Gửi bình luận
Điều mà không nhiều người biết là sự phát triển của hàng không không gian trong chiến tranh lạnh vốn có nguồn gốc từ trong thế chiến hai, và là từ nước Đức chứ không phải Mỹ hay Liên Xô.
Từ khi bắt đầu chuẩn bị cho thế chiến hai, Adolf Hitler đã có cái nhìn vượt xa cả những hiểu biết của con người hàng chục năm sau. Ông ta tính đến những cuộc chiến vũ trụ và việc chiếm hữu khoảng không ngoài Trái Đất.
Nhân vật số 1 đã mang lại thành tựu cho tham vọng này là Wernher von Braun (1912 - 1977), một kĩ sư trẻ đầy tài năng từ lâu luôn tin vào giấc mơ đưa con người lên vũ trụ bằng tên lửa. Công trình thành công đầu tiên của von Braun là một loại vũ khí có tên gọi là tên lửa V-2.
V-2 là tên lửa đạn đạo dẫn đường tầm xa đầu tiên trong lịch sử nhân loại. Nó cũng là vật thể nhân tạo đầu tiên của loài người đi vào không gian khi vượt qua đường Kármán - ở độ cao 100 km, được coi là biên giới giữa khí quyển Trái Đất và không gian bên ngoài - trong cuộc thử nghiệm vào tháng 6 năm 1944. Tháng 9 năm đó, tên lửa này được sử dụng để tấn công quân đồng minh. Với vận tốc tối đa gấp tới 4 lần vận tốc âm thanh - một con số không tưởng vào thời điểm đó, V-2 đã gieo kinh hoàng lên London (Anh) và sau đó là Antwerp và Liège (hai thành phố của Bỉ).
Sau thế chiến, cả Mỹ và Liên Xô đều thu được một số tên lửa V-2 của Đức, cùng nhiều tài liệu liên quan tới việc chế tạo nó. Những tên lửa đã đưa vệ tinh của họ lên không gian sau này đều dựa trên cơ chế của V-2 - tất nhiên, đó là những thành tựu tuyệt vời không ai có thể phủ nhận, nhưng điều đó không có nghĩa đó là sáng tạo mà họ hoàn toàn tự có được. Khi nói Liên Xô có may mắn hơn đôi chút, tôi dựa vào thực tế này, cùng một thực tế khác là vệ tinh đầu tiên của Mỹ (Explorer 1) chỉ phóng sau Sputnik 1 có vài tháng. Việc ai phóng trước chỉ là câu chuyện của thời điểm, và với một chút liều lĩnh (để lập thành tích), vì chẳng ai khi đó biết trước là mình có thể thành công.
Bản thân Wernher von Braun được Mỹ tuyển dụng và ông đã thiết kế ra chiếc tên lửa đưa được vệ tinh nhân tạo đầu tiên của Mỹ vào không gian. Ông cũng đồng thời trở thành giám đốc của trung tâm hàng không không gian Marshall thuộc NASA và đứng đầu trong việc chế tạo ra tên lửa đẩy Saturn V được sử dụng để đưa Apollo tới Mặt Trăng.
Tất nhiên, V-2 ít được nhắc tới vì nó ban đầu được sử dụng với mục đích chiến tranh, lại là thành quả của bên thua cuộc. Mặt khác, nó chỉ được tính là đã đi vào không gian, nhưng không hề đi vào một quỹ đạo ổn định quanh Trái Đất như Sputnik 1 và những thiết bị khác sau này. Dù sao, nó vẫn là tiên phong cho công nghệ tên lửa vũ trụ mà tới tận ngày nay thế giới vẫn tiếp tục sử dụng. Đáng tiếc, người ta không thường nhắc tới việc này trong những cuốn sách về lịch sử mà bạn được học.
Đặng Vũ Tuấn Sơn
