Cây bồ công anh trị sỏi mật, đau dạ dày, thông tác tia sữa

Bồ công anh còn giúp lợi tiểu và làm thuốc nhuận tràng để tăng co bóp thành ruột. Loại thảo dược này còn được sử dụng dưỡng da, bổ máu, tăng cường tiêu hoá và dùng làm thuốc bổ.

Đặc điểm chung của cây bồ công anh

Bồ công anh là cây thảo, cao 0,5 - 1,5m. Thân hình trụ, nhẵn, màu lục hoặc điểm những đốm tía. Lá mọc so le, không cuống, những lá phía dưới xẻ thùy hẹp và sâu, mép khía răng nhọn, các lá phía giữa và gần ngọn ngắn và hẹp hơn, có răng thưa hoặc hoàn toàn không xẻ.

Cụm hoa mọc ở kẽ lá hoặc ngọn thân, mỗi đầu có 8 - 10 hoa màu vàng nhạt, ống tràng mảnh, tràng có lưỡi dài, vòi nhụy có gai. Quả màu đen, đầu có mào lông trắng.

Bồ công anh phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và á nhiệt đới Bắc bán cầu gồm các nước Đông Nam Á, Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản...

Ở Việt Nam, bồ công anh mọc hoang dại ở hầu hết các tỉnh từ miền núi đến đồng bằng, thường gặp ở những bãi hoang, ven sông, nương rẫy, vườn bỏ hoang.

Cả cây bồ công anh được thu hái vào đầu mùa hạ, lúc cây chưa có hoa. Cây thu hoạch được cắt bỏ rễ, rửa sạch, để tươi hoặc phơi, sấy khô.

Bồ công anh chứa protid (3,4%), glucid (1,1%), chất xơ, caroten, vitamin C, chất đắng là lactucin, taraxasterol, B-amyrin.

Công dụng và liều dùng

Trong Đông y, bồ công anh có vị đắng, hơi ngọt, tính mát, không độc, có tác dụng thanh nhiệt, an thần, giải độc, tiêu viêm chữa các chứng mụn nhọt, sưng vú, áp xe, đầu đinh, bắp chuối, chốc lở, rôm sẩy.

Liều dùng hàng ngày: 20 - 30g lá tươi, rửa sạch, giã nát, thêm nước và ít muối, gạn uống. Hoặc 10 - 15g lá phơi khô, sắc uống. Có thể nấu cao lỏng bồ công anh với tỷ lệ một phần dược liệu với 10 phần nước để dùng dần.

Bài thuốc

Chữa sưng vú: Bồ công anh (30g), lá mua non (20g), kim ngân hoa (10g), rễ đơn châu chấu (10g), rễ cây trôm (10g). Tất cả để tươi, giã nát, trộn với ít nước vo gạo, đắp băng, ngày một lần.

Hoặc bồ công anh (30g), sài hồ (12g), thiên hoa phấn (12g), quả dành dành (10g), sinh địa (10g). Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày.

Chữa nhọt, làm nhọt chóng mừng và vỡ mủ: Bồ công anh, phối hợp với lá na, lá ớt, lá đại bi, lá táo: Tất cả để tươi, mỗi thứ một nắm nhỏ (khoảng 30g) rửa sạch, giã với ít muối, đắp và băng.

Hoặc bồ công anh (30g), măng tre mới nhú (20g), gừng (5g). Sắc uống làm hai lần trong ngày. Đồng thời, lấy một khúc xương rồng bà có gai dài khoảng 10cm, nướng chín, giã với lá ớt, lá mồng tơi (mỗi thứ một dúm), đắp.

Chữa sưng tấy, mụn nhọt, lở ngứa: Bồ công anh (20g), sài đất (10g), quả ké đầu ngựa (10g), kim ngân hoa (10g), cam thảo đất (5g). Tất cả phơi khô, giã nhỏ, hãm với nước sôi, uống trong ngày.