Gửi bình luận
(GDTĐ) - Hướng nghiệp có vai trò quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến tương lai của con em. Vì thế, để chọn lựa được hướng đi nghề nghiệp chuẩn xác là một hành trình dài mà trong đó sự đồng hành và hỗ trợ của cha mẹ là vô cùng quan trọng.
Thời điểm vàng định hướng nghề nghiệp cho con
Việc định hướng nghề nghiệp tương lai cho các con nên bắt đầu ngay từ năm 10 tuổi. Đây là lứa tuổi trẻ bắt đầu hình thành tính cách rõ rệt và là thời điểm vàng để khám phá, tìm hiểu bản thân để từ đó có định hướng phù hợp. Việc định hướng từ giai đoạn này sẽ thúc đẩy cha mẹ tạo điều kiện để trẻ được trải nghiệm môi trường và trang bị kiến thức, kỹ năng liên quan tới nghề nghiệp từ sớm.
Thông qua việc gần gũi, chăm sóc, quan sát, trò chuyện với con, cha mẹ sẽ nắm bắt được những tố chất, điểm mạnh, điểm yếu, tính cách và khả năng học tập của con, ví dụ như tố chất sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú, vẽ đẹp hoặc toán học, hình học không gian hay khả năng ngôn ngữ, giao tiếp tốt… Nắm rõ những đặc điểm này của con sẽ giúp cha mẹ nuôi dưỡng con theo thế mạnh tự nhiên.
Việc tìm hiểu sở thích, khả năng của con phải được tiến hành một cách kiên trì, không thể nóng vội mà cần đồng hành cùng con mỗi giai đoạn phát triển để khả năng của con dần bộc lộ. Hướng nghiệp cho con chính là giúp đỡ con lựa chọn được ngành nghề phù hợp với sở thích và năng lực của con.
Tránh áp đặt vào đại học là con đường duy nhất
Cha mẹ không nên áp đặt sở thích, tham vọng của bản thân vào quá trình định hướng cho trẻ. Lắng nghe tâm sự của con là cách đơn giản nhất để cha mẹ có thể biết được con thích gì và muốn gì. Muốn cuộc trò chuyện với con đạt hiệu quả tốt hơn, cha mẹ cần tạo bầu không khí gần gũi, thoải mái nhằm rút ngắn khoảng cách giữa hai bên. Ví dụ trò chuyện với con trên đường đến trường và về nhà, lúc gia đình quây quần trò chuyện sau bữa tối, hoặc các ngày cuối tuần gia đình tổ chức đi chơi dã ngoại…
Thực tế hiện nay, có rất nhiều bậc cha mẹ thường quên hoặc bỏ qua việc tìm hiểu sở thích và năng lực của con cái. Họ không hiểu rõ con mình có thể làm được gì và không làm được gì. Từ đó, hướng con vào những nghề nghiệp không phù hợp hoặc những công việc có ít hay rất ít cơ hội để con phát triển. Cha mẹ cần luôn tự đặt ra câu hỏi rằng "Chọn nghề cho con hay chọn nghề cho cha mẹ?". Và liệu rằng con mình có hứng thú với nghề mà cha mẹ đã chọn? Con mình có khả năng hay có cơ hội phát triển với nghề mà cha mẹ kỳ vọng hay không?
Bên cạnh đó, cha mẹ cần nhận thức rằng đại học không phải là con đường duy nhất. Cha mẹ không nhất thiết phải bắt ép con trẻ bằng mọi cách phải vào được đại học, tạo nên áp lực, sức ép mỗi mùa thi đến.
Định hướng nghề nghiệp cho tương lai nên là một quá trình có xuất phát điểm sớm thay vì chỉ là một quyết định vội trước kỳ thi quan trọng. Quá trình định hướng cho con sẽ không quá khó khăn, vất vả nếu như cha mẹ và con lắng nghe nhau hơn và có phương pháp tiếp cận phù hợp.
4 việc cha mẹ cần lưu ý trong mùa tuyển sinh năm 2024
Để đồng hành cùng con trong lựa chọn ngành học và hướng đi sau khi tốt nghiệp THPT, cha mẹ cần lưu ý thực hiện một số nội dung sau:
Một là: Hãy cùng con trao đổi, xem xét các yếu tố liên quan đến điểm mạnh, điểm yếu của con, những năng lực nổi trội và đặc biệt là học lực của con (tỷ lệ % chắc chắn sẽ đậu tốt nghiệp THPT là bao nhiêu, các môn học nào tốt nhất, các môn năng khiếu, chứng chỉ tiếng Anh quốc tế…). Điều này sẽ giúp cho cha mẹ và con đặt mục tiêu vào đại học, cao đẳng, học nghề…
Hai là: Cùng con tìm hiểu thị trường lao động, các ngành nghề. Với mỗi một nghề, tên nghề chưa phản ánh đầy đủ công việc trong thực tế nên việc tìm hiểu chi tiết hơn về tính chất bên trong của công việc sẽ giúp xác định được liệu nghề đó có phù hợp với con hay không. Có thể tìm hiểu bằng cách như, qua các kênh thông tin; tham khảo người đang làm nghề đó và tìm hiểu qua trải nghiệm bản thân.
Ba là: Tìm hiểu thị trường đào tạo, ngành học và cơ sở đào tạo. Khi tìm hiểu về ngành học cần lưu ý mỗi ngành học có thông tin "Mô tả nghề", "Năng lực thiết yếu", "Năng lực bổ sung", "Học vấn tối thiểu", "Con đường học tập", "Lĩnh vực chuyên sâu", "Các môn học sẽ học tại trường"… Với mỗi ngành học cần tìm hiểu được đào tạo ở các trường nào? Học ngành này ở trường nào tốt? Điểm tuyển sinh 3 năm gần đây của ngành và mỗi trường như thế nào? Học phí của trường ra sao?
Bốn là: Cùng con xem xét thật kỹ hướng đi sau THPT dựa trên năng lực, điều kiện gia đình và sở thích nghề nghiệp để xây dựng các phương án. Sau khi có những phương án lựa chọn, hãy cùng con nghiên cứu, tìm hiểu kỹ quy chế tốt nghiệp THPT và quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng, trung cấp trên các trang thông tin tuyển sinh chính thức của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các trường Đại học, cao đẳng, trung cấp mà gia đình đang quan tâm để nắm rõ được các phương thức xét tuyển, phương án tuyển sinh, thời hạn nộp hồ sơ, các loại hồ sơ, cách thức nộp hồ sơ, cách thức tính điểm xét tuyển (mỗi trường có cách tính điểm xét tuyển khác nhau)… để có thể tăng cơ hội trúng tuyển.
