Theo PGS.TS Phạm Tiến Mạnh, Phó Trưởng khoa Tài chính, Học viện Ngân hàng, sinh viên không nên chê những khoản tiền nhỏ bởi nó có thể giúp các em thoát nỗi lo “cháy túi”.
Nỗi lo rỗng ví, “thủng” túi
Trong những ngày qua, Dân trí đưa đến những câu chuyện “ngã ngửa” về mức chi tiêu của tân sinh viên.
Hành trình tự lập của nhiều tân sinh viên bắt đầu bằng những cú "sốc" tài chính. Từ bát phở 60.000 đồng cho đến khoản chi 2 triệu đồng chỉ trong 1 tuần, đã đẩy nhiều bạn vào cảnh “lọt hố” chi tiêu.
Hiện chi phí sinh hoạt trung bình của một sinh viên tại TPHCM dao động 2-7 triệu đồng/tháng, tùy thuộc vào nơi ở và thói quen chi tiêu.
Các khoản cơ bản thường xoay quanh học phí, tiền trọ, ăn uống, đi lại và nhiều chi phí phát sinh khác. Với những bạn ở cùng gia đình hoặc người thân, gánh nặng phần nào giảm bớt, trong khi sinh viên xa quê lại phải “cân đong đo đếm” nhiều hơn.
Chia sẻ về lý do “cháy túi”, từ kinh nghiệm bản thân, Phạm Thùy Dương, người đẹp du lịch và môi trường, top 5 hoa hậu Việt Nam 2024 cho hay, cô có một nguyên tắc trong chi tiêu, đó là 50-30-20.
Theo đó, 50% thu nhập được dùng cho các nhu cầu thiết yếu như học tập, ăn uống, đi lại; 30% dành cho những sở thích, nhu cầu cá nhân giúp cuộc sống cân bằng và vui vẻ hơn; còn 20% còn lại bạn luôn dành để tiết kiệm hoặc đầu tư nhỏ, tạo quỹ dự phòng cho tương lai.
“Với công thức này sẽ giúp bạn không bị rơi vào tình trạng “cháy túi” cuối tháng, đồng thời tạo cho mình thói quen tiêu dùng có kế hoạch”, Thùy Dương nói.
Mặc dù vậy, người đẹp cho rằng, vẫn còn một số khoản ngoài dự liệu.
“Là người của công chúng, tôi thường quan tâm đến hình ảnh nên phải chi mạnh tay để đầu tư cho làm đẹp. Mỗi lần như vậy, tôi phải xem lại quy tắc chi tiêu của bản thân xem đang quá mức ở đâu để điều chỉnh”, top 5 hoa hậu Việt Nam 2024 chia sẻ.
Lê Gia Bảo, sinh viên lớp Tài chính Ngân hàng K68, Trường ĐH Kinh tế (ĐH Bách khoa Hà Nội) cho biết, ngay từ sớm, em đã đi làm thêm. Cộng với khoản bố mẹ cho, em không bị "rỗng ví, thủng túi" vào cuối tháng như nhiều sinh viên xa nhà.
Đặc biệt, để quản lý tốt tài chính của bản thân, Gia Bảo chỉ chi tiêu cho các nhu cầu thực sự cần thiết.
Đừng để hồ sơ vỏn vẹn 2 tờ giấy
Cũng theo Gia Bảo, khi nhận được tiền lương và các khoản thu khác, em sẽ cân đối dành riêng cho khoản chi cần thiết, còn lại sẽ tiết kiệm.
Cũng với quan điểm này, Thùy Dương cho rằng, tùy mức thu nhập và khả năng tài chính để mỗi người có cách chi tiêu phù hợp. Nếu tài chính dư giả, các bạn có thể dành một ít cho mối quan hệ giao lưu bên ngoài hoặc ăn uống với bạn bè. Nếu thu nhập thấp, các em nên hạn chế các khoản chi tiêu khác bên ngoài, thay vào đó có thể tập trung tài chính cho nhu cầu cấp thiết trước.
Ông Phạm Tiến Mạnh cũng chia sẻ, với sinh viên, nhu cầu cấp thiết là ăn, học nên chắc chắn hai khoản này sẽ chiếm phần lớn tài chính.
Tuy nhiên, sau khi ra trường, trong hồ sơ xin việc của các em không nên dừng lại vỏn vẹn hai tờ giấy, là bằng tốt nghiệp và bảng điểm. “Các em hãy ra ngoài đời tích lũy kinh nghiệm đi”, chuyên gia này nói.
Bài học đầu tiên mà ông Phạm Tiến Mạnh muốn nhắn gửi tới sinh viên khi muốn làm chủ tài chính là phải gia tăng được thu nhập một cách thông minh, trong đó làm thêm là cách thiết thực, vừa gia tăng tài chính, vừa có kinh nghiệm.
Mặc dù vậy, sinh viên nên chọn công việc có liên quan đến chuyên môn, thay vì chỉ làm các công việc ngắn hạn như chạy xe công nghệ, bởi có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ, lơ là việc học.
“Đừng chê số tiền nhỏ bởi người ta nói rằng, lỗ thủng nhỏ có thể làm đắm con tàu lớn. Sinh viên nên sớm hình thành thói quen tiết kiệm. Chỉ cần để dành một khoản nhỏ hằng tháng, chuyển sang tài khoản tiết kiệm hoặc đầu tư an toàn, lâu dài sẽ tạo ra nguồn dự phòng cần thiết.
Cuối cùng, quan trọng nhất là đầu tư cho bản thân. Các em hãy học tập, tham gia các khóa học, trau dồi kiến thức về tài chính và kỹ năng sống. Đây là cách tạo ra giá trị bền vững, giúp sinh viên tự tin và làm chủ tương lai”, ông Phạm Tiến Mạnh chia sẻ.
Đặc biệt theo chuyên gia tài chính này, các em nên cẩn trọng trước các “bẫy” thu nhập. Bất cứ lời mời chào nào với lợi nhuận khủng như "gấp đôi tài khoản sau 3 tháng” hay “trở thành triệu phú sau một đêm”, chắc chắn là lừa đảo.