Bộ GD&ĐT nói về bỏ điểm trung bình các môn ở bậc THCS và THPT

- Việc đánh giá bằng nhận xét có thể gây quá tải cho giáo viên khi dạy nhiều lớp, như từng xảy ra với bậc tiểu học. Quan điểm của ông về việc này thế nào?

- Thông tư 26 và 22 đều quy định hai hình thức đánh giá là nhận xét hoặc kết hợp giữa nhận xét và điểm số. Tuy nhiên, việc đánh giá bằng nhận xét ở văn bản mới quy định cụ thể hơn. Giáo viên dùng hình thức nói và viết để nhận xét sự tiến bộ, ưu điểm nổi bật, hạn chế chủ yếu của học sinh trong quá trình học. Ngoài ra, giáo viên phải hướng dẫn học sinh tự nhận xét về mình. Phụ huynh, tổ chức, cá nhân tham gia vào quá trình giáo dục học sinh cũng được cung cấp thông tin phản hồi về quá trình học tập và rèn luyện của các em.

Nhận xét ở đây được coi là phương pháp dạy học và thực hiện trong quá trình tổ chức dạy học. Nó được khuyến khích theo hình thức tương tác trực tiếp giữa thầy và trò chứ không phải nhận xét vào sổ vì làm như vậy thì đến hết năm học có thể học sinh vẫn chưa tiếp cận lời nhận xét đó, chưa được khuyến khích, chưa thấy điểm mạnh, hạn chế mà cố gắng.

Hiểu được điều này, thầy cô sẽ không thấy áp lực. Nó không mới mà chỉ là kế thừa từ trước. Vốn dĩ khi học sinh làm bài tập hay trong quá trình dạy học, thầy cô vẫn thường có những lời nhận xét cho các em.

- Giáo viên cần làm gì để thực hiện tốt việc đánh giá, xếp loại theo thông tư này?

- Để thực hiện tốt thông tư 22, khi tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh, thầy cô phải nhớ kiến thức là công cụ, nguyên liệu để học sinh phát triển năng lực và thầy cô phải làm thế nào để học sinh học được và vận dụng được kiến thức đó.

Trong quá trình dạy học, thầy cô phải "rảnh tay". Mà muốn "rảnh tay", thầy cô phải đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ cho học sinh một cách rõ ràng, mạch lạc, trúng mục tiêu, có nội dung hoạt động tử tế. Đã đặt câu hỏi hay giao nhiệm vụ thì phải yêu cầu học sinh nói, viết, làm ra sản phẩm học tập nào đó.

Khi học sinh làm thì thầy cô "rảnh tay", có thể quan sát các em, từ đó có nhận xét giúp các em cảm thấy được khuyến khích, nhận ra điểm mạnh, hạn chế để cố gắng. Đó chính là nhận xét trong quá trình dạy học.

Tất nhiên, để "rảnh tay" khi dạy, thầy cô cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, vất vả. Tuy nhiên, khi chuẩn bị bài cho lớp này, sang lớp sau dạy sẽ có kinh nghiệm để hoàn thiện hơn. Năm nay dạy bài này thì năm sau dạy lại bài đó chắc chắn hoàn thiện hơn nữa. Dần dần, việc chuẩn bị bài cũng sẽ đỡ vất vả hơn.

Hiểu đúng và làm được như vậy, tôi tin thầy cô sẽ không còn cảm thấy khó khăn trong việc đánh giá, xếp loại học sinh.