Hạ viện Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát hôm 4/5 đã thông qua dự luật trừng phạt Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) sau khi công tố viên ICC muốn xin lệnh bắt Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vì xung đột ở Dải Gaza.
Phe Cộng hòa ở Hạ viện Mỹ khởi xướng dự luật trừng phạt Tòa án Hình sự Quốc tế.
Cuối tháng trước, Karim Khan - công tố viên ICC - đã bày tỏ ý định muốn xin lệnh bắt giữ ông Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant cũng như 3 lãnh đạo cấp cao của phong trào Hamas. Trong khi ICC chưa đưa ra quyết định chính thức, các nghị sĩ Mỹ đã có động thái răn đe.
"Việc ICC có ý tưởng phát lệnh bắt Thủ tướng Israel, Bộ trưởng Quốc phòng Israel vào thời điểm Israel đang chiến đấu với Hamas vì sự tồn vong của quốc gia là điều vô lương tâm đối với chúng tôi", Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson nói hôm 4/6. "Như tôi đã nói cách đây vài tuần, Tòa án Hình sự Quốc tế phải bị trừng phạt vì ý định này".
Dự luật trừng phạt ICC được Hạ viện Mỹ thông qua với 247 phiếu thuận và 155 phiếu chống. Tất cả các nghị sĩ đảng Cộng hòa cùng với 42 nghị sĩ đảng Dân chủ thân Israel đã bỏ phiếu thuận.
Dự luật do hạ nghị sĩ Chip Roy đệ trình, cho phép Mỹ áp đặt lệnh cấm đi lại và cấm vận tài chính đối với các quan chức ICC. Tổng thống Mỹ Joe Biden có quyền hủy bỏ dự luật một khi ICC ngừng các hành động điều tra quan chức Mỹ và đồng minh.
Một số đảng viên Dân chủ cảnh báo dự luật trừng phạt có thể ảnh hưởng đến một số đồng minh của Mỹ, những nước đã phê chuẩn Quy chế Rome và chấp nhận quyền tài phán của ICC.
"Các đồng minh của Mỹ nếu ủng hộ ICC cũng có thể bị Mỹ trừng phạt. Đó là điều nguy hiểm", hạ nghị sĩ Gregory Meeks, đảng viên Dân chủ, nói.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lên tiếng phản đối dự luật. Dự luật nhiều khả năng cũng sẽ không được Thượng viện Mỹ thông qua.
Tuy nhiên, đây được coi là lời cảnh báo ICC nếu tòa án vẫn cương quyết muốn phát lệnh bắt Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng Israel.
Các nghị sĩ của lưỡng đảng Mỹ đã bày tỏ sự giận dữ khi ICC muốn trừng phạt cả Israel và Hamas vì những cáo buộc giống nhau. Các nghị sĩ nói việc thông qua dự luật, dù chỉ là ở Hạ viện sẽ gửi thông điệp mạnh mẽ tới thế giới, rằng Washington luôn đứng về phía Israel.
Israel đã nhiều lần hối thúc Mỹ trừng phạt ICC. Hôm 2/6, Thủ tướng Israel bày tỏ sự thất vọng khi Tổng thống Mỹ Biden nêu quan điểm không ủng hộ trừng phạt ICC.