Kinh nghiệm dạy và học từ Kỳ thi tốt nghiệp THPT

Thành tích này không mang tính đột xuất, mà là quá trình bền bỉ, kế tục truyền thống hiếu học của xứ Nghệ và tích cực đổi mới giáo dục, đảm bảo chất lượng giáo dục.

Áp lực tạo kim cương

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, điểm trung bình chung của học sinh Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT số 2 Nghệ An xếp thứ hai toàn tỉnh, chỉ sau Trường THPT chuyên Phan Bội Châu. Trong đó, nhiều môn nằm tốp đầu trong hơn 90 trường THPT trong toàn tỉnh như: Địa lí xếp thứ nhất, Vật lí xếp thứ 2, Hóa học và Lịch sử xếp thứ 3, môn Toán xếp thứ 5…

Nhìn lại hành trình 3 năm THPT vừa qua, bà Trương Thanh Thủy - Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT số 2 Nghệ An cho biết, đây là khóa học sinh mà nhà trường đặc biệt công phu, trăn trở ngay từ khi đón các em nhập học. Các em đều là người dân tộc thiểu số, xa gia đình ở nội trú, lần đầu tiên tự lựa chọn môn tự chọn, chuyên đề học tập theo chương trình mới gặp nhiều bỡ ngỡ.

Thầy cô nghiên cứu từng học bạ, so sánh giữa nguyện vọng và kết quả học tập từng môn ở cấp THCS để đưa ra định hướng phù hợp, cho đến khi các em thực sự yên tâm, ổn định với nhóm môn, lớp mà mình đã chọn. Trong quá trình dạy học, các tổ nhóm chuyên môn nghiên cứu bắt nhịp nội dung chương trình mới, giáo viên trau dồi năng lực, đổi mới sáng tạo phương pháp dạy học.

Đến năm lớp 12, nhà trường dạy học song song với ôn thi tốt nghiệp, chia học sinh thành từng nhóm nhỏ theo lớp, môn và năng lực. Học sinh còn thiếu hụt kiến thức thì phụ đạo, các em khá giỏi được bồi dưỡng nâng cao.

“Những khóa học trước, nhà trường thường giao cho giáo viên phụ trách học sinh từ lớp 10 đến lớp 12, và chịu trách nhiệm về chất lượng. Tuy nhiên, với khối 12 năm nay, giai đoạn tăng tốc ôn thi, nhà trường tăng cường thêm các giáo viên bộ môn để hỗ trợ giáo viên chính. Tất cả giáo viên tham gia ôn tập, bồi dưỡng học sinh không chỉ 2 buổi/ngày, kể cả kèm cặp theo nhóm vào buổi tối với tất cả tâm huyết, tận tụy”, bà Thanh Thủy nói thêm.

Theo đại diện Ban giám hiệu nhà trường, học sinh dù hoàn cảnh khó khăn, vất vả nhưng rất chăm ngoan, có ước mơ khát vọng bằng con đường học tập để lập thân lập nghiệp. Đây cũng là động lực để nhà trường, giáo viên đồng hành, gắn bó, giúp các em đạt được ước mơ.

Về Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, Sở GD&ĐT Nghệ An chỉ đạo chuyên môn sát sao, tổ chức nhiều đợt thi thử tốt nghiệp THPT trực tiếp và trực tuyến. Công tác đảm bảo chất lượng gắn với cam kết cụ thể của từng trường, từng bộ môn về điểm thi tốt nghiệp. Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông DTNT THPT số 2 Nghệ An, cho rằng “có áp lực mới tạo ra kim cương”. Mặc dù trải qua một khóa học với nhiều thử thách, nhưng thành quả có được là xứng đáng và khẳng định hướng đi của nhà trường trong giáo dục, chăm sóc học sinh.

Nỗ lực của toàn ngành

Mùa thi năm nay, từ vị trí thứ 20, Trường THPT Quỳnh Lưu 1 (Quỳnh Lưu, Nghệ An) có bước tiến vượt bậc, từ vị trí thứ 20 (năm 2024) lên đứng thứ 6 toàn tỉnh, với điểm trung bình các môn là 7,29 điểm. Trước đó, thực hiện Chương trình GDPT 2018, ngay từ lớp 10 nhà trường đã đổi mới cách dạy học, cách kiểm tra, đánh giá, làm quen với cách ra đề mới để học sinh không bị bỡ ngỡ.

Ông Hồ Sỹ Nam Thắng - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, việc phân nhóm học sinh để tổ chức dạy học, ôn tập phù hợp là điều hết sức quan trọng. Nhà trường đã tổ chức 5 kỳ thi thử và sau mỗi kỳ thi nhà trường đều yêu cầu giáo viên đánh giá chính xác từng học sinh để có kế hoạch dạy học phù hợp. Thời điểm sát ngày thi, nhiều lớp học được chia thành hai, thành ba và giáo viên tự nguyện dạy thêm buổi để phụ đạo, bồi dưỡng thêm cho học trò.

Tỷ lệ tốt nghiệp THPT năm nay của Trường THPT Quế Phong (Quế Phong, Nghệ An) là 99,5%; có 14 học sinh đạt từ 32 điểm/4 môn thi trở lên; hơn 100 học sinh có điểm xét tuyển đại học trên 20.

“Dù còn khiêm tốn so với nhiều trường vùng thuận lợi, nhưng với đặc thù ngôi trường miền núi nhiều khó khăn, đây thực sự là kết quả đáng trân trọng. Là sự nỗ lực rất lớn của cả thầy và trò trong suốt hành trình học tập và rèn luyện. Đặc biệt, đây là khóa học đầu tiên thực hiện Chương trình GDPT 2018 - với nhiều đổi mới về định hướng, phương pháp và cách đánh giá”, ông Nguyễn Hồng Tư - Phó Hiệu trưởng chia sẻ.

Ông Nguyễn Tiến Dũng - Trưởng phòng Giáo dục trung học - Sở GD&ĐT Nghệ An cho biết, chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT, từ đầu năm 2025, sở đã sớm tập huấn hướng dẫn cho giáo viên về kỹ thuật biên soạn, xây dựng ma trận câu hỏi đánh giá năng lực học sinh. Từ đó, xây dựng ngân hàng câu hỏi để sử dụng trong dạy học và kiểm tra, đánh giá, thi thử tốt nghiệp THPT.

Bên cạnh đó, Sở tổ chức các đoàn tư vấn đến tất cả trường THPT và trung tâm GDTX trên địa bàn để trực tiếp xây dựng kế hoạch ôn thi, xác định nội dung, thời lượng và cách thức ôn tập theo môn thi, cách biên soạn câu hỏi đánh giá năng lực.

Trước đó, từ năm 2022, Sở GD&ĐT triển khai hệ thống thi thử trực tuyến LMS theo cấu trúc đề thi mới để học sinh tham gia miễn phí ở tất cả các môn thi. Riêng năm nay, sở đã tổ chức thêm 3 đợt thi thử trực tiếp cho học sinh toàn tỉnh và sau mỗi kỳ thi đều có phân tích kết quả để chỉ đạo dạy học, ôn tập cho các nhà trường.

Kiên trì dạy học thật, chất lượng thật

Với điểm trung vị là 52,92 điểm và điểm trung bình môn là 6,52 điểm, lần đầu tiên ngành Giáo dục Nghệ An vươn lên vị trí thứ nhất trong số 34 tỉnh, thành trên cả nước. Theo ông Thái Văn Thành - Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An, năm nay, ngoài đánh giá theo điểm trung bình, kết quả của học sinh còn được đánh giá theo điểm trung vị nhằm đánh giá sát năng lực của học sinh và đảm bảo tính tương đồng giữa các môn học.

Với việc cả nước chung 1 đề, đánh giá kiến thức, kỹ năng theo chuẩn đầu ra của Chương trình GDPT năm 2018, kết quả thi tốt nghiệp THPT có thể sử dụng để đối sánh với kết quả học tập THPT, giữa các tỉnh, thành trong cả nước cũng như khu vực quốc tế.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT là khâu cuối cùng trong đánh giá chất lượng giáo dục, đóng vai trò vừa là “bánh lái”, vừa là “động lực” dạy học của thầy và trò. Tại Nghệ An, kết quả đạt được của kỳ thi này, không chỉ “đột biến, bất ngờ” mà là một quá trình.

Từ khi triển khai Chương trình GDPT 2018, ngành Giáo dục luôn nhận được sự quan tâm của tỉnh và các địa phương, ban ngành liên quan từ hỗ trợ về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, xây dựng trường chuẩn quốc gia.

Đặc biệt, Nghệ An là tỉnh duy nhất trên cả nước tổ chức bồi dưỡng trực tiếp cho hơn 30.000 giáo viên về dạy học theo Chương trình GDPT 2018 theo hướng “cầm tay chỉ việc”. Chi phí bồi dưỡng do ngân sách tỉnh chi trả. Qua đó, giúp giáo viên tự tin tổ chức dạy học theo chương trình mới và nhanh chóng ổn định, có hiệu quả…