Kế hoạch chi tiết về việc các tiêm kích F-16 sẽ được chuyển giao như thế nào cho Ukraine vẫn chưa rõ và thời gian để huấn luyện phi công sử dụng chúng là 2 năm. Thậm chí nếu khung thời gian đó được rút ngắn thì vẫn cần một thời gian dài để xem xét liệu chúng có thay đổi được tình hình trên thực địa hay không.
F-16 không phải “vũ khí thần kỳ”
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley đã cảnh báo, các chiến đấu cơ F-16 sẽ không phải là "vũ khí thần kỳ" cho Ukraine bởi "Nga có tới 1.000 chiến đấu cơ thế hệ thứ tư".
Theo ông Greg Bagwell, cựu chỉ huy cấp cao của Không quân Hoàng gia Anh, việc chuyển giao tiêm kích F-16 cho Ukraine sẽ không tự động trao cho Ukraine ưu thế trước Nga. Một số nhà phân tích cũng cho rằng việc cung cấp chiến đấu cơ này không phải "viên đạn bạc" cho Không quân Ukraine. Có một số trở ngại cần vượt qua trước khi F-16 có thể được sử dụng thành công và bản thân tiêm kích này vẫn không đủ để chiếm ưu thế trên không. Ukraine cần huấn luyện lực lượng mặt đất và phi công, có đủ các hệ thống phòng không để bảo vệ các căn cứ đặt chúng cũng như có số lượng tên lửa phù hợp.
Một vấn đề nghiêm trọng cho tất cả tiêm kích của Ukraine là hệ thống phòng không nhiều lớp của Nga. Chúng có thể hạn chế khả năng của F-16 trong việc tiến gần một số vị trí nhạy cảm của Nga, đặc biệt là Crimea - nơi hệ thống phòng không S-400 được bố trí.
Tiêm kích F-16. Ảnh: Getty
"Ý nghĩa chủ yếu trong quyết định của Tổng thống Biden nhằm thông qua việc chuyển giao tiêm kích F-16 cho Ukraine là cách Mỹ gửi tín hiệu về sự cam kết lâu dài cho Ukraine", Peter Rutland, Giáo sư nghiên cứu về Nga, Đông Âu và Á - Âu tại Đại học Wesleyan, Connecticut cho hay.
"Các chiến đấu cơ này sẽ không phải nhân tố thay đổi tình hình chiến trường nếu xét tới sức mạnh của phòng không Nga. Nhưng Moscow đang chơi trò câu giờ với hy vọng rằng phương Tây sẽ dần không còn hứng thú đến việc hỗ trợ Ukraine nếu cuộc phản công của Kiev không thể phá vỡ thế bế tắc trên tiền tuyến".
Mỹ và đồng minh đã thể hiện thái độ thận trọng khi tăng cường hỗ trợ Ukraine mà không làm leo thang căng thẳng. Trong gói hỗ trợ gần đây nhất Tổng thống Biden đưa ra tại Hội nghị Thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, Nhật Bản, Mỹ đã cam kết cung cấp cho Kiev 375 triệu USD thiết bị. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đảm bảo với Tổng thống Biden rằng các tiêm kích F-16 sẽ không được sử dụng trên lãnh thổ Nga.
"Sẽ có những hạn chế về việc cung cấp vũ khí và đạn dược. Tôi hy vọng những hệ thống vũ khí này cũng như việc hỗ trợ chúng sẽ đi cùng với những giới hạn về cách thức chúng có thể được sử dụng", Lewis Griffith, Giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Denver đánh giá.
Ông Griffith cho biết, Mỹ coi F-16, cũng như xe tăng Abram trước đó "là một bước tiến kỹ thuật cho Ukraine nhưng không phải là sự can thiệp trực tiếp của NATO vào xung đột và sẽ không phải một hệ thống có thể cung cấp số lượng đủ lớn để thay đổi những tính toán chiến lược căn bản".
"Vì thế, bước tiến này vẫn nằm dưới ngưỡng Nga cho là leo thang xung đột", ông Griffith nhận định./.