TS Phạm Tấn Hạ - phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM) - nhận định: "Các trường ĐH tự chủ tuyển sinh và ngày càng sử dụng nhiều phương thức xét tuyển khác ngoài kết quả thi THPT như xét học bạ, đánh giá năng lực... Có không ít trường có đến gần 50% thí sinh trúng tuyển các phương thức khác. Số chỉ tiêu dành cho phương thức xét kết quả điểm thi THPT giảm mạnh, đẩy điểm chuẩn tăng cao".
Chưa chuẩn vì thang đo khác nhau
TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp - Bộ GD-ĐT, cho rằng việc đề thi tốt nghiệp THPT năm nay quá dễ khiến cho sự phân loại để lựa chọn vào các ngành, các trường rất khó khăn, gây ra "tự tin quá mức" của nhiều thí sinh, đồng thời khiến nhiều thí sinh có điểm thi tốt nghiệp THPT cao vẫn không trúng tuyển.
Bên cạnh đó, việc tuyển sinh của các trường dựa theo cách lựa chọn khác nhau như theo học bạ, theo điểm thi THPT, xét tuyển kết hợp hoặc theo đánh giá năng lực nên rất khó có khái niệm chuẩn theo nghĩa chung mặt bằng năng lực học vấn để xét trúng tuyển vào các trường ĐH như thi "3 chung" trước đây.
"Qua đây cho thấy sự bất cập của việc lấy kết quả thi tốt nghiệp THPT để xét tuyển vào học ĐH. Với các thang đo tuyển đầu vào khác nhau thể hiện quyền tự chủ tuyển sinh của trường ĐH không thể đảm bảo có sự công bằng tương đối giữa các trường vì không đồng nhất thước đo" - ông Vinh nhận định.
Cũng theo ông Vinh, nếu năm sau vẫn tiếp tục sử dụng kết quả thi THPT để tuyển sinh thì bộ phận thiết kế đề thi cần rút kinh nghiệm ra đề cần được chuẩn hóa (nhất là giao cho địa phương tổ chức thi) sao cho có thể có những câu hỏi thi giúp phân hóa cho học sinh khá, giỏi và trung bình. Mỗi trường có thể sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT kết hợp với các hình thức khác để tuyển chọn được thí sinh phù hợp nhất.
PGS.TS Nguyễn Kim Hồng - phó hiệu trưởng Trường ĐH Văn Hiến - cho rằng khi có các thang đo tuyển sinh (bằng xét tuyển học bạ, bằng điểm kỳ thi THPT, bằng kết quả thi năng lực...) không giống nhau thì không thể có "công bằng" tuyệt đối.
"Các thang đo tuyển sinh không giống nhau thì không thể có được sự công bằng trong tuyển sinh. Ngay cả trong khi sử dụng kết quả của một kỳ thi mà việc tổ chức thi không giống nhau cũng không thể có kết quả công bằng. Vì thế việc tuyển sinh ĐH, theo tôi, để các trường ĐH tự quyết định theo hướng mở rộng đầu vào, tổ chức tốt việc đào tạo và đảm bảo chất lượng đầu ra" - ông Hồng nhấn mạnh.
Mới đây Bộ GD-ĐT cho biết sẽ hình thành các trung tâm khảo thí độc lập để tổ chức nhiều đợt thi đánh giá năng lực trong năm giúp các cơ sở đào tạo có thể sử dụng kết quả này để tuyển sinh, giảm áp lực dồn vào kỳ thi tốt nghiệp THPT.