Gửi bình luận
Trong đó các hệ giá trị Việt Nam nói chung, hệ giá trị con người Việt Nam nói riêng, là những nội dung cơ bản quan trọng. Sự nghiệp xây dựng, phát triển bền vững đất nước không thể thành công nếu không có những con người và nhân lực tương ứng. Sẽ là sai lầm nếu chỉ nhấn mạnh vào khía cạnh kỹ thuật, công nghệ mà xem nhẹ khía cạnh con người, nhân lực, hệ giá trị.
 |
| Cô trò Trường THPT Hoài Đức C (Hà Nội). Ảnh: INT |
Với những phân tích như trên của PGS Lương Đình Hải, chúng ta thấy rằng, một trong những khó khăn trong phát triển nguồn nhân lực của nước ta là mục tiêu giáo dục nói chung và giáo dục phổ thông nói riêng trong những giai đoạn trước chưa gắn với nâng cao giá trị con người Việt Nam.
Các chương trình giáo dục phổ thông trước đây xây dựng theo tiếp cận nội dung, trong đó các năng lực cá nhân con người chưa bao giờ được xác định là những mục tiêu giáo dục. Chẳng hạn, mục tiêu giáo dục phổ thông 2006, được xác định là:
“Giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Mục tiêu này vẫn ở mức chung, có đề cập phát triển năng lực cá nhân, nhưng là những năng lực nào thì chưa nói rõ.
Hệ giá trị giá trị con người Việt Nam, do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đúc kết, gồm: Yêu nước, đoàn kết, tự cường, nghĩa tình, trung thực, trách nhiệm, kỷ cương, sáng tạo. Đây là những giá trị cơ bản, chủ yếu, cốt lõi trong hệ giá trị con người Việt Nam hiện nay. Đối chiếu hệ giá trị này với mục tiêu phát triển 5 phẩm chất cốt lõi và 10 năng lực của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, chúng ta thấy có nhiều điểm tương đồng. Bảng so sánh sau cho ta thấy điều đó.
 |
Như vậy, sự tương đồng giữa Hệ giá trị con người Việt Nam và các phẩm chất, năng lực phát triển đối với học sinh phổ thông là cơ hội, là niềm tin để gia đình, nhà trường, xã hội cùng chung sức, quyết tâm, thực hiện giáo dục, đào tạo nhằm phát triển nguồn nhân lực - qua đó nâng cao, phát huy giá trị con người Việt Nam.
Trước hết, trên cơ sở các tiêu chí, chỉ số của hệ giá trị con người Việt Nam mà Đảng và Nhà nước đã xác định, ngành giáo dục - đào tạo cần so sánh, đối chiếu, nhằm đưa ra các chỉ dẫn để thực hiện các phương thức, giải pháp nâng cao giá trị con người Việt Nam phù hợp với từng cấp, bậc học: Tiểu học, THCS, THPT, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học. Trong đó, những tiêu chí như “tự cường”, “nghĩa tình”, “đoàn kết”, “kỷ cương” chưa được nêu tường minh trong mục tiêu của giáo dục phổ thông cần được lý giải rõ ràng những phẩm chất, năng lực nào có liên quan đến các tiêu chí này.
Nâng cao nhận thức cho đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục về các hệ giá trị con người Việt Nam nói chung, trong đó hệ giá trị con người Việt Nam là cốt lõi, là trung tâm để tạo nên các hệ giá trị khác, tạo nên sức mạnh cho quốc gia, hạnh phúc cho từng cá nhân và đất nước.
Nhà trường phối hợp với gia đình, xã hội trong việc nâng cao chất lượng giáo dục gắn với nâng cao giá trị con người Việt Nam nhằm tạo ra nguồn nhân lực xây dựng đất nước hùng cường, bền vững và hội nhập quốc tế, trong bối cảnh công nghiệp cách mạng công nghiệp 4.0 và kinh tế thị trường hiện đại đã và đang diễn ra mạnh mẽ trên thế giới.
Trên cơ sở các tiêu chí, chỉ số của hệ giá trị con người Việt Nam mà Đảng và Nhà nước đã xác định, ngành giáo dục - đào tạo cần so sánh, đối chiếu, nhằm đưa ra các chỉ dẫn để thực hiện các phương thức, giải pháp nâng cao giá trị con người Việt Nam phù hợp với từng cấp, bậc học: Tiểu học, THCS, THPT, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học. Trong đó, những tiêu chí như “tự cường”, “nghĩa tình”, “đoàn kết”, “kỷ cương” chưa được nêu tường minh trong mục tiêu của giáo dục phổ thông cần được lý giải rõ ràng những phẩm chất, năng lực nào có liên quan đến các tiêu chí này.
