Lycopen là một carotenoit không phân cực, không tan trong nước và tan rất ít trong dầu ăn. Do đó, hệ tiêu hóa chỉ hấp thu được một lượng rất nhỏlycopen từ rau và hoa quả.
Lycopen cũng có nhược điểm là kém bền, dễ bị oxy hóa, khả năng tương thích sinh học thấp. Để nâng cao sinh khả dụng, việc chuyển hóa lycopen thành dạng nano có khả năng phân tán tốt trong nước là một giải pháp hiệu quả hứa hẹn biến lycopen thành một nguồn dược liệu quý.
Hoạt chất an toàn, giá rẻ
TS Oanh cho biết, trên thị trường hiện nay hầu hết các công ty dược phẩm, mỹ phẩm hay các cá nhân, doanh nghiệp đều mua bột lycopen chiết tách từ quả cà chua, hoặclycopen tổng hợp bằng phương pháp hóa học.
|Lycopen thu được từ những phương pháp này thường ở dạng cis, do đó, tính hiệu quả về mặt sinh khả dụng hạn chế. Hơn nữa, nguồn nguyên liệu lycopen nhập khẩu giá thành cao, tương đối đắt (khoảng 30 triệu đồng/10 mg lycopen 98% chiết từ quả cà chua).
“Khi sản phẩm lycopen của chúng tôi được tiếp cận với thị trường, giá thành không những thấp hơn, chất lượng ngang bằng, thậm chí cao hơn sản phẩm nhập khẩu, mà còn có thể tạo công ăn việc làm, thu nhập cho người nông dân, nâng cao được giá trị kinh tế của quả gấc”, TS Oanh tự tin cho biết.
Với những công dụng rõ ràng của lycopen đối với sức khỏe con người, các công ty dược đang có nhu cầu rất lớn về lycopen và nano lycopen. Song cho đến nay, sản phẩm này hoàn toàn phải nhập ngoại.
Việc chiết tách được lycopen từ quả gấc không những mang lại ý nghĩa trong việc tạo ra sản phẩm nâng cao sức khỏe cộng đồng, mà còn giúp nâng cao giá trị kinh tế cho quả gấc - một loại cây thế mạnh nhưng chưa phát huy được hiệu quả đúng mức của Việt Nam.
Theo TS Đặng Thị Tuyết Anh, việc chiết tách sử dụng phương pháp trích ly bằng Soxhlet có ưu điểm nổi trội là tiết kiệm dung môi, không tốn các thao tác lọc và bổ sung dung môi mới như các kỹ thuật khác, đặc biệt tách chiết kiệt được hợp chất mong muốn và cho độ tinh khiết cao.
Hệ kín tuần hoàn Soxhlet có thể chiết được lượng lớn lycopen và trích kiệt được dầu gấc có trong màng gấc khô. Mặc dù, đặc tính của dầu gấc là có khả năng hòa tan tốt lycopen. Xong với chuyên môn tốt, kỹ thuật cao, nhóm nghiên cứu đã làm chủ được công nghệ kết tinh.
Nhóm nghiên cứu hi vọng sẽ được hợp tác cùng với doanh nghiệp để có thể đưa các sản phẩm khoa học phục vụ cuộc sống, và cùng hướng tới chủ động các nguồn dược liệu sẵn có trong nước thay vì nhập khẩu.