Muốn vậy, các quy định không “cứng và đóng khung” về tuổi nghỉ hưu đối với các giáo sư, phó giáo sư. Thay vào đó nên có độ mở, linh hoạt theo hướng tiệm cận với thông lệ quốc tế. Đây cũng là giải pháp để thu hút nhân tài cho các ngành, lĩnh vực, nhất là những ngành khoa học cơ bản.
Tuy nhiên, để có thể kéo dài thời gian làm việc với giáo sư, phó giáo sư, chúng ta không nên “cào bằng” trong các ngành/ lĩnh vực và tất cả đối tượng. Ngoài tiêu chí, tiêu chuẩn chung, với mỗi ngành/ lĩnh vực nên có tiêu chí tương ứng cụ thể. Chẳng hạn như: Hiệu quả công việc (KPI), sức khỏe, nhu cầu của cá nhân, đơn vị…
PGS.TS Đậu Xuân Cảnh. Ảnh: NVCC |
Theo tôi, nên chăng nghiên cứu lại Nghị định số 50 về việc kéo dài tuổi nghỉ hưu đối với giáo sư, phó giáo sư. Trường hợp cần thiết thì sửa đổi, bổ sung quy định để phù hợp với thực tiễn khách quan.
Những người đủ sức khỏe, có năng lực và mong muốn tiếp tục cống hiến nên có cơ chế mở phát huy khả năng làm việc. Chúng ta đang “chiêu hiền đãi sĩ”, vậy tại sao không trọng dụng các giáo sư, phó giáo sư, những người hiền tài (nếu như họ vẫn còn khả năng, tâm huyết và đủ sức khỏe)? Đây cũng là giải pháp chống “chảy máu chất xám” nội ngành và đất nước.
Hiện, nhiều ngành/ lĩnh vực, nhất là khoa học cơ bản có số lượng giáo sư, phó giáo sư còn khiêm tốn. Trong khi nhiều giáo sư, phó giáo sư dù hết tuổi lao động, được nghỉ hưu nhưng còn đủ sức khỏe, minh mẫn để tiếp tục giảng dạy, nghiên cứu, dẫn dắt các nhà khoa học trẻ. Tuy nhiên, vì quy định liên quan đến tuổi nghỉ hưu nên họ phải nghỉ. Nếu muốn tiếp tục làm việc phải chuyển ra các đơn vị ngoài công lập hoặc cộng tác với tổ chức nước ngoài. Điều này vô hình trung dẫn đến chảy máu chất xám.
Vẫn biết, chính sách về tuổi nghỉ hưu thể hiện sự quan tâm, chăm lo của Nhà nước với người lao động. Song, làm sao để chính sách này được thực hiện hợp lý, hài hòa giữa quyền, lợi ích của người lao động với đơn vị sử dụng, nhất là với các giáo sư, phó giáo sư. Trong bối cảnh chưa thể thay đổi về quy định tuổi nghỉ hưu cao hơn đối với viên chức giáo sư, phó giáo sư, thiết nghĩ Nhà nước nên có thêm các chính sách để thu hút đội ngũ này cống hiến lâu dài.
Theo Nghị định 50, chế độ, chính sách đối với viên chức nghỉ hưu ở tuổi cao hơn gồm: Được xác định là viên chức nằm trong tổng số lượng người làm việc của đơn vị sự nghiệp được cấp có thẩm quyền giao. Được hưởng chế độ lương theo hạng chức danh nghề nghiệp hiện giữ và chế độ, chính sách khác theo quy định của pháp luật.