Trụy tim (hay trụy tim mạch) là tình trạng bệnh xảy ra khi tim ngừng đập đột ngột, dưới đây là biểu hiện truỵ tim mạch bạn không nên chủ quan.
Trụy tim là gì?
Bài viết trên website Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh có sự tư vấn chuyên môn của Ths.BS.CKII Huỳnh Thanh Kiều cho biết, trụy tim (hay trụy tim mạch) là tình trạng bệnh xảy ra khi tim ngừng đập đột ngột và bất ngờ khiến máu không thể chảy đến não hoặc những cơ quan quan trọng khác.
Tình trạng này thường xảy ra do ảnh hưởng của một số loại rối loạn nhịp tim nguy hiểm, rối loạn chức năng cơ tim, van tim, mất một lượng máu lớn.
Trụy tim nếu không được chữa trị kịp thời sẽ có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề lâu dài.
Khi tim ngừng đập, não và các tế bào trong cơ thể không nhận được oxy sẽ bị tổn thương. Tổn thương não do thiếu oxy xảy ra trong vòng 4-6 phút, kéo dài hơn thời gian này sẽ dẫn đến tổn thương não không hồi phục, còn gọi là chết não.
Vì vậy, khi phát hiện có người bị trụy tim mạch phải gọi cấp cứu và đưa ngay đến bệnh viện gần nhất để được xử trí.
Triệu chứng trụy tim mạch
Là bộ phần trung tâm của hệ tuần hoàn, trái tim chịu trách nhiệm bơm máu, cung cấp oxy và chất dinh dưỡng đồng thời giúp loại bỏ chuyển hóa ra khỏi các mô trong cơ thể. Được xem là “máy bơm” của toàn bộ cơ thể nên khi tim gặp vấn đề thì tất cả các cơ quan trong cơ thể cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Triệu chứng thường xảy ra đột ngột và nặng nề, người bệnh sẽ có biểu hiện triệu chứng ở nhiều cơ quan, từ mức độ nhẹ đến nặng như:
Tim: hồi hộp, tim đập nhanh, đánh trống ngực, khó thở, đau thắt ngực
Não: bệnh nhân thay đổi tính khí, mệt mỏi, chóng mặt, choáng váng, lừ đừ, nặng hơn là lơ mơ, hôn mê hoặc ngất.
Da: da ẩm, lạnh, vã mồ hôi, hoặc có khi tái nhợt hoặc nổi bông tím.
Các cơ quan khác: tiểu ít, không có nước tiểu trong vòng 6 giờ, buồn nôn, nôn ói, đi tiêu không tự chủ.
Khi gặp những triệu chứng trên, hãy nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để cấp cứu kịp thời tránh gặp các biến chứng nguy hiểm và tử vong.
Làm gì để cứu người bị trụy tim?
Bài viết của BS. Quang Anh trên Báo Sức khoẻ & Đời sống cho biết, nếu thấy người có dấu hiẹu truỵ tim hãy ngay lập tức gọi cấp cứu hoặc người thân để đưa đến cơ sở y tế gần nhất. Tổn thương não hoặc tử vong có thể xảy ra chỉ trong 4-6 phút.
Tế bào não là những tế bào đặc biệt nhất cơ thể, khi đã bị tổn thương thì không thể tái tạo và bù đắp như các tế bào khác. Khả năng chịu đựng thiếu oxy tối đa của não trong điều kiện bình thường là 5 phút. Khoảng thời gian này gọi là giai đoạn chết lâm sàng, việc cung cấp lại máu não và oxy phải được tiến hành trong giai đoạn này mới có thể cứu được bệnh nhân. Khi bệnh nhân trụy tim mạch đã mất ý thức, ngừng thở, trong thời gian chờ xe cấp cứu, có thể thực hiện các bước cấp cứu ngừng tim đột ngột cơ bản sau để tăng cơ hội sống cho bệnh nhân:
Khai thông đường thở: đặt bệnh nhân nằm ngửa trên nền cứng, đầu và cổ ưỡn tối đa, mặt quay về một bên. Người cấp cứu dùng tay mở miệng bệnh nhân, móc sạch đờm dãi và dị vật.
Thổi ngạt cho bệnh nhân: có thể thổi miệng-miệng hoặc miệng-mũi, tuy nhiên, thổi miệng-miệng thường có hiệu quả hơn. Dùng một bàn tay đặt trên trán bệnh nhân, ấn ngửa đầu bệnh nhân ra sau, dùng ngón trỏ và ngón cái kẹp mũi bệnh nhân lại. Các ngón tay của bàn tay thứ hai nâng hàm dưới của bệnh nhân ra trường đồng thời mở miệng người bệnh. Người cấp cứu hít sâu áp chặt miệng và miệng nạn nhân, thổi hết không khí dự trữ qua miệng người bệnh. Tần số thổi nên từ 10-12 lần/phút, nếu làm đúng kỹ thuật, sau mỗi lần thổi sẽ thấy lồng ngực bệnh nhân nở vồng lên.
Ép tim ngoài lồng ngực: chọn vị trí thích hợp ở một bên người bệnh, một bàn tay đặt lên chính giữa 1⁄2 dưới xương ức, bàn tay kia đặt chồng lên bàn tay trước, các ngón tay xen kẽ cùng chiều nhau, dùng lực ép vuông góc xuống lồng ngực bệnh nhân sao cho xương ức lún xuống 4-5cm, sau đó nhấc tay lên thực hiện nhịp ép thứ hai, tần số ít nhất là 100 lần/phút.
Hai động tác ép tim và thổi ngạt được thực hiện xen kẽ nhau nhịp nhàng theo chu kỳ hồi sinh tim phổi. Một chu kỳ hồi sinh tim phổi gồm 30 lần ép tim, sau đó là 2 lần thổi ngạt.
Nếu thường xuyên có các triệu chứng như đau ngực, đau đầu, chóng mặt, nhịp tim không đều, khó thở, thở khò khè, ngất xỉu... hãy tới các cơ sở y tế để được bác sĩ kiểm tra các nguy cơ của bệnh tim mạch. Bên cạnh đó, tạo cho mình các thói quen tốt trong ăn uống và sinh hoạt, không hút thuốc lá, uống rượu, chế độ ăn cân bằng, giàu dưỡng chất, tích cực vận động thể lực,... để đề phòng nguy cơ trụy tim mạch đe dọa tính mạng.