Gửi bình luận
Dạy thêm, học thêm tiếp tục là chủ đề nóng tại phiên chất vấn Quốc hội khi nhiều đại biểu cho rằng đây là hệ quả của chất lượng giờ học chính khóa chưa đáp ứng kỳ vọng. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn thừa nhận, muốn giảm dạy thêm tràn lan thì phải bắt đầu từ việc nâng cao chất lượng trong từng tiết học chính thức tại trường.
Tại phiên chất vấn Quốc hội, đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đắk Nông) thẳng thắn chỉ ra nghịch lý đang tồn tại trong ngành giáo dục: dù các quy định về quản lý dạy thêm, học thêm đã ban hành từ lâu, tình trạng dạy thêm trá hình dưới nhiều hình thức vẫn khá phổ biến. Theo bà, điều này phản ánh một thực tế rõ ràng, vẫn còn khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn. Phụ huynh ngày càng có xu hướng xem việc học trên lớp là chưa đủ, buộc phải tìm đến học thêm như một giải pháp tất yếu để cải thiện kết quả học tập của con em mình.
"Đây là mối quan hệ cung – cầu mà giải pháp cốt lõi phải nằm ở việc nâng cao chất lượng dạy và học trong giờ chính khóa. Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa đưa ra được giải pháp cụ thể nào cho vấn đề này", đại biểu chất vấn.
Giáo viên là nhân tố then chốt
Trả lời câu hỏi của đại biểu Trần Thị Thu Hằng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định: để hạn chế tình trạng học thêm tràn lan, phải bắt đầu từ gốc, đó là nâng cao chất lượng của giờ dạy chính khóa. Đây không chỉ là giải pháp chuyên môn, mà còn là giải pháp duy nhất mang tính lâu dài và bền vững.
Theo Bộ trưởng, nhân tố đầu tiên và quan trọng nhất chính là đội ngũ giáo viên. "Muốn có giờ học chất lượng, giáo viên không chỉ đủ về số lượng mà còn phải được tập trung toàn tâm, toàn ý cho hoạt động dạy học chính khóa. Một giờ dạy trên lớp cần rất nhiều giờ chuẩn bị ngoài giờ, từ soạn bài, chấm bài đến sinh hoạt chuyên môn và hỗ trợ học sinh. Nếu giáo viên quá phân tâm vào hoạt động dạy thêm, chắc chắn giờ dạy chính khóa sẽ bị ảnh hưởng."
Đặc biệt, trong bối cảnh triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, với yêu cầu cao hơn về năng lực sư phạm, phương pháp dạy học tích cực, kiểm tra đánh giá đổi mới và nội dung không còn phụ thuộc hoàn toàn vào sách giáo khoa, thì vai trò của giáo viên càng trở nên then chốt. Giáo viên cần được bảo đảm thời gian, điều kiện và động lực để đầu tư cho tiết học trên lớp một cách bài bản, chất lượng.
Cơ sở vật chất và điều kiện học tập cần được cải thiện
Bên cạnh yếu tố con người, Bộ trưởng cũng nêu rõ: chất lượng giờ học không thể tách rời điều kiện cơ sở vật chất. "Nếu một lớp có đến 60–70 học sinh, thì việc đổi mới phương pháp, cá thể hóa trong dạy học, hay đơn giản là quan tâm đến từng học sinh một, cũng gần như bất khả thi".
Do đó, cùng với nâng cao chất lượng đội ngũ, ngành giáo dục xác định cần tiếp tục đầu tư, cải thiện điều kiện dạy học: từ phòng học khang trang, đủ ánh sáng, đến thiết bị hỗ trợ giảng dạy, thư viện học liệu, ứng dụng công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu học tập trực tuyến để hỗ trợ giáo viên và học sinh tự học, tự nghiên cứu.
Bộ trưởng cũng cho biết, các giải pháp như rà soát chương trình, điều chỉnh cách kiểm tra đánh giá theo hướng thực chất, giảm áp lực thi cử và tăng cường năng lực học sinh cũng là một phần trong tổng thể chiến lược nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.
Thông tư 29 không cấm dạy thêm, nhưng siết chặt để bảo vệ sự minh bạch
Góp ý tại nghị trường, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) nêu quan điểm thẳng thắn: "Tôi không đồng tình với việc cấm hoàn toàn dạy thêm. Nếu học sinh có nhu cầu và thầy giỏi có thể dạy, hai bên tự nguyện thì không nên cấm. Quan trọng là không được ép buộc, không trục lợi."
Ông cũng cho rằng việc giáo viên chủ nhiệm hay giáo viên bộ môn chính khóa ép học sinh đi học thêm mới là vấn đề cần kiểm soát, còn những giáo viên khác nếu dạy ngoài mà học sinh tự tìm đến thì nên để thị trường tự điều chỉnh.
Trước quan điểm này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định lại: "Thông tư 29 không cấm dạy thêm, mà là quản lý việc dạy thêm. Quy định hiện nay chỉ cấm duy nhất một điểm: giáo viên không được dạy thêm cho chính học sinh của mình. Điều này nhằm ngăn chặn xung đột lợi ích và bảo đảm sự minh bạch, công bằng trong giáo dục."
Bộ trưởng nhấn mạnh, từ Nghị quyết 29 của Đảng đến Luật Nhà giáo vừa được thông qua đều giữ nguyên tinh thần này, quản lý chặt để tránh tiêu cực, chứ không phủ nhận hoàn toàn nhu cầu dạy, học thêm có thật trong xã hội.
Hướng đến chất lượng thực chất, công bằng và nhân văn
Khép lại phần trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định: mục tiêu cuối cùng của ngành là từng bước nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông theo hướng thực chất, công bằng và nhân văn. Muốn vậy, cần đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó hai trụ cột quan trọng nhất là: đội ngũ giáo viên tâm huyết, có năng lực và điều kiện dạy học đảm bảo.
"Chỉ khi tiết học chính khóa trở thành tiết học đáng chờ đợi của học sinh, thì học thêm mới dần tự rút lui. Muốn điều đó thành hiện thực, phải bắt đầu từ chất lượng", Bộ trưởng nói.
