Trong khi đó, nhiều quốc gia không có lựa chọn nào khác dù biết gạo chứa nhiều asen họ vẫn phải nhập khẩu. Một số quốc gia chọn cách “nới rộng tiêu chuẩn cho phép” để tạo cảm giác an tâm, nhưng chắc chắn giải pháp này không phù hợp và không bền vững vì không giải quyết được tận gốc các vấn đề.
PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh cho biết, nghiên cứu về asen trong gạo có phạm vi ứng dụng/liên quan đến gần 4 triệu héc-ta đất trồng lúa ở Việt Nam. Vài năm trở lại đây, đã có những nghiên cứu về asen trong gạo ở Việt Nam nhưng chỉ mang tính cục bộ. Đến nay, vẫn chưa có một đề tài nào nghiên cứu về hiện trạng asen trong lúa gạo trên quy mô toàn quốc.
Nhóm nghiên cứu kỳ vọng sẽ cung cấp được bức tranh tổng thể về asen trong lúa gạo ở Việt Nam, dự báo diễn biến về xu hướng tích lũy trong tương lai, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn, tạo tiền đề cho các giải pháp bền vững nhằm giảm thiểu nguy cơ từ asen trong lúa gạo đối với sức khỏe cộng đồng.
“Chúng tôi dự kiến tiến hành ở quy mô lớn và có nhiều biến số tác động. Cụ thể, bên cạnh các yếu tố nhiệt độ và CO2 sẽ bổ sung thêm tác động của các yếu tố về độ mặn, chế độ nước và sự bổ sung vật liệu đối kháng hút thu asen, và thực hiện cho điều kiện đặc thù về môi trường đất ở Việt Nam”, đại diện nhóm nghiên cứu cho hay.
Là một quốc gia sản xuất và xuất khẩu gạo, Việt Nam cần có trách nhiệm cùng với thế giới đẩy mạnh nghiên cứu và minh bạch hóa vấn đề tích lũy asen trong gạo. Và quan trọng hơn hết là đóng góp các giải pháp hiệu quả để giảm thiểu tác động từ gạo tích lũy asen trên toàn thế giới.
Gạo là thực phẩm chủ yếu được tiêu thụ rộng rãi nhất, chiếm 20% nguồn cung cấp năng lượng trong khẩu phần ăn trên thế giới. Những nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng gạo có thể chứa asen (hay còn gọi là thạch tín) và dạng asen vô cơ trong gạo có thể là tác nhân gây ung thư.
Điều này đã làm dấy lên mối lo ngại về sức khỏe, thậm chí đã có một số cảnh báo về gạo nhiễm độc tại nhiều vùng trồng lúa trên thế giới. Nghiên cứu này của nhóm sẽ hóa giải điều này nhờ các giải pháp giảm thiểu asen cụ thể.