Vài năm gần đây, số lượng thí sinh thi tổ hợp KHXH ở Yên Bái đã tăng đáng kể so với các ngành kỹ thuật, công nghệ.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024 tại Yên Bái, 90% số thí sinh đăng ký dự thi lựa chọn bài thi tổ hợp KHXH, chỉ có 10% số thí sinh lựa chọn bài thi tổ hợp khoa học tự nhiên (KHTN).
Trong buổi làm việc với tỉnh Yên Bái trước Kỳ thi, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Kim Chi đã lưu ý về vấn đề này. Thứ trưởng chỉ ra, Yên Bái là một trong nhiều địa phương của cả nước gặp tình trạng như vậy.
Nguyên nhân của tình trạng này do nhiều yếu tố. Một số học sinh có thể nhận thấy các môn KHXH dễ học và có điểm số tốt hơn các môn KHTN. Một phần là do sự thay đổi về xu hướng lựa chọn ngành nghề của thí sinh và phụ huynh trong những năm gần đây.
Nhiều người có xu hướng chọn các ngành "an toàn” như kinh tế, luật, quản trị kinh doanh... thay vì những ngành kỹ thuật đòi hỏi nỗ lực học tập lớn hơn. Nhiều phụ huynh và thí sinh vẫn còn hiểu nhầm rằng, các ngành KHTN khó học, thu nhập sau khi ra trường không cao bằng các ngành kinh doanh, luật... Đây là một số nhận định chưa hoàn toàn chính xác.
Thực tế, các ngành kỹ thuật vẫn là lựa chọn hàng đầu của nhiều nhà tuyển dụng và mức lương khá cạnh tranh so với các ngành khác. Tuy nhiên, những thông tin này chưa được truyền tải đầy đủ tới phụ huynh và học sinh.
Bên cạnh đó, việc thiếu hụt giáo viên, trang thiết bị hiện đại tại nhiều trường THPT cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến sự hứng thú của học sinh đối với các môn KHTN. Nhiều trường còn thiếu phòng thí nghiệm, hệ thống máy móc thiết bị đảm bảo chất lượng dạy và học…
Xu hướng học sinh chọn thi tổ hợp KHXH tiếp tục tăng thì điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao trong các lĩnh vực công nghệ và kỹ thuật. Vì vậy, cần có những giải pháp kịp thời để khuyến khích và hướng dẫn học sinh lựa chọn các tổ hợp thi phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội.
Thời gian qua, các đơn vị trường học trên địa bàn Yên Bái cũng đã đẩy mạnh giáo dục STEM, có nhiều đổi mới trong phương pháp dạy và học, xây dựng nhiều chương trình khuyến khích sáng tạo khoa học kỹ thuật… Tuy nhiên, những nỗ lực đó vẫn chưa đạt được kết quả cao khi tỷ lệ học sinh thi tốt nghiệp THPT ở Yên Bái lựa chọn tổ hợp KHXH vẫn ở mức 90%...
Do đó, ngành GD&ĐT Yên Bái cần phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường các chương trình truyền thông, tư vấn và giáo dục nhằm tạo sự hiểu biết sâu sắc về tầm quan trọng của các ngành STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học) đối với sự phát triển của đất nước trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.
Tổ chức các cuộc thi, hội thảo, triển lãm khoa học, công nghệ để truyền cảm hứng và khơi gợi sự hứng thú của học sinh. Mời các chuyên gia, doanh nhân thành đạt trong lĩnh vực STEM chia sẻ câu chuyện thành công, tạo ảnh hưởng tích cực đến học sinh.
Đặc biệt, nhà trường cần cải thiện chương trình và phương pháp giảng dạy. Trong đó, tập trung đổi mới phương pháp giảng dạy các môn KHTN và công nghệ, theo hướng tăng cường tính thực hành, ứng dụng và tính sáng tạo.
Cập nhật chương trình giảng dạy, bổ sung các kiến thức và kỹ năng mới đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng 4.0. Trang bị phòng thí nghiệm, phòng máy tính hiện đại để tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận và trải nghiệm công nghệ…