Các học giả đã sử dụng những tư liệu lịch sử để tìm vị trí của lăng mộ nhưng các giả thuyết họ đưa ra lại thường đối lập nhau.
Trên thảo nguyên, môi trường sống của người Mông Cổ không mấy ổn định, nơi định cư của họ thường xuyên thay đổi, không ai biết khi nào lãnh thổ của mình sẽ bị kẻ thù chiếm đóng.
Bởi vậy, họ có một phong tục để ngăn kẻ thù tiến vào nơi yên nghỉ của mình và phá hủy nó: Sau khi những người thân của hoàng gia Mông Cổ qua đời, trước tiên họ sẽ đặt thi thể vào một khúc gỗ rỗng rồi chôn sâu xuống đất và giết chết con lạc đà con trước mặt con lạc đà mẹ rồi cho ngựa giẫm đạp tại chỗ, xóa sạch mọi dấu vết.
Nơi chôn xác không có bia mộ, nhưng binh lính sẽ được cử đến để canh giữ, và họ sẽ không rời đi cho đến khi không còn manh mối nào về sự kiện này. Nếu sau đó muốn tìm nơi chôn cất, quân lính sẽ đưa con lạc đà cái mất con đến một địa điểm gần đúng, và lúc này con lạc đà mẹ sẽ tìm được địa điểm chính xác mà con nó đã chết. Nhưng cách an táng này có một vấn đề là nếu lạc đà cái chết, địa điểm chôn cất sẽ không bao giờ được tìm thấy.
Theo văn học dân gian, Thành Cát Tư Hãn được chôn cất trên đỉnh Burkhan Khaldun của dãy núi Khentii, cách thủ đô Ulaanbaatar 160 km về phía Đông-Bắc.
Sau cái chết của Thành Cát Tư Hãn, phương pháp chôn cất bí mật này cũng được thực hiện. Sau khi chết, thi thể của Thành Cát Tư Hãn được đưa vào quan tài và có một đội quân gồm 800 người hộ tống quan tài đến một địa điểm cụ thể để chôn cất.
Trên đường đi, bất cứ ai nhìn thấy quan tài đều bị chặt đầu ngay tại chỗ. Khi đến nơi, lính canh chôn cất quan tài một cách bí mật trong một ngôi mộ đã được chuẩn bị sẵn.
Để không để lại bất kỳ manh mối nào, họ cho hàng vạn con ngựa giẫm nát địa điểm chôn cất, sau đó rải hạt cỏ, sau khi có mọc kín, 800 binh lính bắt đầu sơ tán, nhưng vì họ đều biết vị trí cụ thể, vì vậy tất cả họ đều bị hạ sát sau khi trở về.
Vì vậy, lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn nằm ở đâu vẫn luôn là một bí ẩn.
Thứ nhất, Thành Cát Tư Hãn qua đời ở huyện Qingshui dưới chân núi Liupan ở Ninh Hạ, theo phong tục của người Mông Cổ, nếu không được chôn xuống đất trong vòng ba ngày sau khi chết, linh hồn của người đã khuất sẽ không thể yên nghỉ. Do đó, nhiều học giả cho rằng rất có thể Thành Cát Tư Hãn được chôn cất tại đây.
Suy đoán thứ hai đề cập đến dãy núi Altay ở phía bắc Tân Cương, Marco Polo cũng đề cập trong ghi chú du lịch của mình rằng trong quá trình hộ tống quan tài của nhà vua đến dãy núi Altay, tất cả những người ông gặp trên đường đi đều được coi là vật hiến tế. Thật vậy, các nhà khảo cổ đã từng tìm thấy một gò đất nhân tạo gần dãy núi Altay, nhưng sau khi điều tra, họ không tìm thấy bất kỳ dấu vết nào của các ngôi mộ.
Khả năng thứ ba là lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn nằm ở dãy núi Khentii, cũng là khả năng gần với sự thật nhất.
Trong lịch sử Mông Cổ, gia đình Thành Cát Tư Hãn từng coi núi Khentii là ngọn núi thánh và cha ông cũng được chôn cất tại đây. Sau đó, Thành Cát Tư Hãn bị kẻ thù bao vây, để tránh sự tấn công của kẻ thù, ông cũng trốn vào núi Kent để trốn thoát. Kể từ khi Thành Cát Tư Hãn trở thành Đại Hãn, mỗi khi gặp sự kiện quan trọng, ông đều lên núi để tỏ lòng thành kính.
Nguồn: Zhuanlan.zhihu