trường nhà ở tại thời điểm đó.

Trả lời câu hỏi "vì sao cùng là ưu đãi nhưng giá bán nhà ở xã hội lại mỗi nơi một giá và có xu hướng tăng?", tại tọa đàm về nhà ở xã hội ngày 1/4, ông Chử Văn Hải - Trưởng phòng Phát triển và Quản lý nhà ở xã hội, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản - Bộ Xây dựng cho biết, theo quy định, giá bán nhà ở xã hội được xác định dựa trên chi phí đầu tư xây dựng cộng thêm lợi nhuận định mức (10%). Mức giá này được cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh thẩm định.

Theo ông Hải, nhà ở xã hội theo quy định là nhà chung cư. Hiện, nhà ở xã hội và nhà ở thương mại đều áp dụng Quy chuẩn 04/2021 và các quy chuẩn khác có liên quan; nhà ở xã hội so với nhà ở thương mại chỉ khác nhau là khống chế về diện tích căn hộ để giảm giá bán.

Cùng với đó, nhà ở xã hội được nhà nước ban hành một số cơ chế chính sách để giảm chi phí, giảm giá thành phù hợp với thu nhập của người dân nhưng chất lượng, quy chuẩn, tiêu chuẩn phải đảm bảo giống nhà ở thương mại, đầy đủ hạ tầng giao thông, xã hội…

“Giá thành là chi phí đầu tư xây dựng được tính toán theo quy định của pháp luật. Việc nhà ở xã hội có sự chênh lệch với dự án khác nhau là do sự khác nhau về yêu cầu thiết kế, quy mô dự án. Ngoài ra, nếu sử dụng thiết kế mẫu, nhà lắp ghép giá còn khác biệt nữa”, ông Hải nói.

Vị này cũng cho hay, trước đây giá nhà ở xã hội dưới 20 triệu đồng/m2, nhưng nay tăng lên khoảng 25 triệu đồng/m2 là do ảnh hưởng của dự toán; chi phí nhân công và giá vật liệu đầu vào tăng.

Trao đổi về giá nhà ở xã hội hiện nay, TS.Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài Chính - Tiền tệ Quốc gia đặt vấn đề có nên đặt giá trần đối với nhà ở xã hội hay không?

“Mặc dù chúng ta đã đưa ra định mức lợi nhuận với dự án nhà ở xã hội là 10%, nhưng cực kỳ khó để xác định khi nào doanh nghiệp vượt định mức lợi nhuận. Công thức, cách làm có vẻ chưa hiệu quả. Vì vậy tôi nghĩ, sang phương án khác, có thể đặt giá trần...”, ông Lực nêu ý kiến.