Tân sinh viên làm thủ tục nhập học trực tiếp vào Trường ĐH Công đoàn (Hà Nội). Ảnh: TG |
Cụ thể, nếu áp dụng theo Nghị định 81, thì mức trần học phí giáo dục đại học công lập năm học 2023 - 2024 sẽ tăng bình quân 45,7% so với năm học 2022 - 2023, đặc biệt khối ngành Y Dược tăng 93%, khối ngành Nhân văn, khoa học xã hội tăng 53%; mức trần học phí giáo dục nghề nghiệp công lập tăng bình quân 82% so với năm học 2022 - 2023. Thậm chí, có khối ngành tăng lên gần 100% so với các năm học trước (2020 - 2021, 2021 - 2022, 2022 - 2023). Việc này trở thành gánh nặng rất lớn với xã hội.
Giải quyết những vấn đề của thực tiễn đặt ra, Bộ GD&ĐT đề xuất Chính phủ cho phép các cơ sở giáo dục đại học thực hiện mức thu học phí theo Nghị định 81 nhưng lộ trình thực hiện khung học phí sẽ lùi 1 năm và lùi đến năm học 2026 - 2027.
Riêng học phí năm học 2023 - 2024 áp dụng mức học phí bằng mức trần học phí năm học 2022 - 2023 tại Nghị định 81 (từ 1,2 - 2,45 triệu đồng/người/tháng). “Đây là động thái tích cực của Bộ GD&ĐT”, PGS.TS Nguyễn Đào Tùng nói.
Trước đề xuất của Bộ GD&ĐT, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng - Hiệu trưởng Trường ĐH Y - Dược (ĐH Thái Nguyên) nhìn nhận, phương án mà Bộ đề nghị với Chính phủ đảm bảo hài hòa giữa nguyện vọng của cơ sở đào tạo với ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc không tăng học phí năm học 2023 - 2024.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng phân tích, Nghị định 81 được Chính phủ ban hành có hiệu lực từ ngày 15/12/2021. Theo đó, cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo quy định tại Nghị định này được áp dụng từ năm học 2021 - 2022.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2020 dịch Covid-19 ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Do đó, năm 2022 Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 165 yêu cầu mức học phí của cơ sở giáo dục công lập năm 2022 - 2023 tiếp tục được giữ ổn định so với năm học 2021 - 2022 (từ 980 nghìn đến 1,43 triệu đồng/người/tháng, tùy khối ngành đào tạo). Tính đến nay, lộ trình học phí theo quy định tại Nghị định 81 chưa được áp dụng nên hơn 3 năm qua, học phí của các cơ sở giáo dục không tăng.
Thực tế, nhiều cơ sở giáo dục đại học đề nghị, năm học 2023 - 2024 áp dụng mức thu học phí theo lộ trình quy định tại Nghị định 81 để có thể bù đắp chi phí hoạt động thường xuyên, nâng cao chất lượng đào tạo và thực hiện lộ trình tự chủ. Song, chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà là, không tăng học phí năm học 2023 - 2024.
“Trước ý kiến chỉ đạo này và nhu cầu thực tiễn của các cơ sở đào tạo, việc Bộ GD&ĐT đề xuất mức trần học phí đối với cơ sở giáo dục đại học công lập chưa tự bảo đảm chi thường xuyên năm học 2023 - 2024 bằng mức trần học phí năm học 2022 - 2023 tại Nghị định 81 là phù hợp” - PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng bày tỏ.
Hiệu trưởng Trường ĐH Y - Dược (ĐH Thái Nguyên) nhấn mạnh, cần hiểu tường minh rằng, đề xuất của Bộ GD&ĐT là: Lùi thực hiện lộ trình khung học phí một năm so với Nghị định 81, không phải là lùi thêm một năm nữa không được tăng học phí.
Đề xuất của Bộ vừa đảm bảo chia sẻ khó khăn với cộng đồng, vừa tháo gỡ khó khăn cho cơ sở giáo dục đại học; đồng thời vẫn đảm bảo ổn định được kinh tế vĩ mô. “Chúng tôi sẽ tính toán để thực hiện mức học phí hợp lý, đảm bảo đúng quy định và hài hòa với đời sống kinh tế của các gia đình có con em theo học tại nhà trường” - PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ.
Theo Tờ trình của Bộ GD&ĐT, dự thảo Nghị định đề xuất giữ ổn định học phí từ năm học 2023 - 2024 đối với giáo dục mầm non, phổ thông nghề nghiệp công lập và lùi 1 năm so với lộ trình học phí tại Nghị định 81 đối với giáo dục đại học công lập, không thay đổi mức trần học phí nên không làm phát sinh tăng thêm kinh phí cấp bù miễn, giảm học phí từ ngân sách so với số kinh phí ngân sách hàng năm đã cân đối để thực hiện cấp bù, miễn giảm học phí theo quy định tại Nghị định này.