Gửi bình luận
Đó là cơ hội về một môi trường hợp tác được khuyến khích cả từ trên xuống và từ dưới lên; về một môi trường cạnh tranh ở cả trong nước và khu vực buộc các cơ sở giáo dục đại học phải đổi mới, sáng tạo; về một môi trường chính sách quốc gia tích cực, thiết thực với những mục tiêu và giải pháp cụ thể để các cơ sở giáo dục đại học không ngừng nâng cao chất lượng.
Tuy nhiên, cũng theo TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến, bên cạnh đó là những thách thức không nhỏ.
Thứ nhất là thách thức về một môi trường chính sách giáo dục đại học Việt Nam còn thiếu nhất quán, kém hiệu lực do hệ thống giáo dục đại học nước ta chịu quá nhiều đầu mối quản lý, còn sự phối hợp giữa các bộ ngành lại hình thức, kém hiệu quả.
Thứ hai là thách thức tài chính khi mà một mặt, tỷ lệ chi ngân sách nhà nước cho giáo dục đại học Việt Nam trong tổng chi ngân sách nhà nước cho giáo dục là rất thấp, vào loại thấp nhất thế giới; mặt khác các cơ sở giáo dục đại học đứng trước yêu cầu phải chuyển dần sang cơ chế tự bảo đảm mọi khoản chi, bao gồm chi thường xuyên, chi quản lý và chi đầu tư.
Thứ ba là thách thức làm thế nào để có được niềm tin lẫn nhau về chất lượng giữa giáo dục đại học Việt Nam với các hệ thống giáo dục đại học khác trong ASEAN khi mà hệ thống bảo đảm chất lượng của Việt Nam mới được đánh giá là ở giai đoạn đang phát triển; khi mà Khung trình độ quốc gia của Việt Nam còn chưa thể đối sánh được với Khung tham chiếu trình độ ASEAN; khi mà hệ thống tích lũy và chuyển đổi tín chỉ của Việt Nam còn rất non trẻ.
 |
| Các đại biểu dự lễ Công bố lộ trình về không gian giáo dục đại học ASEAN 2025. |
Cần nhận thức rằng, với lộ trình xây dựng không gian giáo dục đại học ASEAN, thì giáo dục đại học Việt Nam đã bước vào một giai đoạn phát triển mới. Giai đoạn chủ động và tích cực hội nhập khu vực để tạo đột phá nâng cao chất lượng ở tầm khu vực.
Để khai thác thành công các cơ hội đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực của các thách thức nêu trên, rất cần sự quan tâm của cả hệ thống chính trị. Ở góc độ thể chế, chính sách, TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến đưa ra một số khuyến nghị sau:
Thứ nhất, Quốc hội cần tiếp tục xem xét hoàn thiện thể chế giáo dục đại học chí ít trên hai phương diện: Một là bảo đảm khung pháp lý nhất quán để các cơ sở giáo dục đại học tự tin đổi mới sáng tạo trong phát huy quyền tự chủ, hợp tác và cạnh tranh thành công với các cơ sở giáo dục đại học tiên tiến trong khu vực. Hai là bảo đảm rằng ngân sách giáo dục được phân bổ thỏa đáng, hợp lý và hiệu quả cho lĩnh vực giáo dục đại học.
Thứ hai, Chính phủ, Thủ tướng chính phủ cần xem xét ban hành các chính sách mới giúp giáo dục đại học Việt Nam vượt qua các thách thức nói trên, bao gồm chính sách về xây dựng Khung Bảo đảm chất lượng quốc gia về giáo dục đại học, chính sách về đẩy mạnh tổ chức thực hiện Khung trình độ quốc gia để sớm đối sánh được với Khung tham chiếu trình độ ASEAN, chính sách về hệ thống tích lũy và chuyển đổi tín chỉ giáo dục đại học.
Thứ ba, Bộ GD&ĐT cần triển khai các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của không gian giáo dục đại học ASEAN; tăng cường khai thác các cơ hội được tạo ra theo Lộ trình xây dựng không gian giáo dục đại học ASEAN; tiến hành điều tra, khảo sát để nhận dạng các khoảng cách mà giáo dục đại học Việt Nam phải vượt qua trong tiến trình này.
