Một số phụ huynh hoặc học sinh khác lại cố gắng đi tìm sự “chắc chắn” ảo bằng các hình thức tâm linh như xem bói, cúng bái, xoa đầu rùa đá đội bia, mang theo bùa may mắn… hay các hình thức kiêng khem phi khoa học như: không ăn trứng, không ăn lạc, không ăn thịt bò, thịt lợn, hàng ngày chỉ ăn xôi đỗ...
PGS.TS Trần Thành Nam cho rằng, sự căng thẳng và lo lắng thường tăng lên khi ngày thi đến gần. Lo lắng quá mức ngay trước ngày thi khiến học sinh mất nhiều năng lượng và rơi vào tình trạng mệt mỏi.
Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ tiếp nhận và ghi nhớ, lưu trữ và tái hiện thông tin. Do đó, sẽ xảy ra hiện tượng, thí sinh dành nhiều thời gian ôn bài nhưng không ghi nhớ được nhiều. Điều đó lại làm bạn lo lắng hơn, hoảng loạn hơn. Từ đó có thể nảy sinh những suy nghĩ vi phạm quy chế.
Còn trong ngày thi, cảm giác lo lắng nếu không kiểm soát sẽ choán hết tâm trí học sinh. Thay vào đó, các em dành thời gian và năng lượng để làm bài với những câu dễ trước.
Lo lắng làm não bộ bị ức chế, trở nên trơ lỳ, không biết quyết định thế nào nên để thời gian trôi qua một cách lãng phí dẫn đến kết quả thấp hơn khả năng thực của học sinh.
“Chúng ta hay nói “học tài thi phận”, phận ở đây đối với tôi không phải là sự may mắn, mà chính là khả năng kiểm soát tâm lý, kiểm soát cảm xúc của các em” - PGS.TS Trần Thành Nam nhấn mạnh.
Điều các thí cần làm là hướng về kỳ thi cùng bài thi với sự tự tin nhất. Hãy chú ý đến những hoạt động cho thấy, cả xã hội đều quan tâm và chuẩn bị những điều kiện tốt nhất, an toàn nhất cho kỳ thi.
PGS.TS Trần Thành Nam khuyến nghị, các em hãy dành thời gian suy nghĩ về một chiến lược tối ưu bạn sẽ áp dụng khi vào phòng thi. Hãy hình dung mình sẽ ngồi trong phòng thi như thế nào để làm bài thoải mái nhất nhưng vẫn đúng quy chế.
Nếu lo lắng vì gặp câu hỏi khó, hãy nhớ lại về những lần trước đây khi bạn giải các bài khó. Tiếp tục kiên trì với những nguyên tắc chiến lược làm bài đã vạch ra.
“Nếu thí sinh đến địa điểm thi và có biểu hiện sốt phải thi tại phòng thi dự phòng để cách ly thì đó là tình huống bất ngờ gây lo lắng cao độ. Cách tốt nhất là hãy tìm cho mình một số câu tự nhủ tích cực như: “Không sao, mình vẫn đang kiểm soát được tình hình” hoặc “Đây là việc ngoài ý muốn, kết quả thế nào cũng không sao, miễn là mình đã cố gắng hết sức rồi” - PGS.TS Trần Thành Nam tư vấn.