Karim Bouyakhrichan (biệt danh Taxi) - một trong những tội phạm bị truy nã gắt gao nhất Hà Lan vì đe dọa sát hại Thủ tướng và Công chúa Hà Lan - bỗng dưng biến mất vì một quyết định khó hiểu của thẩm phán Tây Ban Nha.
Karim Bouyakhrichan là “tội phạm bị truy nã và nguy hiểm nhất ở Hà Lan”
Ngày 9-1-2024, sau nhiều năm theo dõi, Nhóm phản ứng đặc biệt về tội phạm có tổ chức (GRECO) của Cảnh sát Tây Ban Nha đã bắt giữ Karim Bouyakhricha (46 tuổi) tại thành phố Marbella. Sáu người khác cũng bị bắt trong chiến dịch này (trong số đó có một số được cho là thủ lĩnh người Tây Ban Nha) vì bị cáo buộc liên quan đến vụ rửa hơn 6 triệu USD từ buôn bán ma túy ở Costa del Sol. Riêng Taxi bị cáo buộc mua 172 bất động sản ở Tây Ban Nha trị giá hơn 50 triệu euro để rửa tiền thu được từ các hoạt động buôn bán ma túy ở Malaga, Barcelona, Melilla và Marbella.
Khi Bouyakhrichan bị bắt, Bộ Nội vụ Tây Ban Nha nhấn mạnh, đây là tên “tội phạm bị truy nã và nguy hiểm nhất ở Hà Lan”. Hệ thống tư pháp Hà Lan cáo buộc Bouyakhrichan là một trong những kẻ cầm đầu gia tộc Mocro Maffia (một mạng lưới tội phạm Hà Lan - Morocco có trụ sở tại Hà Lan). Mocro Maffia được cho là chịu trách nhiệm buôn lậu số lượng lớn cocaine vào châu Âu thông qua các cảng Antwerp và Rotterdam của Hà Lan, nhưng cũng có liên quan đến các vụ giết người, tống tiền và bắt cóc. Mocro Maffia đã thách thức nhà nước Hà Lan khi dọa giết Thủ tướng Mark Rutte và Công chúa Amalia (20 tuổi, người đã phải lánh sang Tây Ban Nha sống 1 năm vì lý do an ninh).
Sau khi bị bắt, theo yêu cầu của Văn phòng Công tố Tây Ban Nha, Bouyakhrichan đã bị tòa án Marbella (tỉnh Malaga) bỏ tù vì gã có nguy cơ bỏ trốn. Cùng lúc, hệ thống tư pháp Hà Lan đã bắt đầu thủ tục dẫn độ đối với tội buôn bán ma túy bằng việc ban hành lệnh bắt giữ châu Âu (EAW) - một cơ chế của EU được thành lập vào tháng 1-2004 nhằm rút ngắn các thủ tục pháp lý kéo dài về dẫn độ. Tòa án Tối cao Tây Ban Nha là cơ quan xử lý đề nghị dẫn độ Bouyakhrichan từ chính quyền Hà Lan.
Trong khi đó, các luật sư của Bouyakhrichan đã kháng cáo việc giam giữ hắn trước Tòa án tỉnh Malaga, nói rằng không có rủi ro bỏ trốn vì người này sống với bạn đời của mình ở Tây Ban Nha. Nhưng Văn phòng Công tố phản đối việc trả tự do trùm mafia vì bạn đời anh ta sống ở Dubai là chủ yếu và Bouyakhrichan có đủ điều kiện để trốn tránh công lý, chạy trốn về Morocco - nơi không có thỏa thuận dẫn độ với các nước khác. Văn phòng Công tố nhấn mạnh, Bouyakhrichan phải bị giam trong tù để có thể tuân thủ yêu cầu dẫn độ. Nhưng thành công ban đầu của cảnh sát Tây Ban Nha đang có nguy cơ đổ xuống sông xuống biển do có sự nhầm lẫn về mặt tư pháp.
Vào ngày 22-2, Tòa án tỉnh Malaga đã chấp nhận đơn kháng cáo của luật sư bào chữa cho Bouyakhrichan, đồng thời ra lệnh trả tự do cho hắn ta. Thẩm phán có quan điểm rằng, Bouyakhrichan đang bị điều tra ở Tây Ban Nha về tội rửa tiền, buôn bán ma túy, tham gia tổ chức tội phạm, do đó việc dẫn độ trước khi anh ta bị xét xử là không phù hợp. Trong phán quyết, 3 thẩm phán còn cho rằng, có đủ biện pháp để ngăn chặn khả năng đối tượng bỏ trốn, chẳng hạn như việc áp dụng khoản tiền bảo lãnh trị giá 50.000 euro (53.542 USD), giao nộp hộ chiếu và hầu tòa 15 ngày/lần.
Ngay khi được tại ngoại, Bouyakhrichan giao hộ chiếu của mình cho tòa án và kể từ đó tuân thủ các biện pháp phòng ngừa như quy định. Theo đó, trùm mafia này đến trình diện với các tòa án khác nhau ở tỉnh Malaga 2 tuần/lần vào ngày 1 và 15 hàng tháng. Tuy nhiên, sau ngày 15-4, đối tượng đột nhiên biến mất. Bouyakhrichan được cho là đã trốn từ Tây Ban Nha đến Morocco bằng xuồng cao tốc mà các băng nhóm sử dụng để vận chuyển cần sa, cocaine từ Bắc Phi vào châu Âu.
Việc Bouyakhrichan được trả tự do khiến chính quyền Hà Lan gửi gia hạn lệnh dẫn độ lên Tòa án Tối cao, trong đó họ nhấn mạnh tính cấp thiết của việc giao nộp “tay trùm” do các tội ác nghiêm trọng của hắn. “Đó là một tin đáng lo ngại. Tôi không thể bình luận về bất kỳ quyết định nào của tòa án, nhưng tôi tin tưởng lực lượng an ninh nhà nước sẽ đưa người này ra trước công lý càng sớm càng tốt” - ông Felix Bolanos, Bộ trưởng Tư pháp Tây Ban Nha cho biết hồi cuối tháng 4-2024.
Tin tức về khả năng Bouyakhrichan có thể trốn thoát cũng khiến lực lượng an ninh Tây Ban Nha cảm thấy vô cùng thất vọng. Nguồn tin an ninh Hà Lan giấu tên cho rằng, quyết định đáng ngờ của thẩm phán Tây Ban Nha đã khiến “5 năm điều tra tên trùm tội phạm bị ném vào sọt rác” và sự nhầm lẫn về mặt pháp lý này là một “sai sót không thể tha thứ”.