ChatGPT là sản phẩm của khoa học công nghệ là kết quả của tài năng con người, nên không thể hoàn thiện, không thể thông minh hơn và thay thế được con người, nhất là về khả năng tư duy nhận thức. Đành rằng có những chức năng hoạt động của não bộ có thể kém Al ngôn ngữ về tốc độ xử lý và khả năng lưu giữ thông tin hơn hẳn con người.
Mục tiêu của Al phải là giúp học tập có chất lượng, nhận thức đúng, giải quyết vấn đề trọn vẹn và suy luận logic chặt chẽ và sáng tạo. Rất tiếc ChatGPT chưa có thể làm tốt các nhiệm vụ này. ChatGPT ra đời, thật sự kéo theo buồn vui lẫn lộn cho con người.
Thứ nhất: Hạn chế chết người của ChatGPT là không biết câu trả lời của mình là “đúng” hay “sai”. Vì tính đúng - sai là tương đối với con người. Thậm chí người ta còn ghét nhau vì cho rằng cái này là đúng nhưng lại sai với người kia. Con người đã vậy thì sản phẩm của con người sản sinh ra thì khó có thể tốt hơn được. Bên cạnh đó, tài liệu để huấn luyện cho ChatGPT lại mang ý thức chủ quan của từng cá nhân con người khi viết ra văn bản gốc ấy.
Thứ hai: Giáo dục là giáo dục thành người có nhân cách, trong đó đức tính trung thực là cực kỳ quan trọng. ChatGPT dễ làm cho các nhà trường đạo văn, nảy tính lười nhác, không sáng tạo trong học tập. Giáo dục nhiều nước lo ngại về tính liêm chính trong học thuật khi được sử dụng rộng rãi ChatGPT.
Thứ ba: ChatGPT thiếu trí tuệ cảm xúc, hạn chế khả năng suy luận phi nhận, hạn chế sự đồng cảm, ít bản sắc cá nhân và thường làm cho người ta ra quyết định không trên cơ sở đạo đức.
Bất chấp những hạn chế, hệ thống ChatGPT vẫn cứ tồn tại rộng rãi vì người dùng không phải trả phí và thực tế nó đang có sức mạnh. Người ta thấy có hai hướng phát triển khoa học máy tính trước hiện tượng xuất hiện của ChatGPT:
Tạo ra những công cụ tương tự nhưng mạnh hơn ChatGPT. Nhiều gã khổng lồ Al đã tung ra nhiều bot kiểu như ChatGPT. Công nghệ Al mô phỏng não người nếu càng tinh vi, càng giống đặc điểm người, mang “tính người” thì càng tốt. Sự cạnh tranh khốc liệt giữa các thế hệ bot kiểu ChatGPT sẽ đẩy nhanh công nghệ Al ngày một phát triển.
Lấy Al chế ngự Al, nghĩa là tìm cách để kiểm soát, kiềm chế được ChatGPT. Phương châm phải là vừa sống chung vừa tìm cách giảm thiểu lỗi hiện có của ChatGPT, theo kiểu phát huy điểm mạnh và hạn chế điểm yếu của ChatGPT. Xu hướng chung của nhiều quốc gia là dùng ChatGPT có kiểm soát với hành lang pháp lý rõ ràng và được các nhà trường chấp nhận và tuân thủ.
ChatGPT được coi là công cụ có giá trị cho học sinh tham khảo để nâng cao hiểu biết các môn học khác nhau, giúp giáo viên có bản thảo thô của một giáo án hay gợi ý một phương án dạy học…
Có điều, ranh giới của ChatGPT là người bạn tốt giúp nhau học tập và cũng sẽ trở thành giúp bạn gian lận trong học tập, là rất mong manh. Nhà trường phải chủ động đánh giá xem tính trung thực của các ấn phẩm nghiên cứu, mức độ sáng tạo và đậm chất con người của người viết đến đâu.
Rõ ràng, con người vẫn là trên hết dù Al có phát triển tới mức độ nào, đồng nghĩa nhà trường truyền thống luôn luôn tồn tại và không thể mất đi để thay bằng nhà trường ảo. Việc cần làm là chúng ta phải thay đổi cách dạy và cách đánh giá người học cho phù hợp với sự phát triển của Al trong đó có sự hiện diện của ChatGPT.