Gửi bình luận
Rèn luyện kỹ năng ra quyết định
Tuổi thơ của một đứa trẻ phải gắn liền với niềm vui và sự khám phá. Đây cũng là giai đoạn bắt đầu hành trình học tập. Giai đoạn này, cha mẹ đóng vai trò như người dẫn đường hướng dẫn, thúc đẩy trẻ học tập, phát triển.
Tuy nhiên, cha mẹ không thể quyết định tất cả mọi chuyện của trẻ được mà nên khuyến khích để trẻ tự đưa ra quyết định trên cơ sở những lựa chọn phù hợp. Hãy bắt đầu bằng những lựa chọn không mấy quan trọng để trẻ làm quen với việc quyết định.
Khi được quyết định lựa chọn trong giới hạn cho phép, trẻ còn cảm thấy được tôn trọng và ủng hộ. Do đó, chúng sẽ mong muốn được quyết định nhiều hơn và quyết đoán đưa ra giải pháp cho các vấn đề chúng gặp phải.
Cha mẹ cần tuân thủ những nguyên tắc cơ bản để dạy con trẻ kỹ năng ra quyết định nhanh, hiệu quả.
Đầu tiên là hãy bắt đầu từ sớm. Ngay từ khi còn nhỏ, cha mẹ hãy đưa ra những cơ hội lựa chọn phù hợp với độ tuổi của trẻ và điều kiện cụ thể của gia đình. Ví dụ, cha mẹ có thể cho con lựa chọn một trong hai món ăn trong bữa sáng hoặc một trong hai món đồ chơi mang theo vào nhà tắm.
Những lựa chọn này có vẻ không mấy quan trọng nhưng lại giúp xây dựng sự quyết đoán, linh hoạt và chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình. Việc lựa chọn nhiều lần cũng giúp trẻ tự tin hơn, mạnh dạn hơn trong việc đưa ra quyết định trong cuộc sống sau này.
Cha mẹ cũng có thể cho phép trẻ tham gia vào những quyết định của cha mẹ, nhất là những quyết định có liên quan trực tiếp tới chúng. Ví dụ, cha mẹ có thể thảo luận với trẻ về việc tặng món quà sinh nhật cho bạn thân của trẻ như thế nào. Điều này sẽ giúp trẻ suy nghĩ thấu đáo về việc đưa ra quyết định sau này.
Hãy lưu ý là nếu có thể, cha mẹ đừng quyết định thay con. Nếu trẻ được phép quyết định điều gì, hãy để cho chúng chịu trách nhiệm đến cùng với quyết định đó.
Miễn đó là một tình huống hợp lý và an toàn, dù hậu quả của quyết định khá tồi tệ thì con trẻ cũng phải chịu trách nhiệm về sai lầm đó.
Lợi ích về mặt cảm xúc của việc dạy trẻ kỹ năng đưa ra quyết định
Khi trẻ biết cách đưa ra quyết định, chúng sẽ có nhiều thuận lợi trong việc kiểm soát cảm xúc.
Trước hết, trẻ được phép đưa ra quyết định thì sẽ kiểm soát được cơn giận dữ. Hầu hết trẻ sẽ lập tức nổi giận và khóc lóc ăn vạ vì cảm thấy bị mất kiểm soát với chính những điều chúng muốn.
Vì vậy, cha mẹ hãy thảo luận với trẻ về những lựa chọn trước khi trẻ đưa ra quyết định nhằm đảm bảo chúng vừa được lắng nghe, vừa có quyền kiểm soát nhất định trong một số việc.
Việc được quyết định vấn đề gì đó cũng giúp trẻ hình thành tự tôn, bớt cảm thấy tự ti về giá trị của bản thân. Hơn nữa, việc được tham gia vào quyết định những việc trong gia đình cũng cho trẻ nhận thức về vị trí và vai trò của mình đối với những thành viên khác Từ đây, trẻ xây dựng được lòng tự trọng và nhìn nhận đúng đắn về giá trị của bản thân chúng.
Việc ra quyết định cũng nuôi dưỡng và thúc đẩy năng lực sáng tạo của trẻ. Trên thực tế, người lớn thường cho rằng trẻ chỉ cần học hỏi và thực hiện chứ không cần sáng tạo.
Tuy nhiên, nếu cha mẹ cho phép trẻ quyết định việc học gì và thực hành điều gì trong phạm vi cho phép thì sẽ thúc đẩy năng lực sáng tạo của trẻ, mang đến hiệu quả học tập cao hơn.
Cha mẹ có thể lùi lại, giao cho trẻ quyền được kiểm soát với lựa chọn của chúng. Ví dụ, chúng có thể tự chọn quần áo của riêng mình miễn là phù hợp với thời tiết bên ngoài.
Khi lớn dần lên, trẻ phải đối mặt với nhiều quyết định quan trọng hơn. Chúng có thể yêu cầu được giúp đỡ, thương lượng hoặc thoả hiệp.
Cha mẹ hãy thảo luận cùng con và cùng nhau lập kế hoạch triển khai thực hiện, đánh giá những kết quả đạt được và cùng đúc rút kinh nghiệm từ những điểm sai lầm.
Như vậy, muốn trẻ thực hành được kỹ năng ra quyết định, cha mẹ cần phải quyết định trao quyền trước. Cha mẹ có tin tưởng con thì chúng mới tin tưởng bản thân mình được./.
