Là lớp trưởng suốt 9 năm học THCS, thành tích học tập tốt, nhưng Việt Anh là học sinh duy nhất trong lớp bị trượt. Nỗi đau nhân lên với cậu học trò khi bố mất hoàn toàn niềm tin vào mình, yêu cầu “nên kiếm một công việc gì đó để làm”, vì “học nữa cũng chả làm được gì đâu”. Cuối cùng, sau gần 1 năm học ở trường ngoài công lập, với sự thấu hiểu, đồng hành của thầy cô, Việt Anh đã vượt qua mặc cảm, tự ti và tìm lại chính mình.
Ngoài nguyên nhân chủ quan, sự kỳ vọng quá cao của các bậc làm cha mẹ, còn nhiều lý do khác khiến gia tăng sức nóng của kỳ thi vào lớp 10; trong đó có công tác phân luồng, hoạt động giáo dục hướng nghiệp, tư vấn học tập và nghề cho học sinh THCS vẫn hạn chế, bất cập.
Thực hiện hiệu quả công tác phân luồng giúp người học lựa chọn hướng đi phù hợp với năng lực, sở trường, nguyện vọng, hoàn cảnh, đặc điểm tâm sinh lý, tạo cơ hội để học sinh tiếp tục học tập hiệu quả. Nhưng làm được điều này, theo các chuyên gia, không chỉ đòi hỏi phải thay đổi nhận thức của cộng đồng, xã hội, người dân, bản thân học sinh và phụ huynh về nghề nghiệp và giáo dục nghề nghiệp; còn phải kết hợp giữa các giải pháp chính sách, can thiệp, điều tiết của Nhà nước…
Tuy nhiên, cũng phải nói rằng tâm lý muốn con được học ở môi trường tốt nhất của các bậc cha mẹ là chính đáng. Do đó giải quyết vấn đề từ gốc có lẽ vẫn phải ở những quan tâm, chỉ đạo tầm vĩ mô, làm sao kéo gần khoảng cách giữa các trường. Chỉ khi thêm nhiều trường có điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ tốt, đồng đều, ở cả khối công - tư - giáo dục thường xuyên - giáo dục nghề nghiệp, mới có thể hạ nhiệt “cuộc chiến” vào lớp 10 căng thẳng như hiện nay.