Với cách quan sát, lí giải sâu sắc của tác giả, những con vật nhỏ bé này cũng có tâm trạng giống con người, làm tô đậm thêm bài học nhân sinh con người. Không chỉ là sự ngộ nhận, ảo tưởng, nhân vật Dế Mèn trong câu chuyện còn được khắc họa là kẻ có tính cách, hành động nhỏ nhen, chỉ nghĩ cho bản thân mà không màng đến lợi ích của người khác.
Rõ ràng những kẻ như vậy ắt sẽ gặp những kết cục thê thảm, không đạt được ước mơ hay điều mà bản thân mong muốn. Có thể do sống trong một cái hang nhỏ hẹp, tầm nhìn hạn hẹp, ít tiếp xúc với thế giới bên ngoài nên nó đã cho mình cái lối sống cũng thực dụng.
Qua câu chuyện, tác giả đã khắc họa nhân vật Dế Mèn đại diện cho kiểu người vô ơn, thiếu trân trọng những người đã giúp mình, ảo tưởng, cho rằng bản thân gánh mọi trách nhiệm trên vai...
Đó còn là những người suy nghĩ bồng bột, ngu ngốc mà cứ tưởng bản thân rất giỏi, quên đi những người đã giúp đỡ mình để đạt được thành công, mục đích, quên đi những công lao cao cả của họ.
Cũng từ đó câu chuyện cảnh tỉnh mọi người nói chung đặc biệt là thế hệ trẻ nói riêng đừng quá ảo tưởng về bản thân mình và không nên sống ích kỷ, toan tính. Cần xác định mình là ai và giúp đỡ người khác một cách không vụ lợi chắc chắn bạn sẽ nhận được nhiều hơn những thứ bạn đã cho đi.
Có thể nói câu chuyện ngắn gọn, hấp dẫn với cách kể chuyện tự nhiên, lối nói ẩn dụ nhưng lại mang ý nghĩa thật sâu sắc. Mỗi người đều có thể học được câu chuyện về giá trị cuộc sống. Nếu biết trân trọng những gì mình đang có thì sẽ cảm nhận được giá trị đích thực của cuộc sống.
Nếu không biết trân trọng những gì mình đang có sẽ rất khó có được hạnh phúc thậm chí còn gặp bất hạnh. Hạnh phúc còn tùy thuộc vào cách ứng xử và thái độ sống của mỗi người. Đó cũng có thể là câu chuyện về niềm tin: Lòng tốt là đáng quý, nhưng niềm tin còn đáng quý hơn.
Phải chăng chỉ khi con người tin tưởng lẫn nhau thì cuộc sống mới thoải mái và nhẹ nhàng hơn, và đó có thể là bài học về cách nhìn, cách cảm nhận: Với cách nhìn thiếu cẩn thận, hời hợt ta sẽ không phát hiện đúng bản chất của cuộc sống, dẫn đến những quyết định sai lầm mà ta sẽ nhớ suốt đời.
Đó là bài học về lòng khoan dung, có thể cho và nhận. Cho và nhận đều luôn chuyển hóa: Tưởng rằng cho đi nhưng lại được nhận lại và ngược lại. Đó có thể là bài học về sự hợp tác và chia sẻ, nếu biết hợp tác và chia sẻ thì mọi người đều có lợi…
Vậy mà trong cuộc sống, một số người lại có cách sống toan tính, ích kỷ như Dế Mèn. Câu chuyện đó đã làm ta thay đổi trong cách sống để con người sống tốt đẹp hơn.
Phải biết giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, lan tỏa tình yêu thương, quan tâm, chia sẻ để không ai bị bỏ lại phía sau trong bối cảnh xã hội đang đi lên như hiện nay nhất là những người trẻ tuổi, bạn nhé!
----------------
*Bài làm minh họa của học sinh.