Theo tờ Stars and Stripes, Latvia đang áp dụng một loạt các biện pháp "phi Nga hóa" nhằm làm suy yếu ảnh hưởng của Nga và xóa bỏ "những dấu tích còn sót lại trong quá khứ Xô Viết của họ" (trước đây Latvia thuộc Liên Xô cũ).
Riga đã thông qua luật nhập cư sửa đổi sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine năm 2022, yêu cầu các công dân Nga muốn gia hạn giấy phép cư trú ở nước này phải chứng minh được trình độ thông thạo tiếng Latvia - một ngoại ngữ đầy thách thức đối với người nước ngoài.
Các công dân nói tiếng Nga tham gia lớp học tiếng Latvia tại Riga. Ảnh: Stars and Stripes
Bà Māris Andžāns - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Địa chính trị Riga cho biết: "Đây là cơ hội lịch sử để các quốc gia vùng Baltic, đặc biệt là Latvia và Estonia, giải quyết những vấn đề còn tồn tại ở đây".
"Những vấn đề còn tồn tại", như bà Andžāns đề cập, chủ yếu liên quan tới sự phổ biến của tiếng Nga trong trường học và đời sống cộng đồng ở Latvia. Hiện tại, khoảng 1/3 dân số Latvia và Estonia là người dân tộc Nga và nói tiếng Nga.
Ông Rihards Kols - chủ tịch ủy ban đối ngoại của quốc hội Latvia cho biết, sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin giải thích cho chiến dịch quân sự ở Ukraine là "sự can thiệp để bảo vệ người dân tộc Nga khỏi bị áp bức và diệt chủng", các công dân Nga đã "hoàn toàn" bị coi là mối đe dọa tại Latvia.
Hiện tại, nhiều công dân Nga dưới 75 tuổi đều phải chấp nhận đăng ký tham gia các lớp học tiếng Latvia để có kiến thức cơ bản về thứ tiếng này, từ đó thể hiện "lòng trung thành" đối với đất nước mà họ đã gắn bó sinh sống trong nhiều thập kỷ. Những người không làm được điều đó có thể phải đối mặt với nguy cơ bị trục xuất.
Newsweek lưu ý, cảnh báo của ông Putin còn được đưa ra trong bối cảnh một số các quốc gia thành viên NATO đã tiến hành củng cố biên giới với Nga do lo ngại Moscow leo thang cuộc chiến bên ngoài biên giới Ukraine. Latvia cũng cho thấy họ sẵn sàng phản ứng nếu an ninh đất nước bị đe dọa.
Trả lời báo giới hôm 4/12, Bộ Nội vụ Latvia cho hay, Riga "hiện không có kế hoạch đóng cửa hoàn toàn biên giới với Nga và Belarus", nhưng các quan chức nước này "đang theo dõi thận trọng các diễn biến. Nếu tình hình sắp tới đe dọa an ninh đất nước, Latvia không loại trừ khả năng đóng cửa hoàn toàn biên giới phía đông".
Trước đó, tờ Baltic Times dẫn thông tin từ Lực lượng biên phòng quốc gia Latvia ghi nhận, trong ngày 3/12, hơn 1.500 xe tải đã xếp hàng chờ tại 3 chốt biên giới giữa Latvia với Nga và Belarus.
Số lượng xe tải ùn ứ dài nhất được ghi nhận ở biên giới Latvia - Belarus, với 600 xe tải xếp hàng tại cửa khẩu Paterniekie kể từ tối 1/12. Trong khi đó, ở biên giới Latvia - Nga, khoảng 590 xe tải tập trung ở cửa khẩu Terehova và 390 chiếc khác ở cửa khẩu Grebneva.
Hiện tại, Latvia cũng đang đề xuất phương án cấm nhập khẩu nông sản Nga vào EU.