Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa trao tặng Huân chương Nam Phi cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước thềm khai mạc Hội nghị thượng đỉnh BRICS hôm 22/8. Ảnh: Reuters
Gần đây, các câu hỏi đã được đặt ra về việc liệu BRICS có đang chuyển hướng xung đột với phương Tây dưới ảnh hưởng của Trung Quốc và Nga hay không trong bối cảnh mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Mỹ đang xấu đi và sự căng thẳng của Nga với phương Tây về cuộc chiến ở Ukraine.
Theo trang tin News18, mặc dù Ấn Độ không coi việc mở rộng nhanh chóng là điều thuận lợi nhưng nước này vẫn chưa công khai quan điểm của mình.
“Ấn Độ gợi ý rằng nếu BRICS có ý định mở rộng thì nên xem xét các nền kinh tế và nền dân chủ mới nổi như Argentina và Nigeria, thay vì Ả Rập Saudi... New Delhi cũng hoài nghi về việc kết nạp thêm các thành viên mới vì điều này có thể khiến nhóm này nghiêng về phía Trung Quốc nhiều hơn”, bài viết lập luận.
Theo Firstpost, cho đến gần đây, việc đưa Iran, Ả Rập Saudi và UAE vào cùng một tổ chức kinh tế hoặc chính trị là điều không thể tưởng tượng được, khi căng thẳng leo thang sau sự sụp đổ của Thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 và một loạt các cuộc tấn công được cho là do nước này thực hiện kể từ đó.
Nhưng khi đại dịch COVID-19 qua đi, UAE đã trở thành quốc gia đầu tiên tái hợp tác ngoại giao với Iran, sau các cuộc tấn công bằng tên lửa vào Abu Dhabi do phiến quân Houthi ở Yemen do Iran hậu thuẫn nhận trách nhiệm.
Vào tháng 3, Ả Rập Saudi và Iran tuyên bố họ đã đạt được thỏa thuận hòa giải riêng với vai trò trung gian của Trung Quốc. Trung Quốc đã tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với các quốc gia này, đặc biệt là Iran - nước mà Trung Quốc đã nhập khẩu dầu kể từ khi thỏa thuận hạt nhân sụp đổ.
Cả Ả Rập Saudi và UAE cũng duy trì quan hệ với Nga trong bối cảnh Moscow đang tiến hành cuộc chiến với Ukraine, điều này khiến Washington bất bình, vì Mỹ vốn từ lâu đã phụ trách việc đảm bảo an ninh cho các quốc gia sản xuất dầu lớn.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cho rằng, việc mở rộng nhóm nên là một ví dụ cho thấy các tổ chức toàn cầu khác được thành lập từ thế kỷ XX đã trở nên lỗi thời.
Tờ Moneycontrol dẫn lời ông Modi cho biết: “Việc mở rộng và hiện đại hóa BRICS là dấu hiệu cho thấy các thể chế trên thế giới phải làm quen với những thay đổi của thời đại. Đây là một sáng kiến có thể là một ví dụ về cải cách trong các thể chế toàn cầu khác được thành lập trong thế kỷ XX”.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi phát biểu tại Diễn đàn doanh nghiệp BRICS hôm 22/8. Ảnh: AFP
Tổng thống Brazil Lula da Silva cho biết, những lời hứa về toàn cầu hóa đã thất bại, đồng thời nói thêm rằng đã đến lúc khôi phục lại sự hợp tác với các nước đang phát triển vì “có nguy cơ xảy ra chiến tranh hạt nhân”, một sự ám chỉ rõ ràng về căng thẳng ngày càng gia tăng giữa Nga và phương Tây về cuộc xung đột Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã không tới dự Hội nghị thượng đỉnh BRICS 2023 sau khi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh bắt giữ ông vào tháng 3 vì tội bắt cóc trẻ em từ Ukraine. Ông Putin đã tham gia hội nghị theo hình thức trực tuyến, trong khi Ngoại trưởng Sergey Lavrov đại diện cho Nga tại sự kiện ở Johannesburg.
Theo Firstpost, lãnh đạo của một số quốc gia được mời gia nhập BRICS hoan nghênh lời mời, đồng tình với quan điểm rằng động thái này báo hiệu một bước tiến mới trong hợp tác giữa các nước đang phát triển.