Lên bờ, không còn thất học, không còn mù chữ nhưng sự học của con em làng chài không khỏi lo lắng khi đa số các em đều có lực học rất kém.
Năm học 2022 - 2023, ở Trường Tiểu học Xuân Lai (Thọ Xuân) có 26 học sinh làng chài Thủy Cơ. Những học sinh này đều thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo. Trong số 26 học sinh, đa số các em có lực học kém. Nguyên nhân vẫn bắt đầu từ sự quan tâm của gia đình khi có nhiều em, bố mẹ không biết chữ hoặc bố mẹ đi làm, gửi con cho ông bà.
Theo cô giáo Hà Thị Thảo, chủ nhiệm lớp 2C - nơi có nhiều học sinh làng chài Thủy Cơ đang học tập, có những hôm, các em nghỉ học không có lý do, gọi điện cho phụ huynh thì không liên lạc được. Do lực học “đuối” hơn các bạn trong lớp nên cô giáo thường xuyên dạy kèm ở các buổi ra chơi hoặc lúc tan học. Mặc dù được ưu ái kèm cặp, để ý hơn những bạn bè cùng trang lứa, nhưng nhiều học sinh vẫn không thể theo kịp các bạn.
Cô giáo Nguyễn Bích Thìn, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Minh Khai 2 (TP Thanh Hóa) – nơi cũng có những học sinh vạn chài theo học, cho biết, hầu hết các em ở làng chài đều có lực học rất kém. Có 6 trường hợp những năm trước, chính quyền có chủ trương cho lên bờ nhưng vì không quen công việc trên bờ lại quay xuống thuyền, dẫn đến việc con cái đi học không được bố mẹ quan tâm, sát sao khiến các em học hành sa sút.
Theo cô Thìn, những học sinh làng chài học không chăm chỉ và đi học không đều, không hoàn thành hết được nội dung kiến thức vì về phải phụ giúp gia đình. Các buổi tối, ngày nghỉ không dành thời gian cho việc ôn bài mà phải đi kiếm sống, làm thêm.
“Do hoàn cảnh khó khăn nên các học sinh được nhà trường miễn tất cả các khoản đóng góp trong 5 năm học. Bên cạnh đó, nhà trường phân công giáo viên chủ nhiệm thay phiên nhau phụ đạo miễn phí cho các em cuối giờ. Nhà trường cũng chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm quan tâm, tìm hiểu hoàn cảnh của từng gia đình học sinh làng chài để có những động viên, hỗ trợ các em như: Sách, vở, bút và quần áo để các em đến trường.
Giáo viên chủ nhiệm các lớp có học sinh này thì thông qua các buổi sinh hoạt lớp nhắc nhở học sinh không được phân biệt hay kỳ thị học sinh làng chài, tạo ra sự vui vẻ, gần gũi để các bạn hào hứng khi đến lớp. Ngoài ra, cũng sẽ phân công các bạn học sinh trong lớp có lực học khá, tốt kèm cặp, hướng dẫn thêm trong các buổi ra chơi, sinh hoạt 15 phút về đọc, làm toán cơ bản… Tuy nhiên, để giúp các em tiến bộ cần cả một quá trình”, cô Thìn cho biết.
Ông Nguyễn Xuân Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Thọ Xuân, cho biết, trong quý I/2023, huyện Thọ Xuân sẽ hoàn thành việc giao đất ở và hỗ trợ xây dựng nhà ở cho các hộ đủ điều kiện. Sau khi lên bờ, ngoài các hộ tiếp tục làm nghề chài lưới, những hộ có nhu cầu việc làm, huyện sẽ tạo điều kiện giới thiệu việc làm trong các nhà máy may, da giày, sản xuất thủ công, đồ gia dụng… Còn học sinh trong độ tuổi đi học sẽ được miễn, giảm học phí, hỗ trợ đồ dùng học tập. Đặc biệt, chất lượng giáo dục đối với học sinh làng vạn chài đang còn thấp, huyện cũng đã yêu cầu các nhà trường phân công giáo viên phụ đạo để các em có thể theo kịp được các bạn.