PGS.TS Nghiêm Đình Vỳ, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội nhận định, tình trạng quá tải trường lớp tại Hà Nội xuất phát từ 2 nguyên nhân. Trước hết, cùng với sự phát triển của kinh tế, xã hội, tốc độ gia tăng dân số của Hà Nội rất nhanh, không chỉ về mặt tự nhiên mà còn tăng nhanh do nhập cư. Trong khi đó, việc phân bố trường học chưa đúng quy mô dân số. Hàng loạt dự án chung cư, khu đô thị mọc lên, song vấn đề xây dựng các thiết chế xã hội như trường học lại chưa thực sự được quan tâm đúng mức, tương xứng.
"Áp lực còn đến từ chính mong cầu của phụ huynh, khi muốn con có thể vào trường THPT công lập tốt, trường chất lượng cao dẫn đến cuộc đua vào lớp 10 càng căng thẳng”, PGS.TS Nghiêm Đình Vỳ nêu quan điểm.
Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội cho rằng, để giải tỏa sức nóng cho các kỳ thi tuyển sinh đầu cấp tại Hà Nội, trước mắt cần quan tâm, đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất, phòng học để đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh.
Còn về lâu dài, Hà Nội cần ưu tiên đầu tư xây dựng trường học ở cả nội thành lẫn ngoại thành, đặc biệt là nơi có mật độ dân số đông.
Bên cạnh việc phát triển hệ thống trường công, các địa phương cũng cần có chính sách hỗ trợ học sinh ngoài công lập; thúc đẩy xã hội hóa, tạo điều kiện cho các cá nhân, đơn vị đủ điều kiện được mở trường.
“Hà Nội phải ưu tiên quỹ đất, bố trí nguồn lực xây dựng trường học. Cắt bớt công trình xét thấy chưa cần thiết. Bởi đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho tương lai, vì lợi ích lâu dài, không thể vì nguồn lợi trước mắt mà bỏ qua những giá trị bền vững”, PGS.TS Nghiêm Đình Vỳ nhấn mạnh.
Còn theo quan điểm của GS.TS Phạm Tất Dong, nguyên Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, giữa Thủ đô Hà Nội - trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của cả nước lại để xảy ra tình trạng thiếu trường, lớp là điều khó có thể chấp nhận.
Theo ông Dong, trách nhiệm thuộc về lãnh đạo các quận, huyện, thị xã mà trên hết là lãnh đạo TP Hà Nội.
“Các dự án xây dựng trường học bị chậm tiến độ, kéo dài trong nhiều năm, chủ đầu tư chưa thực hiện đúng thời gian xây dựng. Vì vậy, Hà Nội cần kiên quyết xử lý những đơn vị, chủ đầu tư xây dựng chung cư, khu đô thị cố tình né tránh, không xây dựng đủ trường học theo đúng quy hoạch phê duyệt ban đầu’’, ông Dong nói.
Theo số liệu của Sở GD&ĐT Hà Nội, năm học 2022 - 2023, TP có 2.835 trường/70.000 lớp học với trên 2,2 triệu học sinh các cấp mầm non, phổ thông. Trong năm 2022, Hà Nội đã xây dựng thêm 51 phòng học mới, với kinh phí trên 2.800 tỉ đồng; cải tạo, sửa chữa 605 trường học, với kinh phí trên 5.000 tỉ đồng.
Dù vậy, với số lượng học sinh tăng quá nhanh, năm học 2022 - 2023, tình trạng quá tải trường lớp cục bộ vẫn diễn ra ở nhiều địa bàn tại Hà Nội. Vì thiếu trường lớp, phụ huynh phải bốc thăm may mắn để giành suất vào Trường Mầm non Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, xếp hàng xuyên đêm chờ mua hồ sơ trải nghiệm vào lớp 1 Trường Marie Curie, quận Nam Từ Liêm. Mới đây, hàng trăm phụ huynh chen lấn, xô đẩy, thậm chí giằng co nhau đến rách cả áo vì xếp hàng, tranh suất học ở Trường Tiểu học Vạn Bảo, quận Hà Đông.